Μόνο μεταξύ 2010 και 2014, Peterborough και Doncaster ανεβοκατέβηκαν μεταξύ Championship και League One τρεις φορές. Αν η Barnsley υποβιβαστεί φέτος, θα μετράει τρεις υποβιβασμούς και δύο προβιβασμούς από το 2014 κι αν η Rotherham ανέβει, δύο υποβιβασμούς και τρεις προβιβασμούς. Τα παραδείγματα συνεχίζουν και η Championship μοιάζει με ένα κλειστό κλαμπ συλλόγων κι όσες πέφτουν δεν δυσκολεύονται ιδιαίτερα να επιστρέψουν.
Όταν στα 80s ο αυτοδημιούργητος εκατομμυριούχος, Steve Gibson, αποφάσισε να αναμειχθεί στην ομάδα της πόλης του, την Middlesbrough, απογοητεύτηκε από την πρώτη γεύση που πήρε. «Η διοίκηση απαρτιζόταν από μετόχους τρίτης γενιάς που κρατούσαν τον έλεγχο ανεξάρτητα από όσα είχαν να προσφέρουν». Δεν πίστευε πως με αυτή τη δομή υπήρχε περίπτωση να σωθεί μία ομάδα βουτηγμένη στο χρέος, όπως η «Boro». Οι αλλαγές που πρότεινε δεν άρεσαν κι ο ίδιος χρόνια μετά παραδέχθηκε ότι «δεν είχε ακριβώς τελειοποιήσει την τέχνη της διπλωματίας» . Όταν εν τέλει απείλησε να πάρει την περιουσία του και να φύγει, κατάφερε να πάρει δύναμη στην ομάδα και το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να τους απολύσει όλους!
Ο Gibson το 2012 κατατάχθηκε ως ο 451ος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο και υπήρχαν περίοδοι που η Middlesbrough είχε πλουσιότερο ιδιοκτήτη από ομάδες όπως οι Arsenal, Manchester United και Liverpool. Αυτό πάντως δεν αντικατοπτρίζεται στην ομάδα. Τα οικονομικά της είναι από τα χειρότερα στην Championship και φέτος παλεύει με την παραμονή στην κατηγορία. Aν κρίνουμε από τα μοτίβα παραπάνω, είναι ασφαλές να συμπεράνει κανείς πως αν η Middlesbrough δεν τα καταφέρει φέτος, είναι πολύ πιθανό του χρόνου να πανηγυρίζει την επάνοδό της. Οι άλλες δύο ομάδες στην ζώνη του υποβιβασμού είναι η Barnsley και η Luton, ομάδες που επίσης αναμένεται να παρουσιαστούν πολύ δυνατές ενάντια σε αντιπάλους της τρίτης κατηγορίας.
Βέβαια μετά την τελευταία αγωνιστική τα πράγματα άλλαξαν ριζικά. Η εκτός έδρας επικράτηση της «Boro» απέναντι στην Charlton έφερε στην τριάδα του υποβιβασμού τρεις ομάδες οι οποίες ανέβηκαν την περυσινή σεζόν. Barnsley και Luton συνεχίζουν σταθερά την πορεία τους στις δυο τελευταίες θέσεις, με την Charlton να είναι εκείνη που προστέθηκε στην «παρέα». Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Η απάντηση δεν είναι άλλη πέρα από το «μια αποτυχημένη επένδυση». Το 2014 η Charlton πέρασε στα χέρια Βέλγων επιχειρηματιών. Για την ακρίβεια μιας κοινοπραξίας, η οποία ανήκει στον Roland Duchâtelet και εκείνη την περίοδο είχε κάνει ένα μικρό άνοιγμα στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, αποκτώντας ομάδες όπως η Standard de Liege, η Saint-Truidense και η ισπανική Alcorcon.
