Ο πρώην ποδοσφαιριστής της Άρσεναλ, Τόμας Πάρτεϊ, κατηγορείται πλέον και επίσημα για πέντε περιπτώσεις βιασμού και μία περίπτωση σεξουαλικής επίθεσης.
Μια μέρα σαν και σήμερα, το 2022, είχαμε γράψει για τη νέα σύλληψη ποδοσφαιριστή της Premier League. Μέχρι το τέλος της δίχρονης και πλέον έρευνας της Scotland Yard για βιασμό, το χειρότερα κρυμμένο μυστικό του ποδοσφαίρου κινδύνευε να αποκαλυφθεί σε ώρα υψηλής τηλεθέασης στο BBC One.
Ο Τόμας Πάρτεϊ, τη στιγμή που τοποθετούσε τη μπάλα στο σημείο του πέναλτι εναντίον της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, στο φετινό αγώνα Κυπέλλου Αγγλίας για την τρίτη φάση, αντιμετώπιζε εκκωφαντικές αποδοκιμασίες. Και οι τηλεθεατές που άκουσαν προσεκτικά τα συνοδευτικά συνθήματα δύσκολα θα είχαν αμφιβολίες για τον λόγο.
Τέσσερις ημέρες νωρίτερα – στις 8 Ιανουαρίου – είχε παραδοθεί πλήρης φάκελος αποδείξεων στην Εισαγγελία του Στέμματος (CPS), με πιθανά κατηγορητήρια να επικρέμονται πάνω από έναν ακόμη ακατονόμαστο τότε ποδοσφαιριστή. Ωστόσο, η Άρσεναλ, όπως είχε κάνει από τότε που η Telegraph Sport είχε αποκαλύψει για πρώτη φορά λεπτομέρειες σχετικά με τη σύλληψη παίκτη της Premier League τον Ιούλιο του 2022, συνέχισε να χρησιμοποιεί τον αρχηγό του κέντρου της, που κερδίζει 200.000 λίρες την εβδομάδα.
Την Κυριακή 12 Ιανουαρίου, με πλήρη γνώση ότι η Εισαγγελία πλέον εξέταζε το ενδεχόμενο δίωξης, ο Πάρτεϊ εκτέλεσε ψύχραιμα το πέναλτι, εν μέσω αποδοκιμασιών, στο Στάδιο Emirates. Όμως τέτοια εχθρική ατμόσφαιρα σε στιγμές πίεσης είχε γίνει κανονικότητα για τον Πάρτεϊ τα τελευταία 100 παιχνίδια.
Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε αγωνιστεί αθλητής σε τόσες σημαντικές αναμετρήσεις και για τόσο παρατεταμένο χρονικό διάστημα ενώ ήταν υπό ενεργή αστυνομική έρευνα. Για νομικούς λόγους, τα μέσα ενημέρωσης – συμπεριλαμβανομένων των σχολιαστών στον αγώνα στο Emirates – δεν μπορούσαν να τον κατονομάσουν πριν επιβεβαιωθεί επίσημα δίωξη από την Εισαγγελία την Παρασκευή.
Αλλά, παρά τις προσπάθειες να συνεχιστεί η καθημερινότητα στην Άρσεναλ, το όνομά του ήδη κυκλοφορούσε στα κοινωνικά δίκτυα. Τα συνθήματα, με όλο και πιο εμπρηστικό περιεχόμενο, είχαν αρχίσει να αυξάνονται σταθερά στα γήπεδα κατά τη διάρκεια διαδοχικών σεζόν και ακόμη και στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Οι τηλεοπτικοί σταθμοί αναγκάζονταν να μειώνουν τον ήχο ώστε να μην αποκαλυφθεί το όνομά του από τα συνθήματα των αντίπαλων οπαδών που ακούγονταν κάθε εβδομάδα σε όλη τη χώρα.
Από την πλευρά της Άρσεναλ, η απόφαση να συνεχίσει να τον χρησιμοποιεί ίσως πλέον μοιάζει με στοίχημα που απέτυχε. Καμία κατάκτηση τίτλου στο μεσοδιάστημα δεν μπόρεσε να κατευνάσει τους φιλάθλους, ενώ η ένταξή του στην ομάδα πήγε ενάντια στις επιθυμίες βουλευτών και γυναικείων οργανώσεων. Η σύλληψή του ήρθε επίσης σε περίοδο αυξημένων ανησυχιών για άλλες, άσχετες, υποθέσεις αστυνομικής δράσης με επίκεντρο γνωστά πρόσωπα της Premier League. Έκτοτε, η Premier League έχει εισαγάγει υποχρεωτική εκπαίδευση σε θέματα σεξουαλικής συναίνεσης για παίκτες και προσωπικό.
