Πριν από 18 χρόνια ο πιο πολυσυζητημένος προπονητής των τελευταίων ημερών, Ερβέ Ρενάρ, οδηγούσε την Κέιμπριτζ στην «εξορία» της Κόνφερενς για πρώτη φορά στην ιστορία της.
Είναι φορές που το αγγλικό ποδόσφαιρο δεν βρίσκεται στο επίκεντρο των κορυφαίων ή πιο αξιοπερίεργων γεγονότων της επικαιρότητας, όμως με κάποιον μαγικό τρόπο καταφέρνει και συνδέεται με αυτά. Ο προπονητής της Σαουδικής Αραβίας, Ερβέ Ρενάρ, που σόκαρε τον πλανήτη και νίκησε το -ίσως- μεγαλύτερο φαβορί του Μουντιάλ, την Αργεντινή του Λιονέλ Μέσι, όχι μόνο έκανε το πέρασμά του από το Νησί, αλλά συνδέθηκε και με την χειρότερη στιγμή στην ιστορία της Κέιμπριτζ – τον υποβιβασμό της στα ερασιτεχνικά.
Η ιστορία του Γάλλου τεχνικού πάντως δεν ξεκινά στην Αγγλία, αλλά στην πατρίδα του, όπου υπήρξε ένας μέτριος αμυντικός, παίζοντας για τις Κάννες στο ζενίθ του και για την Ντραγκινιάν στο… πολύ ναδίρ του. Σε αυτή την άσημη ομάδα της 5ης κατηγορίας έκανε και τα πρώτα του προπονητικά βήματα, όχι με σκοπό να κάνει καριέρα, αλλά να μαζέψει ένα μικρό κεφάλαιο ώστε να ανοίξει την δική του εταιρία βιομηχανικού καθαρισμού. Άλλωστε το ποδόσφαιρο ποτέ δεν του είχε φέρει αρκετά χρήματα, με την επιλογή του να είναι βιοποριστική.
Ο Ρενάρ όντως το 2001 άφησε την Ντραγκινιάν, έχοντας καταφέρει στο μεσοδιάστημα να την ανεβάσει κατηγορία, και είπε «αντίο» στο ποδόσφαιρο. Τουλάχιστον έτσι νόμιζε, αφού το πάθος του γι’ αυτό δεν μπορούσε να σβηστεί από τις χλωρίνες της κανονικής του δουλειάς. Μην έχοντας τίποτα να χάσει, χωρίς οικογένεια κι απογοητευμένος από την πορεία της ζωής του, σχεδόν ενάμιση χρόνο αργότερα πήρε μία ρισκαδόρικη απόφαση.
Το καλοκαίρι του 2002 ο πρώην συμπαίκτης του, Πιερ Ρομερό, του προτείνει μία απίθανη, σχεδόν ανεξήγητη, διέξοδο. Ο θρυλικός προπονητής Κλοντ Λε Ρουά, μετά την σχετικά αποτυχημένη επιστροφή στα γαλλικά εδάφη (Παρί Σεν Ζερμέν και Στρασμπούρ), επιλέγει και πάλι να ξενιτευτεί. Μετά τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Καμερούν, τη Σενεγάλη και τη Μαλαισία, αυτή την φορά μετακομίζει στην Κίνα και μαζί του θέλει τον γοητευτικό 33χρονο… καθαριστή, που για κάποιον λόγο του θυμίζει τον εαυτό του. Ίσως και κάποιον ακόμα, που θα δούμε αργότερα!
Ο Ρενάρ δεν το πολυσκέφτεται κι από το πουθενά γίνεται βοηθός της Σανγκάι Κόσκο (νυν Μπειτζίνγκ Τσενγκφένγκ), που διανύει τα πρώιμα χρόνια της στην κορυφαία κατηγορία της Κίνας. Εκεί τα πράγματα δεν κυλούν ακριβώς ιδανικά, όμως το γαλλικό δίδυμο γίνεται αχώριστο. Ο Λε Ρουά θεωρεί την πρόβλεψη του απόλυτα επιτυχημένη και βλέπει στον βοηθό του, τον επόμενο μεγάλο Γάλλο τεχνικό. Πράγματι αφήνει στην άκρη την δική του πτωτική καριέρα κι αφοσιώνεται στην προώθηση του προτεζέ του.