Τα «άνοιγματα» στο ποδόσφαιρο οδήγησαν άμεσα σε αποτυχίες. Η ομάδα της Λιέγης απαλλάχθηκε από την παρουσία του το 2015, η έτερη βελγική ομάδα πουλήθηκε το 2017 σε Ιάπωνες επιχειρηματίες, ενώ ακολούθησαν πέρυσι οι «Los Alfareros». Και πάμε στο κεφάλαιο της Charlton. Όταν ο Βέλγος απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών των «Addicks», αμέσως γέννησε προσδοκίες για την επιστροφή τους στην Premier League. Μόνο που τα πράγματα κύλησαν κάπως διαφορετικά. Η έλλειψη ποδοσφαιρικής τεχνογνωσίας έφερε επενδύσεις και «σπατάλες» οι οποίες δεν είχαν αντίκρισμα στον βαθμολογικό πίνακα. Έτσι μετά από δύο έτη, η Charlton υποβιβάστηκε στην League One, με ένα διόλου ευκαταφρόνητο χρέος στις πλάτες της. Προχώρησε σε πωλήσεις παικτών που είχαν το potential για να γίνουν key players στο μέλλον και η ομάδα επαναστελεχώθηκε με ένα ρόστερ ικανό μόνο για τα δεδομένα της League One. Έτσι μετά από μια διετία αποτυχημένων αποπειρών για άνοδο, πέρυσι χρειάστηκε τα play-offs για να εξασφαλίσει την επιστροφή της στην Championship.
Η Barnsley δε, που από φέτος είναι μία εκ των τεσσάρων ομάδων της Championship με δισεκατομμυριούχο ιδιοκτήτη, είχε ανακηρυχθεί από αρκετούς ως η καλύτερη ομάδα της League One την περίοδο 2018/19, τερματίζοντας δεύτερη. Ο ανταγωνισμός παραμένει μεγάλος στην δεύτερη κατηγορία, με βροντερό παράδειγμα το πρόσφατο 3-0 των «Tykes» μέσα στην έδρα της διεκδικήτριας ανόδου, Fulham. Η ιδιοκτησία των ομάδων από ανθρώπους με τέτοια περιουσία δεν συνεπάγεται πως υπάρχουν κι επενδύσεις βέβαια, όπως με τα άνωθεν παραδείγματα των Middlesbrough και Charlton.
Ειδικά με την παρουσία του Financial Fair Play και το πρόσφατο επίπονο παράδειγμα της Manchester City, όλοι το σκέφτονται δεύτερη και τρίτη φορά πριν ανοίξουν τα ταμεία τους. Ο συνιδιοκτήτης της QPR, Lakshmi Mittal, είναι ο 11ος πλουσιότερος κάτοικος Ηνωμένο Βασιλείου, αλλά τα τελευταία χρόνια η ομάδα του είναι από τις πιο «σφιχτοχέρισσες» στο πρωτάθλημα. Αρκετοί άνθρωποι του χώρου έχουν δηλώσει ανά διαστήματα πως το χάσμα μεταξύ Championship και League One είναι μεγαλύτερο από ότι το χάσμα της Championship με την «καλογυαλισμένη» Premier League.
Παρόλα αυτά από την εποχή που τα χρήματα για τις μεταγραφές ξέφυγαν και το ποδόσφαιρο μπήκε σε μια νέα εποχή, παρατηρούμε ότι ομάδες που στελέχωσαν την Premier League στα «ρομαντικά» χρόνια, παραμένουν εγκλωβισμένες στην Championship δημιουργώντας μια κλειστή λίγκα. Birmingham City, Blackburn, Swansea, QPR, Hull, Stoke και Wigan είναι μόνο μερικές από αυτές που γεύτηκαν για λίγο την «μαγεία» της Premier League και της Ευρώπης, ωστόσο δεν κατάφεραν να επιστρέψουν στην κορυφαία κατηγορία. Αυτό συμβαίνει διότι το παιχνίδι της ανόδου κρύβει πίσω του πολλά εκατομμύρια λίρες.
