Μετά από ένα μακρύ διάστημα κατάρρευσης, που είχε φτάσει να την βάλει μέχρι και στην συζήτηση για υποβιβασμό (!) και έφερνε τον Arteta στα πρόθυρα της απόλυσης, η Arsenal δείχνει να σηκώνει κεφάλι, έχοντας ως πρωταγωνιστές, μερικούς «κομπάρσους». Το ποδόσφαιρο για μια ακόμα φορά ξεμπροστιάζει τους προπονητές του καναπέ και αποδεικνύει πως την ιστορία την γράφουν οι παρόντες.
Ο Mikel Arteta δεν ήταν ποτέ ένας εφήμερος προπονητής ψυχολογίας. Η πρώτη φορά που το συνειδητοποίησα ήταν όταν ως αντικαταστάτης του στην Manchester City ήρθε ο Juanma Lillo. Ένας 50άρης γυρολόγος με μπρίο και ένταση, που είχε περάσει από τις μισές ομάδες της Ισπανίας, είχε γυρίσει τρεις ηπείρους και είχε κάνει τον εκφωνητή αγώνων για την ισπανική τηλεόραση (ελπίζω να γνωρίζετε τι σημαίνει περιγραφή σε αυτήν την γλώσσα). Αυτή η τεράστια αλλαγή που επέλεξε ο Pep Guardiola, που έχει και προσωπική σχέση με τον νυν βοηθό του, είχε στόχο να τονώσει την ομάδα στον ψυχολογικό τομέα, μετά και την αναντίρρητη τότε απώλεια του τίτλου, που ήδη είχε καταλήξει ουσιαστικά στην Liverpool.
Αντίθετα, ο Arteta αρίστευε στην τακτική ανάλυση και στην εφαρμογή της μέσα στο γήπεδο. Όταν έφτασε πέρυσι στην Arsenal αυτός ήταν ο πρώτος του στόχος. Η τακτική αναρχία που επικρατούσε με τον Emery να μπει σε «καλούπι», η αδύναμη σε πρόσωπα άμυνα να γίνει ισχυρή ως σύνολο και οι παίκτες του να μάθουν να παίζουν σύμφωνα με τα «θέλω» του και όχι τα δικά τους. Η μικρή αλλαγή που μπόρεσε να επιφέρει σε αυτά, παράλληλα με την επιθετική δεινότητα των Aubameyang και Lacazette (41 τέρματα ως δίδυμο) στάθηκε αρκετή για να φέρει μόλις έξι ήττες στο υπόλοιπο της σεζόν και φυσικά τον πολυπόθητο τίτλο του FA Cup, που σήμανε μια ακόμα ευρωπαϊκή παρουσία.
Στον ψυχολογικό τομέα όμως τα πράγματα μάλλον έγιναν χειρότερα από πριν. Τουλάχιστον για τους παίκτες που ο Ισπανός τεχνικός δεν μπορούσε να χωρέσει στην δική του Arsenal. Οι σχετικά αγαπητοί Torreira (είχε και έναν μικρό τραυματισμό), Maitland-Niles και Παπασταθόπουλος παροπλίστηκαν, για να ακολουθήσει με το πρώτο παράπτωμα και ο παθιασμένος Guendouzi, που πολλοί έβλεπαν ως την «μεγαλύτερη ελπίδα του συλλόγου». Εκτός αυτού η «καυτή πατάτα», που ακούει στο όνομα Ozil, όχι απλά δεν διαχειρίστηκε υπό νέο πρίσμα, αλλά μπήκε στην… κατάψυξη, μέχρις ώτου να ξεχάσει οριστικά το ποδόσφαιρο στο Βόρειο Λονδίνο, που άλλωστε ήδη δεν έπαιζε! Ο Arteta δεν ήρθε για να φτιάξει κάτι χαλασμένο, αλλά να προετοιμάσει την «διάλυσή» του και να το οργανώσει από την αρχή.
Πολλοί ως δεδομένη αρχή πήραν το φετινό καλοκαίρι. Αγνοώντας την πανδημία, το γεμάτο προβλήματα ρόστερ και την οικονομική ευχέρεια των ανταγωνιστών της ομάδας, εφησύχασαν στις πολύκροτες δηλώσεις του Edu Gaspar και περίμεναν να δουν ένα θαύμα. Κάπως έτσι στα μέσα του Οκτωβρίου ξύπνησαν σε έναν εφιάλτη, με την Arsenal να αδυνατεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες και τους παίκτες να εμφανίζονται χειρότεροι από ποτέ. Για σχεδόν δύο μήνες ο σύλλογος έξυνε πάτο. Με ελάχιστες προσωπικές αναλαμπές και σπάνιες εξαιρέσεις, οι παίκτες κατέβαιναν στο γήπεδο, ξέροντας τι πρέπει να κάνουν, αλλά αδυνατώντας να το υπηρετήσουν στο ελάχιστο. Ίσως να μην είναι αντιληπτό από πολλούς, αλλά ο Arteta στις τακτικές του οδηγίες δεν υστέρησε όλο αυτό το διάστημα. Στο δυσκολότερο παιχνίδι όλων, απέναντι στην Manchester City, ο Guardiola αδυνατούσε να βρει λύσεις και σώθηκε από το rebound-goal του Sterling και τις εξαιρετικές επεμβάσεις του Ederson, ενώ στην βαρύτερη φετινή ήττα, αυτή από την Aston Villa (0-3), η ομάδα είχε 13 σουτ, 25 (!) σέντρες και σχεδόν 200 περισσότερες πάσες από τον αντίπαλο.
