Ρίο Ενγκουμοχά και Μαξ Ντάουμαν κλέβουν την παράσταση στις καλοκαιρινές προετοιμασίες της Λίβερπουλ και της Άρσεναλ, κάνοντας αδύνατη την προσπάθεια να τους αγνοήσει κανείς.
Στο ποδόσφαιρο και δη στο αγγλικό, μιλάμε συχνά για «επόμενες μεγάλες γενιές», αλλά τις περισσότερες φορές η πραγματικότητα δεν φτάνει ποτέ την προσδοκία. Οι μεγάλοι σύλλογοι υπόσχονται διαρκώς ότι από τις ακαδημίες τους θα βγουν τα νέα αστέρια, όμως σπάνια βλέπουμε νεαρούς ποδοσφαιριστές να σπάνε τόσο νωρίς το φράγμα μεταξύ εφηβείας και κορυφαίου επαγγελματικού επιπέδου.
Αυτό το καλοκαίρι, μπορεί να στήνεται ένας ακόμα χορός εκατομμυρίων ωστόσο, η αίσθηση είναι διαφορετική. Αν αναλογιστεί κανείς ότι ακόμα και η Ελλάδα μέσω της εξαιρετικής δουλειάς που γίνεται κυρίως σε δύο ακαδημίες (του Ολυμπιακού και του ΠΑΟΚ) αρχίζει να παράγει ταλέντα που ξεχωρίζουν σε νεαρή ηλικία, το ποδόσφαιρο πραγματικά αλλάζει. Δεν είναι κανείς σαν τον Λαμίν Γιαμάλ, αλλά φυσικά δεν είναι μόνο ο Γιαμάλ.
Δύο ονόματα ξεχωρίζουν αυτό το καλοκαίρι και μοιάζουν να έχουν ήδη περίοπτη θέση: ο 16χρονος Ρίο Ενγκουμοχά της Λίβερπουλ και ο 15χρονος Μαξ Ντάουμαν της Άρσεναλ. Δύο παιδιά που βρίσκονται ήδη στο προσκήνιο, απέναντι σε έμπειρους επαγγελματίες, και αναγκάζουν τους φιλάθλους, τους δημοσιογράφους, ακόμη και τους ίδιους τους συμπαίκτες τους να αναρωτιούνται: μήπως το μέλλον δεν περιμένει πια;
Όταν η Λίβερπουλ ανακοίνωσε ότι απέσπασε από την Τσέλσι έναν 15χρονο εξτρέμ, λίγοι έδωσαν σημασία. Ακόμα και εγώ που είχα γράψει για τη συγκεκριμένη είδηση, είχα τις απορίες μου γιατί αυτή η είδηση παίζει τόσο πολύ στα βρετανικά μέσα. Έναν χρόνο αργότερα, το όνομα του Ρίο Ενγκουμοχά είναι από τα πιο πολυσυζητημένα στο Μέρσεϊσαϊντ.
Τον περασμένο Ιανουάριο, γράφτηκε ιστορία όταν ο Άρνε Σλοτ τον συμπεριέλαβε ξαφνικά στην αποστολή για τον τρίτο γύρο του F.A. Cup κόντρα στην Άκρινγκτον Στάνλεϊ, πολλοί πίστεψαν ότι ήταν απλώς μια συμβολική κίνηση, μια ευκαιρία εμπειρίας. Κανείς δεν περίμενε ότι θα εντυπωσίαζε τόσο πολύ με την αυτοπεποίθηση και τα γρήγορα πόδια του, όταν ο Ενγκουμοχά έγινε ο νεαρότερος ποδσοφαιριστής που κάνει το ντεμπούτο του ως βασικός με τη Λίβερπουλ.
Αν και τότε δεν σκόραρε, έδειξε ότι έχει κάτι διαφορετικό: την ικανότητα να παίρνει πρωτοβουλίες, να κρατά την μπάλα σαν να έχει χρόνια εμπειρίας και να μη φοβάται τη σκηνή του Άνφιλντ. Από εκείνη τη μέρα, οι άνθρωποι της Λίβερπουλ άρχισαν να βλέπουν σε αυτόν κάτι μεγαλύτερο από έναν απλό ταλέντο.