Ναι μεν το δελεάρ της ανόδου συνοδεύεται με μια επιταγή των 100 εκατομμυρίων, ωστόσο για να έρθει εκείνη πρέπει να δαπανηθούν αρκετά από αυτά, νωρίτερα στην αρχή της σεζόν, ώστε να κατακτηθεί ο πολυπόθητος στόχος του προβιβασμού. Συνεπώς εκείνες οι ομάδες έχουν συμβιβαστεί με την ιδέα της Championship και δεν προχωρούν σε μεγάλα «ανοίγματα» για να μην… τρέχουν στην συνέχεια. Με τον ετήσιο οικονομικό έλεγχο να αποτελεί «μπαμπούλα» για τους συλλόγους με αρνητικό ισοζύγιο, ο κίνδυνος για την κυριολεκτική κατάρρευση ελοχεύει. Το οικονομικό χάσμα μεταξύ Championship και League One είναι αρκετά μεγάλο και πρέπει να βγεις εγκαίρως για να μην παγιδευτείς.
Κάτι παραπάνω από μια δεκαετία έχει περάσει από τότε που η Portsmouth πήρε την κατιούσα από την Premier League στην League Two και όπως βλέπουμε ακόμη παραμένει παγιδευμένη στην League One. Προσφάτως η Sunderland που υποβιβάστηκε προ διετίας στην τρίτη κατηγορία δεν έχει καταφέρει ακόμη να ανεβεί στην Championship, χάνοντας έτσι παίκτες-αστέρια, επανδρωμένη πλέον με παίκτες από το Ηνωμένο Βασίλειο. Επιπρόσθετα η Bolton δεν κατάφερε να συνέλθει από τα τεράστια οικονομικά προβλήματα και η νέα σεζόν αναμένεται να την βρει στην League Two.
Ούτε η Ipswich, που πέρυσι υποβιβάστηκε από την Championship, θα καταφέρει να πετύχει την άμεση επάνοδο της, με την νέα χρονιά να είναι πιθανότατα η τελευταία της ευκαιρία. Παρομοίως και η Blackpool, που πριν μια δεκαετία θαυμάσαμε στην Premier League, βρίσκεται παγιδευμένη στις δυο τελευταίες επαγγελματικές κατηγορίες. Και η χείριστη περίπτωση όλων που δεν είναι άλλη από την Bury, όπου διαλύθηκε ολοσχερώς για να επανιδρυθεί και να συμμετέχει από την νέα σεζόν στην 10η (!) κατηγορία του αγγλικού ποδοσφαίρου.
Μπορεί στην League One μόλις τέσσερις ομάδες να έχουν ξένο επενδυτή, ωστόσο δεν πάει να πει ότι θα είναι και αυτές που θα ανέβουν. Η Bristol Rovers βρίσκεται υπό ιορδανική «κατοχή», η Portsmouth στα χέρια Αμερικάνων, η Peterborough ανήκει κατά το ήμισυ σε Καναδούς και Ιρλανδούς και η Oxford διοικείται από Ταϊλανδούς. Για την ακρίβεια η Bristol Rovers βολεύεται με την υπόθεση της παραμονής, ενώ οι υπόλοιπες τρεις της παρέας πιθανότατα θα χρειαστούν τα play-offs για να πάρει μόλις μια -το πολύ- από αυτές την άνοδο. Όποια όμως και να ανέβει πιθανότατα θα είναι πρώτη υποψήφια από την νέα σεζόν για υποβιβασμό, καθότι θα χρειαστεί σε μεγάλο βαθμό νέες μεταγραφές, ηχηρά ονόματα και σαφώς μεγαλύτερα συμβόλαια, μιας και τα δεδομένα στην Championship αλλάζουν.
