Έχει αναπτυχθεί το AI αρκετά ώστε ένας αρχάριος να διακριθεί στο FPL με την καθοδήγηση του ChatGPT και τις «διδαχές» της θεωρίας παιγνίων;
Όποιος έχει ασχοληθεί με τα Fantasy Games, και δη το FPL, έχει έρθει αντιμέτωπος με το εξής δίλημμα: να βάλω στη φανταστική μου ομάδα πολλούς αμυντικούς από τις ίδιες ομάδες ή να επιλέξω έναν από κάθε ομάδα; Ο λόγος είναι φυσικά το clean sheet. Πιο συγκεκριμένα, εάν μία ομάδα ΔΕΝ δεχτεί γκολ σε έναν αγώνα, τότε αμείβεσαι με 4 ολόκληρους πόντους για κάθε αμυντικό (συμπεριλαμβανομένου του τερματοφύλακα) από την ομάδα αυτή. Συνεπώς, αν π.χ. έχεις τρεις αμυντικούς από μία ομάδα με «καθαρή εστία», τότε αποκομίζεις 12 πόντους. Αντίστοιχα, αν έχεις τρεις αμυντικούς από τρεις διαφορετικές ομάδες, θα πρέπει καμία από τις τρεις να μη δεχτεί γκολ, για να έχεις το ίδιο όφελος. Απλό; Όχι και τόσο.
Αυτό που καθιστά το εν λόγω ζήτημα ιδιαίτερα ακανθώδες είναι το γεγονός ότι το clean sheet είναι η μόνη πηγή πόντων στο παιχνίδι, που λειτουργεί σε ομαδικό και όχι σε ατομικό επίπεδο. Όταν ένας παίκτης σκοράρει ή δίνει ασίστ κερδίζει τους αντίστοιχους πόντους. Όλοι οι υπόλοιποι παίκτες της ομάδας όμως δεν επωφελούνται άμεσα από το γκολ, διότι δεν συμμετείχαν στη φάση. Αντίθετα, όταν μία ομάδα δεν δέχεται γκολ, αμείβεται το σύνολο των αμυντικών της με τουλάχιστον 60 λεπτά συμμετοχής, και σε μικρότερο βαθμό οι μέσοι της (με έναν πόντο ο καθένας).
Κατά συνέπεια, ένα ιδιαίτερα επιθετικογενές μπακ, όπως π.χ. ο Αλεξάντερ-Άρνολντ, ο οποίος συνήθως ενορχηστρώνει τις επιθέσεις της Λίβερπουλ, με αποτέλεσμα να έχει πολλές συνεισφορές στα γκολ, θα ανταμειφθεί το ίδιο με τον Φαν Ντάικ ή τον Άλισον οι οποίοι συμμετέχουν σε όλες τις φάσεις όπου η Λίβερπουλ αμύνεται, παίζοντας καθοριστικό ρόλο στο να μη δεχτεί γκολ η ομάδα τους. Απ’ αυτή την άποψη, αν έπρεπε να διαλέξεις ανάμεσα στους τρεις, ο Αλεξάντερ-Άρνολντ θα ήταν η προφανής επιλογή για το FPL, αφού αποκομίζει οφέλη τόσο από την επίθεση, όσο και από την άμυνα της ομάδας του.
Υπάρχει όμως άλλη μία πτυχή στο ζήτημα αυτό: κι αν στατιστικά θεωρείται πολύ πιο πιθανό η Λίβερπουλ να μη δεχτεί γκολ σε μία αγωνιστική απ’ ό,τι οποιαδήποτε άλλη ομάδα του πρωταθλήματος; Τότε, δεν θα είναι προτιμότερο να διαλέξεις και τους τρεις αμυντικούς της, διότι έτσι θα εξασφαλίσεις το πολυπόθητο 12ποντο από τα clean sheets, αντί να διακινδυνεύσεις επιλέγοντας κάποιο μπακ από μια άλλη ομάδα, το οποίο μπορεί μεν να αποφέρει πόντους, αλλά με μεγαλύτερο ρίσκο; Από την άλλη πλευρά, αν για παράδειγμα παίζεις με ένα σύστημα τριών αμυντικών, γιατί να μη διαλέξεις τρία από τα καλύτερα μπακ του πρωταθλήματος, οι ομάδες των οποίων έχουν και καλές πιθανότητες να μη δεχτούν γκολ; Με αυτό τον τρόπο, έχεις δυνητικά οφέλη τόσο επιθετικά όσο και αμυντικά.