Ωστόσο, δεν υπήρξε ποτέ κάποια ένδειξη από τα παρασκήνια του συλλόγου ότι ο Πάρτεϊ θα μπορούσε να τεθεί εκτός αποστολής ή ακόμη και να αποκλειστεί αθόρυβα από τις επιλογές, μετά την πρώτη του σύλληψη πριν από την καλοκαιρινή περιοδεία προετοιμασίας.
Τις πρώτες ημέρες μετά τη σύλληψη, ο Πάρτεϊ απουσίαζε αρχικά από ένα φιλικό αγώνα προετοιμασίας στη Γερμανία – μια νίκη με 5-3 επί της Νυρεμβέργης τον Ιούλιο. Ωστόσο, από τότε αγωνίστηκε κανονικά όποτε ήταν υγιής, συμμετέχοντας και στην κύρια προετοιμασία στις ΗΠΑ μέσα σε τρεις εβδομάδες.
Ακολούθως έπαιξε 40 αγώνες για την Άρσεναλ τη σεζόν 2022-23 και και στα τρία ματς των ομίλων του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2022 με τη Γκάνα. Το 2023-24 ταλαιπωρήθηκε από τραυματισμούς στη βουβωνική χώρα και στους οπίσθιους μηριαίους, αλλά αγωνίστηκε σε 19 αγώνες και ταξίδεψε στο Κύπελλο Εθνών Αφρικής. Την περασμένη σεζόν ήταν βασικός στις πιο δυνατές ενδεκάδες της Άρσεναλ, και μάλιστα σημείωσε το δεύτερο γκολ της ομάδας στη συντριπτική νίκη με 5-1 επί της Μάντσεστερ Σίτι.
Ακόμη κι αν κάποιος προβάλλει το επιχείρημα ότι ο σύλλογος ήταν επιφυλακτικός λόγω των νομικών συνεπειών που θα μπορούσε να έχει η απομάκρυνση του Πάρτεϊ, σίγουρα προκαλεί ερωτήματα η διάθεση των «Κανονιέρηδων» να ανανεώσουν τη συνεργασία τους με τον Γκανέζο/ Δεδομένης της συνεχιζόμενης έρευνας και των κατηγοριών εναντίον του, αυτό εγείρει ακόμη πιο άβολα ερωτήματα.
Η Άρσεναλ υπήρξε για χρόνια πρωτοπόρος στην προώθηση του γυναικείου ποδοσφαίρου και παραδοσιακά θεωρείται ένας σύλλογος που «κάνει τα πράγματα με τον σωστό τρόπο». Ωστόσο, τα τελευταία τρία χρόνια, έχει λειτουργήσει με τρόπο που εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την ηθική πυξίδα του ποδοσφαίρου και το πώς αντιμετωπίζει πραγματικά τις κατηγορίες σεξουαλικής επίθεσης εις βάρος γυναικών.
Έχει ενεργήσει με τρόπο που έχει αφήσει πολλούς φιλάθλους να αισθάνονται άβολα και διχασμένοι καθώς στήριζαν την ομάδα τους μέσα από τις χαρές και τις απογοητεύσεις των τελευταίων σεζόν, με πολλούς να νιώθουν ανακούφιση, στην είδηση της απομάκρυνσή τους. Αυτό είναι κάτι που εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς στα οπαδικά φόρουμ αλλά και στο Reddit.
Είχε ενταχθεί στην Άρσεναλ από την Ατλέτικο Μαδρίτης το πρώτο καλοκαίρι της εποχής Μικέλ Αρτέτα και παραμένει μια από τις πιο σημαντικές μεταγραφές του Ισπανού προπονητή. Η ποινική δίωξη θα προκαλέσει σοκ σε ολόκληρη την Ευρώπη αλλά και στην πατρίδα του την Αφρική. Είχε γρήγορα ανέλθει στη φήμη μέσω της La Liga, αφού εντοπίστηκε στα 18 του χρόνια στη δεύτερη κατηγορία της Γκάνα.
Μετά από δανεισμούς στη Μαγιόρκα και την Αλμερία, επέστρεψε στην Ατλέτικο και έγινε βασικό στέλεχος της μεσαίας γραμμής. Έπαιξε στον τελικό του Champions League το 2016 απέναντι στη Ρεάλ Μαδρίτης, ενώ κατέκτησε το Europa League και το Super Cup Ευρώπης το 2018.
