Η ιστορία του Κένι Σάνσομ είναι τόσο σκοτεινή, που έχουμε ξεχάσει πως αποτελεί έναν εκ των κορυφαίων αριστερών μπακ στο αγγλικό ποδόσφαιρο.
Αρχές Οκτωβρίου, 1979. Η Ίπσουιτς του θρυλικού Σερ Μπόμπι Ρόμπσον διανύει την καλύτερη περίοδο της ιστορίας της, που σύντομα θα κορυφωθεί με την κατάκτηση του Κυπέλλου UEFA και τις δύο συνεχόμενες δεύτερες θέσεις στο πρωτάθλημα. Για την 8η αγωνιστική εκείνης της σεζόν στην Πρώτη Κατηγορία (σημερινή Πρέμιερ Λιγκ) ταξιδεύει στο Νότιο Λονδίνο ώστε να αντιμετωπίσει τη νεοφώτιστη Κρίσταλ Πάλας του 36χρονου Τέρι Βέναμπλς, που έχει κερδίσει δύο ανόδους σε τρία χρόνια κι έχει ένα από τα νεότερα ρόστερ στην κατηγορία. Η συντριβή της Ίπσουιτς με 4-1 γίνεται πρωτοσέλιδο στην Αγγλία, αφού η νίκη των «Αετών» τους διατηρεί αήττητους για όγδοο σερί παιχνίδι από την αρχή της χρονιάς, στην κορυφή της βαθμολογίας σε ισοβαθμία και ο Τύπος τους αποκαλεί η «ομάδα των 80s», θεωρώντας πως θα κυριαρχήσουν τη δεκαετία που πλησιάζει. Αστέρας εκείνης της Πάλας δεν είναι κάποιος παραγωγικός επιθετικός ή ένας εμβληματικός μέσος, αλλά ένας 21χρονος αριστερός μπακ ονόματι Κένι Σάνσομ!
Ο ληστής και ο ποδοσφαιριστής
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Γέννημα θρέμμα του Νοτίου Λονδίνου, ο Κένι ήταν το νεότερο παιδί μιας οκταμελούς οικογένειας, η οποία αναπτυσσόταν στα όρια της απόλυτης φτώχειας. Ο πατέρας, ένας σκιώδης τύπος, βιοποριζόμενος ως πλανόδιος πωλητής, αποφάσισε να εγκαταλείψει την οικογένεια μετά τη γέννηση του -τελευταίου- γιου του, διαλέγοντας ως «οικογένεια» τη συμμορία του Κρέι, διαβόητη για τα ριφιφί στις τράπεζες της περιοχής. Έχοντας το προσωνύμιο «Φλας Τζορτζ», ο Σάνσομ ο πρεσβύτερος, μαζί με τον αδερφό του, βρέθηκαν μάλιστα στη λίστα καταζητούμενων της Σκότλαντ Γιαρντ για τη μεγαλύτερη ληστεία τρένου της εποχής, γνωστή ως «The Great Train Robbery», χωρίς ωστόσο να αποδειχθεί ποτέ η ενοχή τους.
Με αυτά τα «εφόδια», από την αρχή κιόλας της ζωής του, ο Κένι, παρουσίασε από νωρίς μια ροπή προς την παρανομία, πηδώντας από ταράτσα σε ταράτσα, συχνά προκαλώντας ζημιές στις περιουσίες των ενοίκων. Ο δρόμος του προδιαγραφόταν δύσκολος, εαν δεν παρενέβαινε η μητέρα του, μια γυναίκα ασυνήθιστης σωματικής και πνευματικής δύναμης, που κυριολεκτικά τον έσυρε στο γηπεδάκι της άσημης Σπρινγκ Παρκ Γουλβς για να τον κρατήσει μακρυά από τα αναμορφωτήρια και τις φυλακές. Παρά τις αντιρρήσεις του ο Σάνσομ αγωνίστηκε αρχικά ως τερματοφύλακας, ωστόσο ο τραυματισμός ενός συμπαίκτης του σε έναν αγώνα, τον μετακίνησε στο αριστερό άκρο της άμυνας, θέση την οποία τίμησε μέχρι το τέλος της καριέρας του.