Όμως, εδώ υπεισέρχεται άλλος ένας παράγοντας. Ας παραμερίσουμε για λίγο τις επιθετικές συνεισφορές, και ας αναλογιστούμε: πόσες είναι οι πιθανότητες τρεις ομάδες, από τις οποίες μάλιστα έχεις διαλέξει παίκτες, να μη δεχτούν γκολ στην ίδια αγωνιστική; Σε ένα πρωτάθλημα 20 ομάδων, είναι βέβαιο ότι σε κάθε αγωνιστική τουλάχιστον δέκα από αυτές ΔΕΝ θα νικήσουν. Επομένως, φεύγοντας προσωρινά από το ζήτημα της άμυνας και εξετάζοντας συνολικότερα την επιλογή παικτών στο παιχνίδι, δεδομένου ότι στο FPL διαλέγεις 15 παίκτες, maximum τρεις από κάθε ομάδα, μία λογική τακτική θα ήταν να επιλέξεις τρεις παίκτες από τις πέντε ισχυρότερες ομάδες – ή εστω από τις ομάδες που παρουσιάζουν τον καλύτερο συνδυασμό γοήτρου, φόρμας και δυσκολίας στο επερχόμενο πρόγραμμα αγώνων.
Μ’ αυτή τη λογική, ξεκινάς «ποντάροντας» ότι συγκεκριμένες ομάδες θα νικήσουν, επιλέγοντας σε δεύτερο χρόνο τις επιμέρους μονάδες που θα βάλεις στην ομάδα σου. Άλλωστε, θεωρητικά είναι πιο εύκολο να προβλέψεις τα αποτελέσματα των πέντε πιο «σίγουρων» αγώνων απ’ ό,τι όλων των αναμετρήσεων μιας αγωνιστικής. Επιβεβαιώνει, όμως, άραγε, η θεωρία παιγνίων αυτή την «απλή λογική»; Αν, αντίθετα, μπορείς με το ίδιο κόστος να ποντάρεις για το αποτέλεσμα δέκα ξεχωριστών αγώνων, αυτό δεν είναι προτιμότερο από το να ρίξεις όλα σου τα «κουκιά» σε έναν αγώνα; Και… κάπου εδώ μπαίνει στη συζήτηση το AI.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τη θεωρία παιγνίων, όταν καλείσαι να επιλέξεις εάν θα ποντάρεις ένα μεγάλο στοίχημα σε ένα ενδεχόμενο (π.χ. η Λίβερπουλ δεν θα φάει γκολ, άρα θα πάρω τρεις αμυντικούς της) ή πολλά μικρότερα στοιχήματα σε πολλαπλά ενδεχόμενα (π.χ. θα επιλέξω έναν αμυντικό της Σίτι, έναν της Λίβερπουλ και έναν της Άρσεναλ ώστε αν η μία από αυτές δεχτεί γκολ, να εξακολουθώ να έχω ενδεχόμενο clean sheet από τις άλλες), κριτήριο για την απόφασή σου πρέπει να είναι μία συνάρτηση ρίσκου-δυνητικού οφέλους, λαμβάνοντας πάντα υπόψιν τις πιθανότητες να επιβραβευτείς ανάλογα με την κάθε επιλογή.
Κεντρική σε αυτή την απόφαση είναι η έννοια «κίνδυνος και απόδοση». Ένα μεγάλο στοίχημα σε ένα ενδεχόμενο (π.χ. ΤΑΑ, Φαν Ντάικ και Άλισον θα πάρουν clean sheet) μπορεί δυνητικά να αποφέρει μεγαλύτερη απόδοση ΕΑΝ το ενδεχόμενο συμβεί. Όμως, εγκυμονεί και μεγαλύτερο κίνδυνο, εφόσον θα χάσεις περισσότερα εάν προκύψει ένα μη-ευνοϊκό αποτέλεσμα. Η στρατηγική αυτή καλείται «βάζοντας όλα τα αυγά σε ένα καλάθι».
Από την άλλη πλευρά, η τακτική της διαφοροποίησης (diversification) συνεπάγεται ότι «απλώνεις» τα στοιχήματά σου σε πολλαπλά ενδεχόμενα, τα οποία δεν είναι (απαραίτητα) αμοιβαία αποκλειόμενα (π.χ. επιλέγω δύο αμυντικούς από δύο ομάδες που αντιμετωπίζει η μία την άλλη, αλλά μπορεί το σκορ να έρθει 0-0 και έτσι να έχω πόντους για καθαρή εστία και από τις δύο). Με αυτό τον τρόπο, μειώνεις τον αντίκτυπο κάθε ενδεχόμενου μη-ευνοϊκού αποτελέσματος επί του συνολικού αποτελέσματος του πονταρίσματός σου, κατανέμοντας τον κίνδυνο. Η μέθοδος της διαφοροποίησης αποτελεί μία στρατηγική διαχείρισης κινδύνου με ευρείες εφαρμογές στα χρηματοοικονομικά και στις επενδύσεις, προκειμένου να ελαχιστοποιήσουμε τον πιθανό αρνητικό αντίκτυπο μεμονωμένων συμβάντων. Απ’ αυτή την άποψη, δεν συμφέρει να επιλέξεις τρεις αμυντικούς από τη Λίβερπουλ, διότι αν δεχτεί γκολ δεν θα πάρει πόντους για clean sheet κανείς εκ των «υποτιθέμενων» ΤΑΑ, Φαν Ντάικ και Άλισον.