Η υποβαθμισμένη ακόμα Ασία δεν τυγχάνει ποδοσφαιρικής αναγνωρισιμότητας κι έτσι ο Λε Ρουά, εμπνευσμένος από τον Αρσέν Βενγκέρ, που μετά την Ιαπωνία ετοιμάζεται να κατακτήσει αήττητος την Πρέμιερ Λιγκ, κινεί τα νήματα και καταφθάνει στο φιλόδοξο κι αναπτυσσόμενο Κέιμπριτζ. Εκεί η ομώνυμη ομάδα έχει αφήσει πίσω της τα μεγαλεία της δεκαετίας του ’90 κι έχει συμβιβαστεί με την μετριότητα της 4ης και τελευταίας επαγγελματικής κατηγορίας της χώρας.
Ο σύλλογος μάχεται για την σωτηρία του, όμως στο δεύτερο μισό της σεζόν 2003/04, με το γαλλικό δίδυμο στον πάγκο συνέρχεται πλήρως και καταλήγει άνετα στο μέσο της βαθμολογίας. Ο Λε Ρουά πια δεν κρύβεται καθόλου κι ευθαρσώς δηλώνει με την λήξη της σεζόν: «Εξαρχής είχα υπογράψει ένα τυπικό ηθικό συμβόλαιο, αφού ήρθα εδώ για να στηρίξω έναν φίλο. Έναν ταλαντούχο νέο προπονητή με πολύ μέλλον. Ήρθαμε εδώ και σώσαμε τον σύλλογο».
Η εθνική ομάδα του Κονγκό του δίνει την ευκαιρία να προπονήσει την τρίτη του ομάδα στην Αφρική, μετά από Καμερούν και Σενεγάλη, όμως αφήνει πίσω του τον Ρενάρ, σίγουρος πια ότι το έργο του έχει τελειώσει. Ο Γάλλος έχει πια την αυτοπεποίθηση και την στήριξη που χρειάζεται, όμως χωρίς τον μέντορά του τα κάνει… θάλασσα. Μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου του 2004 που τελικά απολύεται, έχει την Κέιμπριτζ κολλημένη στη τελευταία θέση και μόνο με μαθηματικές πιθανότητες παραμονής.
Το ποσοστό των νικών του ανέρχεται μόλις στο 13% και οι πρακτικές εξυγίανσης των παικτών δεν περνάνε στην σκληροτράχηλη κι απαίδευτη Φούτμπολ Λιγκ, αφού η απαγόρευση σε μπύρες, κέτσαπ και αναψυκτικά ακούγεται εξοργιστική στα αυτιά των θερμόαιμων Άγγλων. Το Νησί, μα πάνω απ’ όλα ο ίδιος, δεν είναι έτοιμος γι’ αυτήν την συνεργασία και φυσικά το πληρώνει ο σύλλογος. Ο υποβιβασμός είναι αναπόφευκτος και η Κέιμπριτζ μετά από 35 χρόνια παρουσίας στις επαγγελματικές κατηγορίες πέφτει στην Κόνφερενς.
Ο Ρενάρ όχι μόνο δεν επιβεβαιώνει τις «προφητείες» του Λε Ρουά, αλλά μετά από ένα πέρασμα στο Βιετνάμ (!) και τα ερασιτεχνικά της Γαλλίας, επιστρέφει στο πλευρό του, στην εθνική της Γκάνα. Η συνεργασία τους αποδίδει ξανά και η αφρικανική χώρα διανύει το καλύτερό της διάστημα της ιστορίας της ως τότε, ανεβαίνει στην θέση-ρεκόρ (14η) της παγκόσμιας κατάταξης της FIFA και βρίσκεται σταθερά στην πρώτη τριάδα σε όλα τα εθνικά τουρνουά της ηπείρου.
Φτάνοντας στο «σωτήριο» έτος 2008 ο Ρενάρ μετακομίζει στο δικό του… Καμερούν (η δουλειά που εκτόξευσε τον Λε Ρουά), την Ζάμπια, ενώ ο μέντοράς του γνωρίζει για πρώτη φορά τον Περσικό Κόλπο για χάρη του Ομάν. Εκεί έρχεται κι ο τρίτος σπουδαίος Γάλλος της παρέας μας και η άλλη μεγάλη επιρροή του νυν τεχνικού της Σαουδικής Αραβίας. Ο Μπρούνο Μετσού την ίδια χρονιά αναλαμβάνει τις τύχες του Κατάρ και μέσω του φίλου του Λε Ρουά, νουθετεί τον Ρενάρ όσα έμαθε στο «τιμόνι» της Σενεγάλης.