Το καλοκαίρι του 2025 ήρθε να επιβεβαιώσει ότι ο Ενγκουμοχά δεν είναι φωτοβολίδα. Στην περιοδεία της Λίβερπουλ, ξεχώρισε από την πρώτη στιγμή. Απέναντι στη Γιοκοχάμα, πέτυχε ένα εντυπωσιακό γκολ, ξεπερνώντας αντιπάλους με άνεση και τελειώνοντας με ψυχραιμία που δεν συναντάς συχνά ούτε σε παίκτες με πολυετή εμπειρία στην Premier League.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, λίγες ημέρες αργότερα, επιστρέφοντας στο Άνφιλντ, απέδειξε ότι μπορεί να το ξανακάνει. Στο φιλικό, μόλις στο δεύτερο λεπτό, πήρε την μπάλα λίγο πιο μπροστά από τη σέντρα, κινήθηκε αποφασιστικά και με υπολογισμένη ψυχραιμία έστειλε τη μπάλα στα δίχτυα του Άλεξ Παντίγια. Δεν χρειάστηκε καν να ντριμπλάρει αντίπαλο – μόνο καθαρό ένστικτο και τεχνική κλάση.
Στο ίδιο παιχνίδι πρόσθεσε και ασίστ: από κεφαλιά-πάσα σε σέντρα του Μπεν Ντοάκ, έστρωσε ιδανικά στον Νούνιες που έκανε το 2-0. Έτσι έφτασε τα τρία γκολ και δύο ασίστ στην προετοιμασία, στα 16 του χρόνια.
Το πιο εντυπωσιακό; Κάθε φορά που άγγιζε την μπάλα, οι οπαδοί σηκώνονταν όρθιοι. Και όταν άρχισαν να ακούγονται ιαχές «Ρίο, Ρίο» από την Kop, όλοι κατάλαβαν ότι αυτό το παιδί έχει ήδη κατακτήσει την καρδιά του Άνφιλντ.
Φυσικά, η πρόκληση για τον Άρνε Σλοτ και το τεχνικό επιτελείο του είναι τεράστια. Έχουν μπροστά τους έναν παίκτη που φαίνεται έτοιμος για μεγάλα πράγματα, αλλά είναι μόλις 16. Η Premier League δεν συγχωρεί λάθη και μπορεί να εκθέσει ανεπανόρθωτα ειδικά τόσο νεαρούς παίκτες. Η σωστή διαχείριση είναι ζωτικής σημασίας: ούτε υπερβολική έκθεση, ούτε αχρείαστα «προστατευτικά τείχη» που θα εμποδίσουν την εξέλιξή του.
Αν πετύχουν αυτή την ισορροπία, ο Ενγκουμοχά μπορεί να εξελιχθεί πολύ σύντομα και να πάρει πολλά πράγματα από τον Αιγύπτιο βασιλιά του Άνφιλντ με τον οποίο μοιράζονται τα ίδια αποδυτήρια.
Αν ο Ενγκουμοχά μοιάζει φυσική εξέλιξη ενός εξαιρετικού ταλέντου, ο Μαξ Ντάουμαν είναι έκπληξη. Δηλαδή τι έκπληξη, αφού δεν είναι και μικρό πράγμα να γίνεσαι ο νεαρότερος σκόρερ στην ιστορία του Youth League, σε ηλικία 14 ετών και 268 ημερών.
Μετά το φιλικό της Άρσεναλ με τη Μίλαν, το θέμα της συζήτησης δεν ήταν το αποτέλεσμα αλλά ο μικρός Ντάουμαν. Ο Ντέκλαν Ράις, ένας από τους ηγέτες της ομάδας, είπε: «Ο Μαξ είναι απίστευτος… Είναι εντελώς διαφορετικό από το πώς ήμουν εγώ στα 15 μου. Παίζει με αυτοπεποίθηση, χωρίς φόβο».
Όταν ένας παίκτης με εμπειρία Euro και Premier League μιλάει έτσι για έναν έφηβο, κάτι ξεχωριστό συμβαίνει. Ο Ντάουμαν, μαζί με άλλους νεαρούς της αποστολής (Σάλμον, Νίκολς, Κόπλεϊ), δείχνει ότι η ακαδημία της Άρσεναλ ζει μια «χρυσή εποχή». Αλλά εκείνος ξεχωρίζει – όχι απλώς γιατί είναι ο νεότερος, αλλά γιατί αγωνίζεται με μία τρομερή ωριμότητα.
Για τον Αρτέτα, η πρόκληση είναι ακόμη μεγαλύτερη από αυτήν της Λίβερπουλ. Ο Ντάουμαν είναι τρία χρόνια μικρότερος από τη συνήθη ηλικία ενός ποδοσφαιριστή που κάνει το ντεμπούτο του στην Premier League. Η φυσική του ανάπτυξη δεν έχει ολοκληρωθεί και η πίεση είναι τεράστια. Ωστόσο, αν συνεχίσει να παίζει με τέτοια άνεση απέναντι σε κορυφαίους αντιπάλους, είναι θέμα χρόνου να γίνει ο νεότερος παίκτης που φόρεσε ποτέ τη φανέλα των «Κανονιέρηδων».