Συνεπώς, η απόφαση εάν θα επιλέξεις μία συγκεντρωτική ή μία διαφοροποιημένη προσέγγιση εξαρτάται από μια ποικιλία παραγόντων, όπως η ανθεκτικότητα απέναντι στον κίνδυνο (π.χ. εάν παίζεις FPL με αντίπαλο «τον εαυτό σου» και δεν σε νοιάζει η σχετική σου θέση σε κάποια mini league, δεν έχεις λόγο να φοβηθείς ένα μεγάλο ρίσκο), οι πιθανές αποδόσεις (π.χ. εάν το ενδεχόμενο clean sheet της Λίβερπουλ είναι πιο πιθανό από ένα ταυτόχρονο clean sheet τριών ομάδων έχοντας ταυτόχρονα μεγαλύτερα οφέλη, τότε είναι η λογική επιλογή), η πληροφόρηση σχετικά με τα ενδεχόμενα (γνωρίζω εξίσου καλά τα ρόστερ και τη φόρμα και των 20 ομάδων του πρωταθλήματος;) και εάν αποβλέπεις σε βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα οφέλη. Η διαφοροποίηση τείνει να αποφέρει μεγαλύτερα κέρδη μακροπρόθεσμα, επειδή μειώνει τον αντίκτυπο των επιμέρους αρνητικών αποτελεσμάτων, αν και βραχυπρόθεσμα ίσως αποκομίσεις μεγαλύτερο όφελος ποντάροντας ένα μεγάλο, συγκεντρωτικό στοίχημα σε ένα πιθανό ενδεχόμενο για το οποίο είσαι σχετικά σίγουρος χάρη σε καλή πληροφόρηση.
Εστιάζοντας στους αμυντικούς και τους τερματοφύλακες, είναι γενικά ασφαλέστερο να προβαίνεις σε διαφοροποιημένες επιλογές. Επιλέγοντας παίκτες από διαφορετικές ομάδες έχεις μεγαλύτερες πιθανότητες για ενδεχόμενες καθαρές εστίες, αφού αν σε ρωτούσαν αν προτιμάς να ποντάρεις ότι μία συγκεκριμένη ομάδα (π.χ. η Λίβερπουλ) δεν θα δεχτεί γκολ ή τουλάχιστον μία από τρεις ομάδες (συμπεριλαμβανομένης της Λίβερπουλ) θα κρατήσει καθαρή εστία, η καλύτερη απάντηση θα ήταν προφανής. Επιλέγοντας αμυντικούς από μία μοναδική ομάδα, αυξάνεται το ρίσκο, εφόσον το σύνολο της άμυνάς σου εξαρτάται από την επίδοση αυτής της ομάδας.
Εν κατακλείδι, η βέλτιστη στρατηγική περιλαμβάνει μία ισορροπία ρίσκου και επιβράβευσης. Εάν εστιάσεις σε παίκτες από τις δυο τρεις καλύτερες ομάδες, μπορεί να επιβραβευτείς από το γεγονός ότι οι ομάδες αυτές τείνουν να φέρνουν καλύτερα αποτελέσματα, αλλά αν κάτι πάει στραβά (κι αυτό δεν συμβαίνει σπάνια στο ποδόσφαιρο), τότε θα έχεις πρόβλημα. Από την άλλη, εάν επιλέξεις τη διαφοροποίηση, τότε μοιράζεις τον κίνδυνο σε πολλές διαφορετικές ομάδες, κι έτσι ένα αρνητικό αποτέλεσμα δεν θα έχει καταστροφικό αντίκτυπο στη συνολική σου επίδοση, όμως αναπόφευκτα δεν θα έχουν όλες οι ομάδες εξίσου καλές πιθανότητες να πάρουν θετικά αποτελέσματα.
Στην πραγματικότητα, στο FPL απαιτείται μία συνδυαστική προσέγγιση, που συνυπολογίζει παράγοντες όπως η φόρμα παικτών και ομάδων, η δυσκολία των επικείμενων αναμετρήσεων και η σχέση ποιότητας-τιμής του κάθε παίκτη. Πάντως, το ChatGPT (γενικότερα το AI) και η θεωρία παιγνίων φαίνεται να υποστηρίζουν ότι κάτι ξέρανε οι παλιοί όταν έλεγαν: «Μη βάζεις όλα τα αυγά στο ίδιο καλάθι…».