Το ταλέντο του ήταν κάτι παραπάνω από εξόφθαλμο. Σύντομα έγινε μέλος της εθνικής σχολικής ομάδας και ομάδες όπως η Τότεναμ, η Άρσεναλ και η Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς εξέφρασαν ενδιαφέρον για την απόκτησή του, με τον ίδιον όμως να επιλέγει την πιο κοντινή Κρίσταλ Πάλας. Έκανε ντεμπούτο στην πρώτη ομάδα πριν ενηλικιωθεί, ενώ παράλληλα οδήγησε ως αρχηγός την ομάδα νέων στην κατάκτηση του FA Youth Cup, έγινε διεθνής με την εθνική Κ-21 και ανακηρύχθηκε Νέος Παίκτης της Χρονιάς για τους «Αετούς» στην πρώτη του κανονική σεζόν (1976/77), που έκλεισε με άνοδο του συλλόγου στη Δεύτερη Κατηγορία.
Στο Σέλχαρστ Πάρκ ο Σάνσομ γνώρισε στιγμές δόξας, συνέβαλε τα μέγιστα ώστε η Πάλας να «σβήσει» τους δύο σερί υποβιβασμούς στην αρχή της δεκαετίας του ’70 και να κληθεί στην εθνική Αγγλίας τον Μάιο του 1979, όταν ακόμα δεν είχε ούτε ένα αγωνιστικό λεπτό στην κορυφαία κατηγορία της χώρας. Γρήγορος στη σκέψη, σκληρός όπου χρειαζόταν, και κυρίως μακράν ωριμότερος της ηλικίας του, ο Σάνσομ δεν άργησε να κεντρίσει το ενδιαφέρον των «μεγάλων» του αγγλικού ποδοσφαίρου. Προτού όμως, κάνει το μεγάλο βήμα στην επαγγελματική του καριέρα, φρόντισε να κάνει ένα μεγαλύτερο, στην προσωπική του ζωή – σε ηλικία μόλις 20 ετών παντρεύτηκε τον έρωτα της ζωής του, Ελέιν, την οποία είχε γνωρίσει στα έντεκα και είχε σχέση μαζί της από τα 14!
Όλα κυλούσαν ιδανικά. Ο νεαρός αμυντικός έμοιαζε να μην έχει «ταβάνι», πείθοντας μάλιστα την Άρσεναλ να κάνει κάτι ασυνήθιστο για την εποχή: να προσφέρει στην Πάλας όχι μόνο χρήματα, αλλά και τον τερματοφύλακα Πολ Μπάρον και τον επιθετικό Κλάιβ Άλεν ώστε να τον αποκτήσει. Το -πιο- παράδοξο της υπόθεσης ήταν ότι ο Άλεν είχε μετακομίσει στο Χάιμπουρι μόλις 62 μέρες νωρίτερα για ποσό-ρεκόρ. Όπως και να ‘χει η κίνηση των «Κανονιέρηδων» πέτυχε τον στόχο της και με ένα εκατομμύριο λίρες (συν το έμψυχο αντάλλαγμα) ο Σάνσομ έγινε κάτοικος Βορείου Λονδίνου, έτοιμος να εδραιωθεί στο παγκόσμιο ποδοσφαιρικό στερέωμα ως ένας εκ των κορυφαίων στη θέση του.
Αμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα
«Όταν ο άνθρωπος κάνει σχέδια, ο Θεός ξεκαρδίζεται στα γέλια», έγραψε κάποτε ο Μανώλης Δουκίδης και στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν μπορούσε να πέσει περισσότερο μέσα. Όντας πραγματικά ένα θαύμα της φύσης από άποψη φυσικής κατάστασης, ο Σάνσομ δεν είχε καμία σχέση με οποιαδήποτε κατάχρηση. Ωσότου, για κακή του τύχη, επέστρεψε στη ζωή του ο πατέρας του. Ο… φευγάτος Τζορτ, έχοντας αντιληφθεί την επιτυχία του γιου του, έκανε την εμφάνισή του μετά από έναν αγώνα του τέκνου του με την εθνική Αγγλίας. Μαζί του έφερε μία πίντα μπίρα την οποία απόθεσε στα χέρια του Κένι, προτρέποντάς τον να την πιει μονορούφι. Στο τέλος της βραδιάς κατέληξε ημιλιπόθυμος στις τουαλέτες μιας παμπ, απ’ όπου και τον παρέλαβε ένα ταξί για να τον μεταφέρει στο ξενοδοχείο της αποστολής των «Τριών Λιονταριών». Κι έτσι, η μοίρα του άλλαξε για πάντα!
Η πρώτη του σεζόν στην Άρσεναλ ήταν και η καλύτερη για τον σύλλογο, που ομολογουμένως μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’80 δεν διένυε και την καλύτερη αγωνιστική του περίοδο. Ο Σάνσομ εξαρχής ξεχώριζε, όμως η αγωνιστική κατρακύλα της ομάδας ήρθε να δέσει άψογα με αυτή της εξωαγωνιστικής του ζωής. «Δεν είχα καμία σχέση με το αλκοόλ, για την ακρίβεια, μισούσα τη μυρωδιά του, προτού πιω την πρώτη μου μπύρα. Από το πρώτο μου μεθύσι όμως, η αίσθηση που μου προκαλούσε, μου άρεσε. Στην επιστροφή στο Λονδίνο, δοκίμασα κοκαΐνη. Μόλις προσγειωθήκαμε, γυρνώντας με το αμάξι μου στο σπίτι, σταματούσα σε κάθε πάμπ που έβλεπα ανοιχτή, κι έπινα από μια μπύρα, ενώ το ίδιο έκανα και σε κάθε πρακτορείο στοιχήματους που συναντούσα, ποντάροντας ό,τι έβρισκα. Όλο αυτό το συναίσθημα, μου δημιουργούσε την ψευδαίσθηση της ασπίδας, απέναντι στη μοναξιά που ένιωθα. Ζούσα σε μια φούσκα».
Παρά τις σωματικές κακουχίες από τις καταχρήσεις, ο Σάνσομ συνέχισε να αγωνίζεται βασικός, να καλείται σταθερά στην εθνική, ενώ μάλιστα χρίστηκε και αρχηγός των «Κανονιέρηδων» για μία διετία, κατακτώντας και το Λιγκ Καπ της σεζόν 1986/87, πριν τα «σπάσει» οριστικά με τον προπονητή του, Τζορτζ Γκρέιαμ, και μετακινηθεί στη Νιουκάστλ για 300.000 λίρες. Σύμφωνα με τη σύζυγο του Σάνσομ, η ίδια είχε παρακαλέσει προσωπικά τον Γκρέιαμ να βοηθήσει τον άνδρα της να ξεφύγει από τον αλκοολισμό, όμως αυτός της είχε απαντήσει απαθώς πως αυτό δεν ήταν δική του δουλειά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως την εποχή εκείνη οι επιδόσεις εντός του γηπέδου συχνά πήγαιναν χέρι-χέρι με αυτές στις τοπικές παμπ!
Όπως είχαν ήδη και τότε αποδείξει τα παραδείγματα των Τζορτζ Μπεστ και Τζίμι Γκριβς, το ποτό μπορούσε γρήγορα να εκτροχιάσει την καριέρα ενός ποδοσφαιριστή. Ο Σάνσομ, αν και συνέχισε να επιδεικνύει ψήγματα της ποιότητάς του, δεν ήταν ικανός να στεριώσει σε κάποια ομάδα. Έχοντας αγωνιστεί μόλις σε δύο στα 14 πρώτα χρόνια της καριέρας του, στα επόμενα εφτά άλλαξε έξι (!), ανακοινώνοντας την απόσυρσή του το 1995 μετά από αδιάφορα περάσματα από ΚΠΡ, Κόβεντρι, Έβερτον, Μπρέντφορντ και Γουότφορντ.
