Η κόντρα των ομάδων του Μάντσεστερ, Γιουνάιτεντ και Σίτι, δεν ενείχε πάντα μίσος και μνησικακία, αλλά έμοιαζε με πείραγμα μεταξύ γειτόνων.
Η κόντρα των Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και Σίτι χωρίζεται ουσιαστικά σε δύο φάσεις: την ευγενή άμιλλα ανάμεσα στους δύο γείτονες, από τη γέννησή τους στα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι περίπου τη δεκαετία του 1970, και τη σφοδρή αντιπαλότητα από τότε μέχρι τις μέρες μας, όταν πλέον αποτελούν δύο τεράστια brand names με παγκόσμια ακτινοβολία. Στη δεύτερη φάση, η κόκκινη πλευρά κυριάρχησε μέχρι την αυγή της νέας χιλιετίας, όταν η αλλαγή διοίκησης επέτρεψε στην μπλε να αναλάβει σταδιακά τα ηνία.
Αλλαγές συσχετισμών
Όταν η Σεντ Μαρκς (Γουέστ Γκόρτον), η σημερινή Μάντσεστερ Σίτι, αντιμετώπισε στις 3 Οκτωβρίου του 1881 για πρώτη φορά τη Νιούτον Χιθ ΛΥΡ, νυν Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, επρόκειτο για δύο νεοσύστατες ομάδες ανάμεσα στις πολλές που είχαν αρχίσει να διαμορφώνονται στην ευρύτερη περιοχή του Μάντσεστερ, με αποτέλεσμα η αναμέτρηση να μην προσελκύσει μεγάλο ενδιαφέρον. Κανείς δεν έκανε ακόμα λόγο για «ντέρμπι του Μάντσεστερ». Μέχρι σήμερα, οι δύο ομάδες έχουν αναμετρηθεί 191 φορές, με τη Γιουνάιτεντ να έχει νικήσει τις 78, τη Σίτι τις 60, ενώ μετρούν και 53 ισοπαλίες. Συνολικά, έχουν κερδίσει 101 τίτλους, 67 η Γιουνάιτεντ και 34 η Σίτι.
Μεταξύ 1888 και 1893, όμως, Νιούτον Χιθ και Άρντγουικ (η τότε Σίτι) θα μονοπωλούσαν την κατάκτηση του Κυπέλλου του Μάντσεστερ, οδηγώντας τους σχολιαστές να κάνουν λόγο για δύο από τις δυναμικότερες ομάδες ποδοσφαίρου, με την πρώτη να λογίζεται ήδη ένας από τους κορυφαίους συλλόγους στην ευρύτερη περιοχή. Έπειτα από μερικές αποτυχημένες προσπάθειες, κατάφεραν να γίνουν δεκτές στα σαλόνια της Φούτμπολ Λιγκ, η Νιούτον Χιθ στην πρώτη και η Άρντγουικ στη δεύτερη κατηγορία, το 1892. Η Άρντγουικ θα μετονομαστεί σε Μάντσεστερ Σίτι το 1894, σε μια προσπάθεια να εκπροσωπήσει το σύνολο της πόλης, ενώ η Γιουνάιτεντ θα χρειαστεί να περιμένει μέχρι το 1902 για να πάρει τη σημερινή της ονομασία.
Παρά τις σημερινές τους διαφορές, και οι δύο ομάδες γεννήθηκαν στο ανατολικό Μάντσεστερ (εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το Έτιχαντ) και προέρχονται από τους ίδιους ανθρώπους. Διαμορφώθηκαν σε μια πόλη με κυρίαρχο το στοιχείο της εργατικής τάξης και των μεταναστών που εργάζονταν στα εργοστάσια, δηλαδή των ανθρώπων που έχτισαν με τα χέρια τους τη βιομηχανική, καπιταλιστική Αγγλία, δίνοντας σάρκα και οστά στην ανάπτυξη που οδήγησε στην παγκόσμια ηγεμονία της.
Όταν το 1905 η Σίτι αναγκάστηκε να πουλήσει τους περισσότερους παίκτες της λόγω ποινής για οικονομικές παραβάσεις (…), η Γιουνάιτεντ αγόρασε τον αστέρα της αντιπάλου της, Μπίλι Μέρεντιθ, μαζί με άλλους τρεις πρώην «Πολίτες», αλλά την εποχή εκείνη αυτή η κίνηση καλωσορίστηκε από τους κατοίκους του Μάντσεστερ ως ένδειξη αλληλεγγύης ανάμεσα στους δύο συλλόγους.