Ακόμα και τα τελευταία χρόνια μετά τη σύλληψή του, δεν υπήρξαν ενδείξεις ταραχών στην καριέρα ή την προσωπική του ζωή. Πέρα από τον σημαντικό ρόλο του στις διαδοχικές πορείες τίτλου της Άρσεναλ και στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022 με τη Γκάνα, αρραβωνιάστηκε την σύντροφό του Τζανίν Μακσον λίγους μήνες αφότου απέκτησαν το πρώτο τους παιδί.
Προηγουμένως ήταν παντρεμένος με την Μαροκινή ακτινολόγο και μοντέλο Σάρα Μπέλα το 2022, αλλά χώρισαν έναν χρόνο αργότερα. Ύστερα από μερικά γεγονότα-ορόσημα εντός και εκτός γηπέδων τα τελευταία χρόνια, πλέον μία ημερομηνία κυριαρχεί στον ορίζοντα: 5 Αυγούστου, στο Δικαστήριο του Westminster.
Γιατί πήρε τόσο πολύ χρόνο να ονομαστεί;
Δεν υπάρχει νόμος που να απαγορεύει στα ΜΜΕ να αναφέρουν τα ονόματα υπόπτων, όμως η πρόσφατη νομική νομολογία έχει οδηγήσει τους εκδότες στο να αποφεύγουν όλο και περισσότερο να κατονομάζουν άτομα πριν απαγγελθούν κατηγορίες.
Παρά τις ανησυχίες περί «μυστικής δικαιοσύνης» που εκφράζονται από θύματα, εκδότες, νομικούς και ακτιβιστές, η κατονομασία υπόπτων πριν από την απαγγελία κατηγοριών έχει καταστεί εξαιρετικά ριψοκίνδυνη για τα ΜΜΕ τα τελευταία 15 χρόνια.
Η συζήτηση συνεχίζεται μεταξύ πολιτικών και ακόμη και της αστυνομίας για το αν είναι σωστό να κατονομάζονται οι συλληφθέντες. Όμως μια καθοριστική απόφαση του Εφετείου αποτελεί πλέον το μεγαλύτερο εμπόδιο για τα μέσα που επιθυμούν να δημοσιεύσουν ονόματα, ανεξαρτήτως δημόσιου συμφέροντος.
Τον Φεβρουάριο του 2022, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου έκρινε ομόφωνα ότι ένα άτομο υπό ποινική έρευνα έχει εύλογη προσδοκία ιδιωτικότητας πριν του απαγγελθούν κατηγορίες. Η απόφαση εκδόθηκε στην υπόθεση Bloomberg LP κατά ZXC [2022], όπου ο ZXC ήταν ένας ανώνυμος Αμερικανός επιχειρηματίας που ισχυρίστηκε ότι υπήρξε κατάχρηση προσωπικών δεδομένων λόγω άρθρου που αφορούσε ποινική έρευνα για δραστηριότητες της εταιρείας του.
Το δικαστήριο έκρινε ότι ακόμη και το υψηλό δημόσιο συμφέρον για δημοσιοποίηση πληροφοριών σχετικά με διαφθορά δεν υπερισχύει του δικαιώματος στην ιδιωτικότητα.
Παρόλο που δεν αποτελεί καθολικό κανόνα, η απόφαση αναφέρει ότι:
«Όσοι έχουν απλώς τεθεί υπό υποψία από κρατική αρχή έχουν, γενικά, εύλογη και αντικειμενικά τεκμηριωμένη προσδοκία ιδιωτικότητας ως προς το γεγονός αυτό και τη βάση της υποψίας.»
Το δικαστήριο προσθέτει πως:
«Η εύλογη προσδοκία ιδιωτικότητας γενικά δεν εξαρτάται από το είδος του εγκλήματος ή τα δημόσια χαρακτηριστικά του υπόπτου (π.χ. ενασχόληση με πολιτική ή επιχειρήσεις)».
Ακόμη και πριν την απόφαση αυτή, η προσπάθεια να κατονομαστούν ύποπτοι πριν τις κατηγορίες ήταν ήδη δύσκολη, καθώς υπήρχε ο κίνδυνος κοστοβόρων αγωγών.