Μέσα σε όλα αυτά να αναφέρουμε ότι παρά την δίμηνη αποχή από τις νίκες και την κάκιστη βαθμολογική θέση, η Arsenal ακόμα κατέχει την 4η καλύτερη άμυνα ολόκληρης της Premier League. Με λίγα λόγια οι αρχικοί στόχοι του Ισπανού τεχνικού θα ήταν άδικο να πούμε πως απέτυχαν, όμως πως να λογίσουμε την επιτυχία, όταν η ίδια του η παρουσία -και η τακτική- έκανε σχεδόν όλους τους παίκτες χειρότερους; Εδώ ακριβώς βρίσκεται η ουσία του κειμένου, γιατί η σύνθεση του παρόντος ρόστερ κάνει από μόνο του τα μέλη του ατομικά καλύτερα, αλλά όχι συνολικά. Οι αγωνιστικές ανάγκες των προηγούμενων χρόνων επέφεραν μια αλλαγή μεταγραφικής πολιτικής και περίπου μία εφταετία πριν η ομάδα έγινε πιο προσωποκεντρική. Σχεδόν κάθε σεζόν υπήρχε ένας «νικητής», ένας απόλυτος πρωταγωνιστής που περιέστρεφε τον κόσμο γύρω του.
Οι Ozil, Alexis Sanchez, Aubameyang και πιο πρόσφατα David Luiz και Pepe, έφεραν την πολυπόθητη ποιότητα (έστω σε θεωρητικό επίπεδο), αλλά χωρίς σταθέρα έσοδα και με αβέβαιο μέλλον για όλους τους, διεύρυναν τα υπάρχοντα προβλήματα και διάβρωσαν την σύνθεση της ομάδας. Για χάρη τους έχασαν ευκαιρίες οι Gnabry, Malen, Bennacer και Reine-Adelaide και οδηγήθηκαν στην φυγή ελαφρά τη καρδία σημαντικά γρανάζια όπως οι Ramsey, Wilshere, Giroud και Walcott (δεν κρίνω το επίπεδο κατά την φυγή τους, αλλά την εν γένει διαχείρισή τους). Κάπως έτσι όταν τα πράγματα έφτασαν στην αναπόφευκτη αλλαγή και την βαθμολογικη κατάρρευση τα προβλήματα βγήκαν στην επιφάνεια, αφού οι παίκτες-αστέρες δεν μπορούν να πάρουν προβολή και να αποδώσουν με την ομάδα κοντά στην γραμμή του υποβιβασμού. Ο Aubameyang των 29 περυσινών τερμάτων άρχισε να τα χάνει σε κενή εστία, οι Βραζιλιάνοι Willian και David Luiz γκρίνιαξαν με την πρώτη ευκαιρία, ο περυσινός MVP επί τον Arteta, Ceballos, έμπαινε ξαφνικά άνευρος και χωρίς έμπνευση και οι ευερέθιστοι Xhaka και Pepe έφεραν ρεκόρ κόκκινων καρτών!
Ο Ισπανός τεχνικός έλαβε όλο το ανάθεμα και για να μην απολυθεί έθεσε σε λειτουργία ένα επικίνδυνο πείραμα, που μερικώς είχε φέρει την μοναδική θετική νότα της σεζόν, αφού η Arsenal είναι η μόνη ομάδα με το απόλυτο νικών σε ευρωπαϊκό όμιλο φέτος. Χωρίς εναλλακτικές, λοιπόν, ο Arteta επιστράτευσε τους «κομπάρσους» του, με την ελπίδα πως θα αποδειχθεί πως η δουλειά που γίνεται σε τακτικό επίπεδο είναι εντυπωσιακή ή αλλιώς «αντίο». Για να γίνει μάλιστα πιο εμφατικό το γεγονός, η αλλαγή έγινε στο λονδρέζικο ντέρμπι, απέναντι στην φιλόδοξη και πανάκριβη Chelsea, που όταν ο «Big Sam» έβαζε τους «Κανονιέρηδες» στην μάχη της σωτηρίας, οι ειδικοί την είχαν πολύ ψηλά στην κούρσα του πρωταθλήματος!