Σύμφωνα με το Transfermarkt οι μεταγραφικές κινήσεις αυτή τη σεζόν είναι πολύ παρόμοιες σε αριθμό (508 και 512 αντίστοιχα), όμως τα ποσά που έχουν δαπανηθεί είναι πολύ διαφορετικά. Πόσο; Η μέση μεταγραφή στην Championship κοστίζει 45 φορές περισσότερο από ότι μία στην League One! Δέκα χρόνια πριν, κόστιζε «μόνο» δέκα φορές περισσότερο. Τα ίδια νούμερα μεταξύ Championship και Premier League είναι δώδεκα φορές περισσότερο τώρα, όταν ήταν οκτώ πριν δέκα χρόνια. Τα ποσοστά είναι τεράστια, αλλά ακόμα και κοιτώντας στείρους τους αριθμούς, το αποτέλεσμα δεν αλλάζει. Οι 200 εκατομμύρια λίρες της φετινής Championship, κοιτάνε τις πέντε της League One περιφρονητικά. Μεγάλη ευθύνη σε αυτές τις διαφορές έχουν τα χρήματα που μοιράζει η English Football League (EFL), το υπεύθυνο σώμα για τις τρεις επαγγελματικές κατηγορίες κάτω από την Premier League.
Από όλο το σύνολο, το 80% πηγαίνει στις ομάδες της Championship, το 12% στις ομάδες της League One και το υπόλοιπο 8% σε αυτές της League Two. Η δεύτερη κατηγορία όπως βλέπετε παίρνει ένα τεράστιο ποσοστό από το μερίδιο της EFL. Αυτό εν μέρει συμβαίνει με στόχο να προστατευτεί το brand name της Championship. Το συγκεκριμένο πρωτάθλημα έχει αποκτήσει παγκοσμίως την φήμη του δυσκολότερου πρωταθλήματος στον κόσμο. Η ρήση του λαού με το γνωστό «το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό» δεν ισχύει στην εν λόγω κατηγορία. Όλοι μπορούν να κερδίσουν τους πάντες, με ανόδους-υποβιβασμούς και θέσεις των play-offs να διακυβεύονται κυριολεκτικά μέχρι το 90ο λεπτό της τελευταίας αγωνιστικής.
Όπως είναι φυσιολογικό, η δεύτερη κατηγορία έχει και αυτή μεγάλα τηλεοπτικά συμβόλαια, «χρυσά» έπαθλα, καθιστώντας την πολυτιμότερη από πολλά πρωταθλήματα πρώτης κατηγορίας. Η League One όμως, ελλείψει τέτοιων φιλοδοξιών, δουλεύει περισσότερο σε μία βάση «μέρα με τη μέρα» . Ακόμα και μέσα από κλειστές πόρτες σε κάποιες ομάδες υπάρχει η λογική αντίληψη πως σε περίπτωση ανόδου στην Championship, μία κλασική ομάδα της κατηγορίας, χωρίς πολλές ή και καθόλου παρουσίες στα υψηλότερα στρώματα, ακόμη και με το γήπεδο sold-out σε κάθε αγωνιστική, δεν θα καταφέρει να ανταγωνιστεί τα μπάτζετ των συλλόγων που ήδη παίζουν εκεί.
Κρίνοντας από τις «ομάδες-ασανσέρ» των τελευταίων ετών, φαίνεται πως είναι πολύ καλές για την League One, αλλά πολύ κακές για την Championship, σαν να κυνηγάνε μία κατηγορία ενδιάμεσα των δύο. Ίσως βέβαια, αυτό να κάνει μερικώς καλό στις κατώτερες κατηγορίες. Όλα είναι περισσότερο απρόβλεπτα, όλοι μπορούν να κερδίσουν και να χάσουν από τους πάντες, με την ελπίδα να παραμένει ψηλά. Και ίσως να είναι αυτός ένας από τους λόγους που οι προσελεύσεις στα γήπεδα είναι μεγαλύτερες από άλλες, παρόμοιες κατηγορίες στην υπόλοιπη Ευρώπη. Όλοι μπορούν να πιστεύουν στην ομάδα τους, όλοι μπορούν να σπάσουν τον «κανόνα», έχοντας πρόσφατα παραδείγματα, όπως αυτά των Sheffield United και Bournemouth.
Συντάκτες: Άγγελος Παλιακούδης και Φάνης Αγριτέλλης