Τον Ιούλιο του 2018, ο Sir Cliff Richard κέρδισε υπόθεση κατά του BBC στο Ανώτατο Δικαστήριο για την κάλυψη της αστυνομικής εφόδου στο σπίτι του. Ο τραγουδιστής δεν συνελήφθη ούτε κατηγορήθηκε ποτέ, και ισχυρίστηκε ότι η δημοσιοποίηση της εφόδου το 2014 – στο πλαίσιο έρευνας για ιστορικές κατηγορίες παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης – ήταν σοβαρή παραβίαση της ιδιωτικότητάς του.
Η τότε διευθύντρια ειδήσεων του BBC, Fran Unsworth, χαρακτήρισε την απόφαση «σημαντική μετατόπιση εις βάρος της ελευθερίας του Τύπου», προσθέτοντας ότι «ένα σημαντικό θεμελιώδες δικαίωμα» γύρω από τη δημόσια ενημέρωση τέθηκε σε κίνδυνο.
Αυτή η υπόθεση ήρθε μετά την Έρευνα Leveson, που ξεκίνησε λόγω του σκανδάλου τηλεφωνικών υποκλοπών της News International, εξετάζοντας ενδελεχώς τις σχέσεις αστυνομίας–δημοσιογράφων τα έτη 2011 και 2012. Ως αποτέλεσμα, νέες οδηγίες από το College of Policing περιορίζουν δραστικά την ανεπίσημη πληροφόρηση σχετικά με συλλήψεις πριν από την απαγγελία κατηγοριών.
Γιατί οι εκδότες επιμένουν στο δικαίωμα κατονομασίας πριν τις κατηγορίες;
Υπάρχουν πολλές υποθέσεις όπου η δημοσιοποίηση του ονόματος υπόπτου βοήθησε την αστυνομία να ολοκληρώσει επιτυχώς την έρευνα.
Τον Απρίλιο του 2013, πέντε μήνες μετά την πρώτη του ανάκριση από την αστυνομία, η The Sun κατονομάζει τον Rolf Harris ως ύποπτο στην έρευνα Operation Yewtree, η οποία ξεκίνησε μετά από αποτυχίες της αστυνομίας να ασκήσει δίωξη στον Jimmy Savile. Μετά τη δημοσιοποίηση της σύλληψης του Harris, προέκυψαν νέα θύματα, τα οποία ένιωσαν ενδυναμωμένα να καταγγείλουν. Έτσι απαγγέλθηκαν εναντίον του κατηγορίες για ιστορικές σεξουαλικές επιθέσεις, για τις οποίες τελικά καταδικάστηκε.
Καθώς τα ΜΜΕ γίνονται όλο και πιο επιφυλακτικά να κατονομάζουν υπόπτους πριν τις κατηγορίες, υπάρχουν ανησυχίες για επικίνδυνη διολίσθηση: δηλαδή οι ύποπτοι να αποκτούν ανωνυμία ακόμη και όταν δικάζονται.
Η Εθνική Ένωση Δημοσιογράφων (NUJ) ήταν μεταξύ των οργανώσεων που εξέφρασαν ανησυχία για προσχέδιο οδηγιών του College of Policing το 2023, το οποίο θα έδινε στην αστυνομία της Αγγλίας και της Ουαλίας τη δυνατότητα να μην δημοσιοποιεί τα ονόματα όσων κατηγορούνται.
Ο καθηγητής Chris Frost, πρόεδρος του Συμβουλίου Δεοντολογίας της NUJ, δήλωσε:
«Η ανοικτή δικαιοσύνη είναι ζωτικής σημασίας για ένα δίκαιο νομικό σύστημα και το κοινό δικαιούται να γνωρίζει ποιος κατηγορείται για τι, στο όνομά του. Η αστυνομία έχει σταδιακά διαβρώσει αυτό το δικαίωμα, πρώτα μη κατονομάζοντας υπόπτους, έπειτα μη αναφέροντας όσους συλλαμβάνονται. Ήταν θέμα χρόνου να κάνουν το επόμενο βήμα και να μην κατονομάζουν ούτε όσους κατηγορούνται. Πρέπει να υποχωρήσουν από αυτήν την τελική αποδόμηση του δικαιώματος στη γνώση, ώστε όποιος έχει κάτι να προσθέσει σε μια ποινική υπόθεση – υπέρ του κατηγορούμενου ή της αστυνομίας – να μπορέσει να το κάνει. Δεν θα έπρεπε να επαφίεται στην κρίση της αστυνομίας ή της υπεράσπισης το τι θα μαθαίνει το κοινό.»
Διαβάστε ακόμα στο egglezoi.gr: London Calling: To Live Blog των Εγγλέζων για τη μεταγραφική περίοδο