Η ζωή (;) μετά
Για κάποιους ποδοσφαιριστές το τέλος της επαγγελματικής τους καριέρας, αποτελεί αφορμή για μία πιο ήσυχη ζωή, όμως για τον Σάνσομ αυτό που τον περίμενε ήταν ένας πραγματικός εφιάλτης. Το αλκοόλ και ο τζόγος βρήκαν πρόσφορο έδαφος, πήραν τον απόλυτο έλεγχο της ζωής του και τον οδήγησαν γρήγορα στον εξευτελισμό και την κατάθλιψη. Ο παλαίμαχος άσσος αποξενώθηκε από τα παιδιά του, πήρε διαζύγιο με την παντοτινή σύντροφο της ζωής του, χρεοκόπησε και κατέληξε να ζει για μεγάλες περιόδους στους δρόμους ως άστεγος. Μάλιστα από αυτόν τον πάτο τον «τράβηξε» ένας νεαρός ιδιοκτήτης ξενοδοχείου, ένθερμος υποστηρικτής της Άρσεναλ, που του προσέφερε ένα μικρό δωμάτιο χωρίς αντίτιμο!
Πλέον είχε γίνει ένας παρίας, που σύμφωνα με την οικογένεια του, απομυζούσε τους πάντες γύρω του, ήταν επιθετικός και βίαιος και έμοιαζε να υποφέρει από ψυχολογικά προβλήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ήταν όταν μία Ημέρα του Πατέρα, κανένα από τα παιδιά του δεν του έστειλε ευχητήρια κάρτα, και η αδερφή του τον βρήκε στο πάτωμα του σπιτιού της, να κλαίει με αναφιλητά. Μόλις αντιλήφθηκε την παρουσία της, έτρεξε έξω από το σπίτι και χάθηκε για πολλές ημέρες, προτού μια περαστικός τον εντοπίσει λιπόθυμο σε ένα παγκάκι και καλέσει τις πρώτες βοήθειες φοβούμενη για το χειρότερο!
Παρά τις αμέτρητες προσπάθειες των δικών του ανθρώπων, που δεν τον εγκατέλειψαν, παρά την άκρως προβληματική του συμπεριφορά, ο Σάνσομ ακροβατούσε μεταξύ ζωής και θανάτου. Η προσπάθεια απεξάρτησης, στο ίδιο κέντρο που είχε επισκεφθεί και ο Πολ Γκασκόιν, δεν έφερε αποτέλεσμα, ενώ ούτε ο ερχομός των εγγονών του ανέτρεψε τα δεδομένα, παρά τις απέλπιδες απόπειρες της κόρης του, που προσπαθούσε επί ματαίω να τον πείσει να προπονήσει τον ταλαντούχο γιο της. «Θα πίνω μέχρι το αλκοόλ να με σκοτώσει. Είμαι έτοιμος γι’ αυτό», θα δηλώσει τότε αποκαμωμένος σε μία σπάνια συνέντευξη στη Daily Record.
Δυστυχώς η ιστορία γίνεται και χειρότερη. Τον Απρίλιο του 2020 ο άλλοτε κραταιός Άγγλος αμυντικός, λιώμα στο μεθύσι, έχοντας μπει πια στην έκτη δεκαετία της ζωής του, δέχθηκε δολοφονική επίθεση μετά από διαπληκτισμό και κατέληξε σε κώμα. Για εβδομάδες ολόκληρες ο Σάνσομ δεν είχε καμία επαφή με το περιβάλλον, με τους γιατρούς να μην είναι αισιόδοξοι. Μάλιστα η οικογένειά του είχε ανακοινώσει πως μετά από πνευμονία που είχε κολλήσει μέσα στο νοσοκομείο, δεν θα γίνονταν προσπάθειες ανάνηψης αν το σώμα του τον προδώσει κι επέλθει το μοιραίο.
