Μετά από δεκαετίες απουσίας από τα σημαντικά ποδοσφαιρικά δρώμενα της χώρας, η Όξφορντ Γιουνάιτεντ ανέβηκε φέτος, κάπως ανορθόδοξα, στην Τσάμπιονσιπ και «φώτισε» την ιστορική πόλη, στην οποία εδρεύει.
Η Όξφορντ Γιουνάιτεντ αποτελεί μία από τις 65 ομάδες που έχουν συμμετάσχει στη κορυφαία κατηγορία του αγγλικού ποδοσφαίρου και συγκεκριμένα την τριετία 1985-88, όπου και αποτελεί και τη πιο ένδοξη εποχή του συλλόγου, καθώς το 1986 κατέκτησε και το Λιγκ Καπ, κερδίζοντας την Άρσεναλ με 3-0 στον τελικό. Ο θάνατος του προέδρου Ρόμπερτ Μάξγουελ το 1991 όμως, έφερε την ομάδα σε τέλμα και τη σταδιακή παρακμή, ενώ ήδη βρισκόταν στη δεύτερη τη τάξει κατηγορία.
Οι σεζόν περνούσαν με τους «Κίτρινους» να γνωρίζουν υποβιβασμούς για όλο και χαμηλότερα, φτάνοντας μέχρι την Κόνφερενς (σημερινή Νάσιοναλ Λιγκ) το 2006. Εκεί ξεκίνησε και η προσπάθεια να επανέλθει η ομάδα στο παλιό της επίπεδο. Στην τέταρτη της απόπειρα πήρε την άνοδο πίσω στις επαγγελματικές κατηγορίες μέσω των πλέι-οφ. Με μεθοδικότητα και σταθερή πρόοδο η Όξφορντ κατάφερε το 2016 να προβιβαστεί ξανά, αυτήν τη φορά στη Λιγκ 1, τερματίζοντας στη 2η θέση του πρωταθλήματος.
Το ζητούμενο πια δεν ήταν η… βιαστική αναρρίχηση, αλλά η σταθερότητα, η εδραίωση στη League One. Ύστερα θα «κοιτούσε» και πάλι ψηλότερα. Πράγματι μετά από μερικές αναγνωριστικές σεζόν οι «Κίτρινοι» ξεκινούν να διεκδικούν την άνοδο, πάλι μέσω της διαδικασίας των πλέι-οφ. Την αγωνιστική περίοδο 2019/20 θα χάσουν με 2-1 στον τελικό από τη Γουίκομ, την αμέσως επόμενη σεζόν στα ημιτελικά από την Μπλάκπουλ (0-3, 3-3), ενώ πρόπερσι θα απωλέσουν 16 (!) βαθμούς στα τελευταία δέκα παιχνίδια και θα μείνουν τελικώς εκτός πρώτης εξάδας. Τη περυσινή χρονιά ότι πήγαινε να χτιστεί, φάνηκε πως θα «γκρεμιζόταν», καθώς η ομάδα έφτασε κοντά στον υποβιβασμό. Δύο νίκες στις τελευταίες τρεις αγωνιστικές, αλλά και ένας συνδυασμός αποτελεσμάτων την κράτησαν ευτυχώς στην κατηγορία, όπου και τερμάτισε στη 19η θέση στο +2 από την 21η Μίλτον Κέινς Ντονς.
Η φετινή σεζόν ξεκίνησε ελπιδοφόρα, με την ομάδα μάλιστα να βρίσκεται σε τροχιά απευθείας ανόδου μέχρι και τη 17η αγωνιστική. Έκτοτε επήλθε η κατηφόρα, με τον Λίαμ Μάνινγκ να αποχωρεί για την Μπρίστολ Σίτι και την Όξφορντ να αποκτά τον Ντες Μπάκιγχαμ, έναν νεαρό προπονητή ο οποίος δεν έχει κλείσει ακόμη τα 40 έτη ζωής με πρότερη εμπειρία μόνο σε Νέα Ζηλανδία, Αυστραλία και Ινδία. Ο τελευταίος παρότι κλήθηκε να βελτιώσει την εικόνα της ομάδας, κατάφερε το αντίθετο, στην αρχή τουλάχιστον. Οι «Κίτρινοι» είχαν φανερές αμυντικές αδυναμίες, με αποτέλεσμα να δέχονται γκολ στα περισσότερα παιχνίδια τους και συνήθως να κυνηγούν στο σκορ. Η απευθείας άνοδος «χαιρέτησε» γρήγορα, όμως τα αποτελέσματα ευνοούσαν την ομάδα, καθώς παρέμενε κοντά στις θέσεις των πλέι-οφ. Ούτε εκεί όμως έμελλε να μείνει για πολύ, αφού έχοντας πέντε νίκες σε 15 αγώνες μέσα στο 2024, η Όξφορντ βρέθηκε 9η στα τέλη Μαρτίου!