Με ρίζες στους σιδηροδρομικούς εργάτες του Μάντσεστερ, η Γιουνάιτεντ κατευθύνθηκε δυτικά, στην πλουσιότερη συνοικία της πόλης, στα 1910, όταν χτίστηκε το Ολντ Τράφορντ. Με τη σειρά της, η Σίτι μεταφέρθηκε στο νέο της γήπεδο, το Μέιν Ρόουντ στην περιοχή Μος Σάιντ, το 1923, επειδή μια πυρκαγιά κατέστρεψε την κερκίδα του παλιού της σταδίου, του Χάιντ Ρόουντ. Παρ’ όλα αυτά, οι δύο ομάδες θα μοιράζονταν το Μέιν Ρόουντ ως έδρα τους μεταξύ 1941 και 1949 διότι το Ολντ Τράφορντ είχε υποστεί ζημιές κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Μέχρι το ξέσπασμα του Α΄ ΠΠ, η Σίτι είχε τους περισσότερους οπαδούς σε ολόκληρο το πρωτάθλημα, ενώ τη δεκαετία του 1930 η Γιουνάιτεντ παραλίγο να χρεοκοπήσει. Όμως, ο συσχετισμός δυνάμεων άρχισε να αλλάζει όταν ο Σερ Ματ Μπάσμπι, πρώην παίκτης της Σίτι, ανέλαβε χρέη προπονητή για λογαριασμό των «Κόκκινων Διαβόλων», οδηγώντας τους στη δόξα με τα διαβόητα «Μωρά» του.
Τον προηγούμενο αιώνα, δεν ήταν καθόλου ασυνήθιστο για τους φίλους της Γιουνάιτεντ να παρακολουθούν τους εντός έδρας αγώνες της Σίτι, και αντίστροφα. Το 1910, όταν άρχισε να λειτουργεί το Ολντ Τράφορντ με χωρητικότητα 80.000, οι 30 έως 50.000 που γέμιζαν το γήπεδο λέγεται ότι ήταν τόσο «κόκκινοι» όσο και «μπλε». Η Σίτι κατέχει το ρεκόρ θεατών σε εντός έδρας αγγλικό αγώνα με το ιστορικό 84.569 στο Μέιν Ρόουντ εναντίον της Στόουκ Σίτι για το FA Cup που κρατά από το 1934 (!), δηλαδή 90 ολόκληρα χρόνια. Όμως, μία από τις λίγες φορές που το ρεκόρ αυτό παραλίγο να σπάσει, ήταν όταν η Γιουνάιτεντ μοιραζόταν την έδρα της, λόγω του ότι το Ολντ Τράφορντ είχε βομβαρδιστεί δις από τους Ναζί.
Σε αγώνα μεταξύ Γιουνάιτεντ και Άρσεναλ τη δεκαετία του 1940 στο Μέιν Ρόουντ, οι θεατές άγγιξαν τις 82.000, ρεκόρ που παραμένει δεύτερο στην ιστορία του αγγλικού πρωταθλήματος. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις, το πλήθος απαρτιζόταν από υποστηρικτές και των δύο ομάδων του Μάντσεστερ, δείχνοντας πως όταν οι φίλαθλοι καταφέρνουν να ξεπεράσουν τις αγκυλώσεις τους μπορούν να γράψουν Ιστορία. Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμα κι όταν αγωνιζόταν στην τρίτη κατηγορία το 1998, η Σίτι συσπείρωνε 30.000 οπαδούς στο γήπεδο!
Σύμφωνα με μαρτυρίες, σχετικά με την κορύφωση της έχθρας μεταξύ Γιουνάιτεντ και Σίτι, τα πράγματα «δεν ήταν έτσι παλιά». Παλιότερα, οι οπαδοί παρακολουθούσαν εναλλάξ και τις δύο ομάδες κάθε Σάββατο. Την εποχή του τραγικού δυστυχήματος στο Μόναχο το 1958, όπου ο κόσμος της Γιουνάιτεντ θρήνησε 23 θύματα, οι φίλαθλοι των δύο ομάδων ήταν αμφότεροι σοκαρισμένοι και ενωμένοι στο πένθος, το οποίο κατέλαβε ολόκληρη την πόλη. Μια ιστορική πραγματικότητα από την οποία πολλά θα άξιζε να διδαχθούμε και στα καθ’ ημάς. Αντίθετα, οι οπαδοί της Λίβερπουλ δεν έχουν διστάσει να φωνάξουν από την εξέδρα ακόμα και συνθήματα για το Μόναχο ενάντια στη Γιουνάιτεντ. Ωστόσο, παραμένει γεγονός ότι η τραγωδία του Μονάχου οδήγησε τη Γιουνάιτεντ να γίνει η πιο αγαπητή ομάδα στην Αγγλία και, ενδεχομένως, στον κόσμο.