Τριπλάροντας τον θάνατο
Κι όμως κόντρα σε κάθε προγνωστικό, ο Σάνσομ ξύπνησε από το κώμα, αν και για ένα διάστημα 18 εβδομάδων, μπορούσε να επικοινωνήσει μόνο ανοιγοκλείνοντας τα μάτια του. Έμαθε από την αρχή να περπατάει, να μιλάει και να αυτοσυντηρείται. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη μονάδα εντατικής θεραπείας, διαγνώστηκε με το Σύνδρομο Wernicke-Korsakoff, μία εγκεφαλική διαταραχή, άτυπη μορφή άνοιας, που σχετίζεται άμεσα με τη χρόνια και υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ!
Great to have you back with us today, Kenny ❤️ pic.twitter.com/u3vljP9SUy
— Arsenal (@Arsenal) January 20, 2024
Μία απευκταία κατάσταση για τον οποιονδήποτε, στην περίπτωση του Σάνσομ μάλλον λειτούργησε ευεργετικά. Η πάθησή του σε συνδυασμό με την μακροχρόνια παραμονή του στο νοσοκομείο, τον βοήθησαν να «σβήσει» μεγάλα κομμάτια του παρελθόντος του, θελημένα και μη, αποτελώντας τη χείρα βοηθείας που χρειαζόταν για να ξεπεράσει τον αλκοολισμό. Μέχρι και σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά το παραπάνω συμβάν, ο παλαίμαχος Άγγλος διεθνής δεν έχει βάλει ξανά ποτό στο στόμα του και φαίνεται πως έχει αφήσει πίσω του τις πιο σκοτεινές ημέρες της ταλαιπωρημένης του ζωής.
Σε μια προσπάθεια να ευαισθητοποιήσει τις νέες γενιές, αλλά και να κάνει ειρήνη με τους προσωπικούς του δαίμονες, το 2023, είχε ξεκινήσει ένα τουρ στα γήπεδα των ομάδων που αγωνίστηκε, προσφέροντας συμβουλές για τον εθισμό και την απεξάρτηση. Προς μεγάλη του έκπληξη, ο κόσμος ανταποκρίθηκε στο κάλεσμά του, ενθυμούμενος τρεις δεκαετίας μετά την απόσυρσή του, τα όσα είχε καταφέρει εντός των αγωνιστικών χώρων. Μάλιστα, εμφανώς συγκινημένος, είδε και το stencil που κοσμεί μια γωνία του Σέλχαστ Παρκ, με το πρόσωπό του, συνοδευόμενο από τα λόγια του Βέναμπλς: «Ήταν από τους κορυφαίους μιας ολόκληρης γενιάς, και από τους κορυφαίους που γέννησε η Αγγλία, σε αυτή τη θέση».
«Με θυμούνται ακόμα. Θυμούνται ακόμα τα καλά και τα κακά που έκανα».
Και πως να τα ξεχάσουν; Μέχρι σήμερα ο Κένι Σάνσομ παραμένει ο δεύτερος σε συμμετοχές (86) αριστερός μπακ στην ιστορία της εθνικής Αγγλίας, μετά τον Άσλεϊ Κόουλ, ενώ έχει συμπεριληφθεί στην κορυφαία ενδεκάδα της Κρίσταλ Πάλας, από την ίδρυση του συλλόγου ως σήμερα. Πρόσφατα, στα 65 του χρόνια πλέον, συνόδευσε την μικρότερη του κόρη, στα σκαλιά της εκκλησίας και την παρέδωσε στον σύζυγο της. Όρθιος, νηφάλιος και χαρούμενος. Χειροκροτούμενος από τα παιδιά, τα εγγόνια, την πρώην συζυγό, και τους φίλους του, αποδεικνύοντας πως μόνο η ίδια η ζωή μπορεί να κρίνει πότε είναι αργά για δεύτερες ευκαιρίες. Ακόμα κι αν κοιμάσαι σε παγκάκι, ακόμα κι αν πίνεις καθημερινά εννέα μπουκάλια κρασί, ακόμα κι αν φτάσεις μία ανάσα από τον θάνατο.