Με τον ερχομό του Απριλίου ωστόσο, αέρας αισιοδοξίας θα φυσούσε στην Οξφόρδη. Η ομώνυμη Γιουνάιτεντ διέλυσε τις Φλίτγουντ (4-0), Μπέρτον Άλμπιον (0-4) και Πιτέρμπορο (5-0), ξαναμπαίνοντας στο κόλπο της ανόδου. Η ήττα από τη Λίνκολν και η ισοπαλία με τη Στίβενεϊτζ την ανάγκαζαν να νικήσει την αδιάφορη Έξετερ, την τελευταία αγωνιστική ώστε να «κλείσει» εισιτήριο για τα πλέι-οφ. Η νίκη ήρθε με 1-2 και η Όξφορντ τέθηκε αντιμέτωπη με την ισχυρή Πιτέρμπορο στα ημιτελικά. Στο πρώτο παιχνίδι, στην έδρας της, η αντίσταση της «Πος» κάμφθηκε και το 1-0 έδωσε το προβάδισμα, με την πρόκριση να σφραγίζεται με μία επαγγελματική εκτός έδρας ισοπαλία (1-1) στον επαναληπτικό.
Ταξιδεύοντας στο Γουέμπλεϊ για τον τελικό, η Όξφορντ γνώριζε πως αντίπαλός της ήταν εκ των μεγάλων φαβορί καθ’ όλη τη σεζόν, η ιστορική Μπόλτον. Μάλιστα πολλοί προέβλεπαν μία σχετικά εύκολη επικράτηση των «Τρότερς», όμως το σύνολο του Μπάκιγχαμ είχε διαφορετική άποψη. Με αδιάκοπο τρέξιμο και αλληλοκαλύψεις ο νεαρός προπονητής μπλόκαρε εντελώς την επιθετική λειτουργία της Μπόλτον, δεχόμενος μόλις πέντε τελικές, που ισοδυναμούσαν με 0,19 xGoals στη σχετική μέτρηση. Σημειωτέον, η Μπόλτον είχε τη καλύτερη επίθεση του πρωταθλήματος (συμπεριλαμβανομένων των πλέι-οφ) με 91 τέρματα!
Πέρα από το εξαιρετικό αμυντικό πλάνο η Όξφορντ είχε θάρρος και τόλμη στην επίθεση, σκοράροντας δύο φορές στο πρώτο ημίχρονο με τον Τζος Μέρφι. Το 2-0 έμεινε ως το τέλος και οι «Κίτρινοι» ανέβηκαν πανηγυρικά στην Τσάμπιονσιπ κόντρα σε όλα τα προγνωστικά, με έναν προπονητή χωρίς ευρωπαϊκή εμπειρία, αλλά γέννημα-θρέμμα της Οξφόρδης, τερματοφύλακας των ακαδημιών και δηλωμένος οπαδός της, καθώς έχει ακόμα το απόκομμα του εισιτηρίου από τον πρώτο αγώνα που παρακολούθησε, με τον παππού του!
Ο σύλλογος θα επιστρέψει στη δεύτερη την τάξει κατηγορία έπειτα από 25 χρόνια, αφήνοντας για τα καλά μία περίεργη, όχι πάντα αισιόδοξη, περίοδο. Από την ένδοξη εποχή του Μάξγουελ (στην προεδρία), των Τζιμ Σμιθ και Μόρις Έβανς (στον πάγκο) και των θρυλικών Τζον Όλντριτζ και Ντιν Σόντερς, η Όξφορντ είχε να ζήσει τέτοιες ποδοσφαιρικές στιγμές, περνώντας και μία τετραετία στην «έρημο» των ερασιτεχνικών. Βέβαια τα εύσημα δεν ανήκουν μόνο στον Μπάκιγχαμ, αλλά και τους Ινδονήσιους ιδιοκτήτες (Θοχίρ και Μπάκρι), που απέκτησαν το πλειοψηφικό πακέτο το 2022 και ακόμα και πέρυσι, όταν η ομάδα κινδύνευσε με υποβιβασμό, η διαχείρισή τους χαρακτηρίστηκε αριστοτεχνική.
Η επόμενη σεζόν αναμένεται φυσιολογικά δύσκολη. Ο MVP του τελικού, Τζος Μέρφι, μπορεί αν θέλει να αποχωρήσει ως ελεύθερος, ο αρχισκόρερ και διεθνής Ουαλός, Μαρκ Χάρις, είναι περιζήτητος και ο Ντες Μπάκιγχαμ, λόγω ηλικίας και προπονητικού υποβάθρου, αναμένεται στο εγγύς μέλλον να «πολιορκηθεί» από μεγαλύτερους συλλόγους. Η Τσάμπιονσιπ θα τεστάρει για τα καλά την Όξφορντ και την ιστορική πόλη της Οξφόρδης, που για την ώρα γιορτάζει αγκαλιασμένη, χαρίζοντας μοναδικές στιγμές χαράς στη νέα γενιά, σε αυτή που άκουγε μόνο για ποδοσφαιρικά μεγαλεία, που είχαν συμβεί σχεδόν 40 χρόνια πριν.
«Dominus illuminatio mea», έτσι γράφει το μότο του διάσημου Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, κάτι που μεταφράζεται από τα λατινικά ως «Ο Θεός είναι το φως μου». Για λίγο καιρό ωστόσο, ίσως και για μία ολόκληρη σεζόν, η ομάδα, η Όξφορντ Γιουνάιτεντ θα είναι αυτή που θα φωτίζει την πόλη…