Το φιλικό πνεύμα άρχιζε να δίνει τη θέση του στην ένθερμη αντιπαλότητα τη δεκαετία του 1970. Πρώτα ήταν οι μάχες στήθος με στήθος για την ανάδειξη του πρωταθλητή στα τέλη της δεκαετίας του ’60. Ήταν μια χρυσή εποχή για τους «Πολίτες», οι οποίοι κατέκτησαν το πρωτάθλημα το 1968 και το κύπελλο έναν χρόνο μετά. Έπειτα, το 1970, ο Τζορτζ Μπεστ έσπασε το πόδι του Γκλιν Πάρντο της Σίτι με πολύ βίαιο τάκλιν, ενώ ο τελευταίος κινδύνεψε να χάσει το πόδι του. Την επόμενη σεζόν, ο Φράνσις Λι θα κορόιδευε τα φάουλ που κέρδιζε ο Μπεστ βουτώντας σαν από βατήρα καταδύσεων στο γρασίδι, κάνοντας τους οπαδούς στη Σίτι να ξεκαρδιστούν.
Το 1974, η Γιουνάιτεντ θα έχανε και τις δύο αναμετρήσεις πρωταθλήματος απέναντι στην αντίπαλό της. Στην πρώτη ο Ντόιλ της Σίτι και ο Λου Μακάρι της Γιουνάιτεντ δέχθηκαν κόκκινη κάρτα, αλλά αρνήθηκαν την ποινή τους, με τον διαιτητή να διακόπτει προσωρινά την αναμέτρηση, ενώ η δεύτερη ήταν ο προτελευταίος αγώνας του πρωταθλήματος, και η Γιουνάιτεντ χρειαζόταν να νικήσει για να μην υποβιβαστεί. Όταν ο πρώην «κόκκινος» Ντένις Λο σκόραρε με τακουνάκι στο 81′ για τους «Πολίτες», δεν πανηγύρισε το γκολ, αλλά οι οπαδοί εισέβαλαν στον αγωνιστικό χώρο διαμαρτυρόμενοι, ζητώντας να ακυρωθεί, πράγμα που δεν έγινε, με αποτέλεσμα οι «Κόκκινοι Διάβολοι» να πέσουν στη δεύτερη κατηγορία. Βάσει των υπόλοιπων αποτελεσμάτων της αγωνιστικής, η Γιουνάιτεντ θα έπεφτε ούτως ή άλλως, αλλά η ιστορία έγραψε ότι το γκολ του Λο ήταν που τους καταδίκασε σε υποβιβασμό. Και κάπως έτσι, τα 70s πυροδότησαν μία αρχετυπική κόντρα ανάμεσα στις δύο ομάδες.
Manchester Derby today!
— Bet9ja (@Bet9jaOfficial) December 7, 2019
Bet9ja are going to count down the 5 most iconic Manchester Derby moments ever ⏲️
Starting with number 5:
Man United legend Dennis Law, now playing for Man City, scores the goal that relegated United to the 2nd division in 1974! pic.twitter.com/yiOISJdeHs
Ειρωνικά, ήταν πάλι ένα τάκλιν που αναζωπύρωσε την κόντρα. Το 1997, έπειτα από σκληρό φάουλ του Αλφ Χόλαντ, ο Ρόι Κιν θα έμενε εκτός με ρήξη χιαστού για οκτώ μήνες, όμως δεν θα το άφηνε έτσι. Όταν ήρθε η στιγμή να υποδεχτεί τον Νορβηγό στο Ολντ Τράφορντ το 2001, ο σκληροτράχηλος Ιρλανδός φρόντισε το τάκλιν του να βάλει τέλος στην καριέρα του «εχθρού» του. Ο υιός, όμως, θα έπαιρνε εκδίκηση για τον πατέρα: ο Έρλινγκ Χόλαντ θα έκανε χατ-τρικ ενάντια στη Γιουνάιτεντ, σε ένα επιβλητικό 6-3 στο Έτιχαντ το 2022!