Η ξεκάθαρη και δίκαια νίκη ήταν απλά η αρχή. Δύο ακόμα πειστικές νίκες αργότερα, παίκτες όπως οι Pablo Mari και Emile Smith-Rowe μετράνε μόνο νίκες όσο έχουν αγωνιστεί, ενώ νέοι ηγέτες αποδεικνύονται όσοι γελοιοποίησαν με ευκολία τα μέσα όπως οι Leno, Tierney και Saka. Η πρόσφατη τεσσάρα στην έδρα της West Brom ήρθε απλά να επιβεβαιώσει πως η Arsenal αδικούσε έως τώρα τον εαυτό και τον προπονητή της, καθώς ουδεμία σχέση έχει με τις ομάδες του τελευταίου τρίτου του βαθμολογικού πίνακα. Το δεύτερο γκολ μάλιστα, ευγενική χορηγία του Smith-Rowe, θύμισε μετά από χρόνια αυτοματισμούς βγαλμένους από τις «ονειρώξεις» του Wenger, με την μπάλα να χάνεται και να εμφανίζεται ως δια μαγείας στα δίχτυα. «Η ομάδα δείχνει αναγεννημένη με τον Emile στην θέση του δεκαριού. Αυτός κάνει την διαφορά», έγραψε μετά την ευρεία νίκη με tweet του ο ξεχασμένος Ozil, δίνοντας στον μικρό ένα ακόμη παράσημο.
Οι παίκτες που αναφέρονται δεν είναι φυσικά οι μόνοι που ολοκληρώνουν το παζλ, αφού συχνά ξεχνάμε ή παραγνωρίζουμε τον φετινό αφανή «ήρωα» Elneny, που βρίσκει αδιάκοπα θέση στην ενδεκάδα, καθώς η τακτική του προσαρμογή ισοσταθμίζει την έλλειψη ποιότητας. Παρέα με τους πάντα «λίγους» στα μάτια των πολλών, Holding (ο Werner δήλωσε πως είναι από τους πιο δύσκολους αντιπάλους που έχει αντιμετωπίσει), Bellerin (υπάρχει ξανά φημολογούμενο ενδιαφέρον από την Barcelona) και Xhaka (πέτυχε καθοριστικό γκολ ποίημα απέναντι στην Chelsea) ο Αιγύπτιος έχει γίνει νόρμα για τον Arteta και τα πλάνα του, τουλάχιστον σε αυτήν την μίνι αντεπίθεση που έχει ξεκινήσει ο σύλλογος.
Ο ενθουσιασμός είναι έκδηλος και παρά τα memes που λοιδωρούν την προσπάθεια μιας καταπονημένης ομάδας που παραμένει μόλις 11η στην βαθμολογία, κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει πόσο μπορεί να βελτιωθεί αν επιστρέψει δυνατότερος ο Thomas Partey, αν συνεχίσει με την ίδια απόδοση ο MVP φέτος Gabriel Magalhaes, αν ο Aubameyang ξεκινήσει πάλι να σκοράρει και αν φτάσει στα επιθυμητά επίπεδα φυσικής κατάστασης ο Martinelli, που ήδη έχει επανέλθει από τον τραυματισμό του. Σίγουρα η Arsenal δεν είναι η πιο ασφαλής ομάδα για να προβλέψεις το μέλλον της, όμως με τα τωρινά δεδομένα δεν μπορείς να μην παρακολουθείς με ενδιαφέρον τι θα συμβεί από εδώ και πέρα, απαλλαγμένος από την μιζέρια και βαρεμάρα που «έζεχνε» μερικές εβδομάδες νωρίτερα.
«Η ομάδα του Arteta μοιάζει τακτικά σωστή και σταθερή, αλλά παραμένει βαρετή. Δεν μπορείς να είσαι σε έναν τέτοιον σύλλογο και να κάνεις τον οπαδό να βαριέται. Όσο έπαιζα στην United, έλεγα δεν πειράζει να χάσουμε, αρκεί να μην κάνουμε τους φιλάθλους μας να βαριούνται να έρθουν στο Old Trafford. Αυτό που συμβαίνει στην Arsenal είναι ακόμα χειρότερο, αφού μοιάζουν να βαριούνται οι ίδιοι οι παίκτες και το τακτικό ποδόσφαιρο που παράγουν μοιάζει αγγαρεία», η δηκτική δήλωση του Gary Neville μετά τον αγώνα με την Everton μοιάζει πια να αναφέρεται σε μια καχεκτική εκδοχή των «Κανονιέρηδων» των τελευταίων αγωνιστικών. Η «Boring, Boring Arsenal» έμοιαζε να επιστρέφει όμως ο Arteta είχε ήδη προετοιμάσει το δικό του «chant» και με την ευλογία του να μην έχει τις εναλλακτικές των άλλων «μεγάλων», βρήκε τους δικούς του «πρωταγωνιστές» κάτω από το… πορτμπαγκάζ, εκεί που φυλάμε τις ρεζέρβες!