Εδώ φυσικά δεν μπορεί παρά να μπει μία -κάπως μεγάλη- παρένθεση. Αν κάποιος ψάξει για εκπλήξεις, στην πρώτη αγωνιστική των Μουντιάλ, παρόμοιες με τον άθλο των Σαουδαράβων, η μόνη που πραγματικά μπορεί να συγκριθεί μαζί της είναι αυτή που κατάφερε ο Μετσού εναντίον των συμπατριωτών του στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2002. Η Σενεγάλη τότε είχε κερδίσει μια υπερηχητική Γαλλία, παγκόσμια και πανευρωπαϊκή πρωταθλήτρια, δίνοντας βάρος στο κομμάτι της ψυχολογίας.
«Διάβασα στους παίκτες τα σχόλια του Πελέ και των υπολοίπων, ότι είμαστε μακράν η πιο αδύναμη ομάδα του ομίλου και αμέσως είδα την φλόγα στα μάτια τους. Αμέσως κατάλαβα ότι θα μπουν στο γήπεδο σαν λιοντάρια», θα δηλώσει ο Μετσού. Χάρη στο τέρμα του Πάπα Μπούμπα Ντιόπ το σύνολο του υπέταξε με 1-0 τους «Τρικολόρ» με τον πλανήτη να κοιτάζει με δέος – μαζί τους και ο ομοσπονδιακός τεχνικός, Ροζέρ Λεμέρ. «Ατομικά και ομαδικά δεν μπορούσαμε να βρούμε λύση απέναντί τους. Παίζαμε απλά με μία ανώτερη ομάδα. Αυτή ήταν η Σενεγάλη τότε».
Ο Ρενάρ δεν συνεργάστηκε ποτέ απευθείας με τον Μετσού, όμως κατά κάποιον ανατριχιαστικό τρόπο έμελλε να ζήσει την ζωή του. Αμφότεροι απέτυχαν παταγωδώς στην Λιλ, εντυπωσίασαν στην αφρικανική ήπειρο, αφού ο Ρενάρ με την Ζάμπια (και μετέπειτα με την Ακτή Ελεφαντοστού) κατέκτησε το Κύπελλο Εθνών Αφρικής κι έγινε ο πρώτος που το καταφέρνει με δύο χώρες και εξέπληξαν με τους «άθλους» τους στο υψηλότερο επίπεδο απέναντι σε Γαλλία κι Αργεντινή.
Όσο ο Λε Ρουά παρέμενε πιο πραγματιστής, πιο προικισμένος τακτικά και πιο αυστηρός, οι δύο φίλοι του εστίαζαν στο κομμάτι της ψυχολογίας, γίνονταν ένα με τους παίκτες τους, έστω κι αν τους χώριζαν πολιτισμικά, γλωσσικά και κοινωνικά παραπετάσματα. Μέχρι που ερωτεύτηκαν και την ίδια γυναίκα (!), αφού μετά τον πρόωρο θάνατου του Μετσού από καρκίνο στο κόλον, ο Ρενάρ έσμιξε με την χήρα του, Βιβιέν Ντιέγ, και στάθηκε στο πλευρό των τριών παιδιών τους.
Ίσως να έχετε ακούσει τις ιστορίες για το πως οι ομιλίες του Μετσού έκαναν εκείνη την Σενεγάλη να μην μπορεί να χάσει. Για το πως γύρισαν όλοι ήρωες στην πατρίδα τους και πως ο Γάλλος, παρά την άδικη κριτική που δέχθηκε για τον αποκλεισμό από την Τουρκία, εκθείασε την χώρα που του δίδαξε τόσα πολλά. «Έχουμε έναν τρελό προπονητή. Όσα μας είπε στο ημίχρονο μας έδωσαν απίστευτο κίνητρο, μας έκανε να θέλουμε να φάμε το χορτάρι». Αυτά τα λόγια ίσως είναι ταιριαστά στην παραπάνω περιγραφή, όμως ειπώθηκαν μόλις προχθές για τον Ρενάρ, από τον ποδοσφαιριστή του, Αμπντουλελάχ Αλ-Μάλκι.
Ο προπονητής που βρήκε τον τρόπο να χαλάσει το πάρτι του Λιονέλ Μέσι, που σαν τους μέντορές του απέτυχε στην Ευρώπη και γενικότερα στο συλλογικό επίπεδο, που έστειλε για μια δεκαετία την Κέιμπριτζ στα ερασιτεχνικά, είναι πια εδώ πιο εμφατικά από ποτέ. Ακόμα κι αν η Σαουδική Αραβία δεν καταφέρει τίποτε άλλο στο Παγκόσμιο Κύπελλο, αυτοί οι παίκτες θα μείνουν στις μνήμες σαν ήρωες, όπως έγιναν στο παρελθόν οι παίκτες του Καμερούν, της Σενεγάλης, της Ζάμπια…