Η διαχείριση του Αρτέτα θα κρίνει πολλά: πρέπει να βρει τον τρόπο να του δώσει εμπειρίες χωρίς να τον «κάψει».
Η ταυτόχρονη ανάδειξη του Ενγκουμοχά και του Ντάουμαν δεν είναι τυχαίο φαινόμενο. Η σύγχρονη προπονητική, η διατροφή, η αθλητική ψυχολογία και η συστηματική εκπαίδευση από μικρή ηλικία έχουν αλλάξει τα δεδομένα. Ταλέντα που κάποτε χρειάζονταν χρόνια για να φτάσουν σε κορυφαίο επίπεδο, σήμερα εμφανίζονται έτοιμα σχεδόν από την εφηβεία.
Ο Αρσέν Βενγκέρ είχε προφητεύσει αυτή την εξέλιξη: «Στο μέλλον, οι παίκτες θα φτάνουν σε υψηλό επίπεδο νωρίτερα, γιατί θα είναι καλύτερα προετοιμασμένοι σωματικά και πνευματικά». Το μέλλον αυτό είναι πλέον παρόν.
Για τους δύο συλλόγους, η κατάσταση είναι ένα μεγάλο στοίχημα. Είναι ευχή και κατάρα να αγωνίζεσαι σε τόσο μεγάλους συλλόγους. Η πίεση του αποτελέσματος πολλές φορές μπορεί να μη φέρει τις ευκαιρίες, αλλά αυτό φαίνεται πως αλλάζει.
Ο Ντες Ράιαν, επικεφαλής αθλητιατρικής και αθλητικής ανάπτυξης στην ακαδημία της Άρσεναλ για σχεδόν μια δεκαετία (2012-2021), έχει δει από πρώτο χέρι πώς αυτό βοηθά τους νεαρούς παίκτες να εξελίσσονται.
«Έχουν σημειωθεί τεράστιες πρόοδοι», λέει ο Ράιαν. «Τώρα υπάρχει υψηλό επίπεδο υποστήριξης από μικρή ηλικία. Η δύναμη, η ισχύς, η τεχνική, η κινητικότητα, η εκρηκτικότητα αυξάνονται σταδιακά. Μπορείς να κάνεις πιο προηγμένες προπονήσεις σε μικρότερη ηλικία και αυτό οδηγεί σε καλύτερα ανεπτυγμένους παίκτες πιο νωρίς.
Σε ποιοτικές ακαδημίες, οι νεαροί παίκτες μαθαίνουν τις βασικές κινητικές δεξιότητες στο αρχικό στάδιο, αποκτούν φυσική εγγραμματοσύνη υψηλής ποιότητας, προετοιμάζονται για ασκήσεις αθλητικής ανάπτυξης και μπαίνουν στο γυμναστήριο ήδη από την ηλικία Κ-12. Από την Κ-13 και μετά, κάνουν ποιοτική ενδυνάμωση στο περιβάλλον του γυμναστηρίου.
Τα οφέλη της ενδυνάμωσης είναι φανταστικά όσον αφορά την ισχύ, την ταχύτητα, τη δύναμη και την ανάρρωση. Για τους νεαρούς παίκτες, είναι μέρος της ρουτίνας τους και αυτό είναι το μόνο που γνωρίζουν. Είναι πλέον κομμάτι της κουλτούρας τους, κάτι που δεν ίσχυε για τις προηγούμενες γενιές ποδοσφαιριστών και τους δίνει πλεονέκτημα».
Όταν βλέπεις τον Ρίο να κάνει το Άνφιλντ να τραγουδά ή τον Μαξ να κερδίζει τον σεβασμό παικτών με εκατοντάδες συμμετοχές, δεν μπορείς να μην πιστέψεις ότι η ιστορία μπορεί να γράφεται μπροστά μας. Πλέον τους μαθητές δεν τους…τρώει το στρες και μπαίνουν στο γήπεδο έτοιμοι να τα δώσουν όλα.
Δεν χρειάζεται να περιμένουμε δέκα χρόνια για να μιλήσουμε για το μέλλον της Premier League. Το μέλλον είναι εδώ, τρέχει με απίστευτη ταχύτητα, φορά τη φανέλα της Λίβερπουλ και της Άρσεναλ, φοράει τη φανέλα της Μπαρτσελόνα και της Ρεάλ Μαδρίτης, του Ολυμπιακού και του ΠΑΟΚ. Το ποδόσφαιρο αλλάζει. Κι εμείς μεγαλώνουμε. Ίσως αυτό δεν θα έπρεπε να το αναφέρω.
Διαβάστε ακόμα στο egglezoi.gr: London Calling: To Live Blog των Εγγλέζων για τη μεταγραφική περίοδο