Επιστρέφοντας όμως στον περασμένο αιώνα, σύντομα τα πράγματα θα άλλαζαν. Μεταξύ 1980 και 2012 η Γιουνάιτεντ τερμάτισε πάνω από τη Σίτι 31 από τις 32 σεζόν, χάνοντας στο μεταξύ μόνο σε δύο ντέρμπι.
Από τη μεριά του, ο Άλεξ Κίρκλι, εκφωνητής του Έτιχαντ, υποστηρίζει ότι τη δεκαετία του ’80 η μεγάλη επιτυχία της Σίτι ήταν να νικήσει τη Γιουνάιτεντ στο τοπικό ντέρμπι. «Όταν πήγαινα διακοπές στο εξωτερικό και έλεγα ότι είμαι από το Μάντσεστερ, όλοι έλεγαν Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ! Ποτέ δεν γινόταν λόγος για τη Σίτι».
Σύμφωνα με τον ίδιο, το σημείο καμπής ήταν η βομβιστική επίθεση του IRA στο Μάντσεστερ το 1996. Αυτή η τρομοκρατική ενέργεια στάθηκε αφορμή να αλλάξει ολόκληρη η πόλη. «Η πόλη έκανε επανεκκίνηση κι άρχισε να αναπτύσσεται, άλλαξε προς το καλύτερο … Σήμερα έχει γίνει κόμβος διασκέδασης, lifestyle και εστιατορίων». Τότε ήταν που λήφθηκε η απόφαση να χτιστεί το Στάδιο της Πόλης του Μάντσεστερ, σήμερα γνωστό ως Έτιχαντ. Αρχικός του σκοπός ήταν να φιλοξενήσει τους Αγώνες της Κοινοπολιτείας το 2002, όμως η Σίτι το μίσθωσε από το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης το 2003, μεταφέροντας εκεί την έδρα της. Αν δεν είχε γίνει αυτή η κίνηση, ίσως να μη μιλούσαμε ποτέ για τη σημερινή υπερδύναμη!
Τη δεκαετία του ’90, όταν αγωνίζονταν στην τρίτη κατηγορία, ήταν που η μνησικακία των «Πολιτών» χτύπησε… κόκκινο. «Έτσι χτίστηκε το μίσος που είχα για αυτούς όταν ήμουν νέος και έβλεπα τα νομίσματα και μπουκάλια που μας πετούσαν οι οπαδοί τους. Να περνάς από εκείνα τα ματς του 1960 και του 1970 σε αυτή την κατάσταση με την τεράστια επιτυχία τους [σ.σ.: της Γιουνάιτεντ του Σερ Άλεξ] – ήταν επώδυνο, τα τραύματα ακόμα δεν έχουν επουλωθεί», λέει ένας «μπλε» οπαδός. «Ήθελα να χάσουν σε κάθε ματς, σε κάθε τελικό Τσάμπιονς Λιγκ ήθελα οι αντίπαλοι να τους νικήσουν, όποιοι κι αν ήταν. Δεν με ένοιαζε που ήταν αγγλική ομάδα».
Όμως, η ζωή είχε άλλη άποψη. Ενόσω η Γιουνάιτεντ νικούσε την Άρσεναλ και την Τσέλσι στην Αγγλία, την Μπαρτσελόνα και τη Γιουβέντους στην Ευρώπη, η Σίτι έχανε από τη Λίνκολν, τη Γουίκομ και τη Γιορκ. Σημαδιακά, τέσσερις μέρες προτού οι «Κόκκινοι Διάβολοι» κάνουν το μνημειώδες comeback ενάντια στην Μπάγερν και σφραγίσουν το τρεμπλ, η Σίτι θα έκανε κι εκείνη μια ιστορική ανατροπή, απέναντι στην Τζίλιγχαμ στα πλέι-οφ για την άνοδο στη δεύτερη κατηγορία. Ήταν το «σημείο μηδέν». Από εκείνη τη στιγμή και μετά, η πορεία της Σίτι θα ήταν μόνο ανοδική.
Οι οπαδοί
Τα τραγούδια των οπαδών στο γήπεδο είναι γεμάτα προσβολές για την αντίπαλη πλευρά. Οι οπαδοί της Σίτι θεωρούν ότι εκπροσωπούν τη μόνη αληθινή ομάδα του Μάντσεστερ («Δεν υπάρχει κόκκινο στο Μάντσεστερ») και συχνά δεν αναφέρονται καν στο όνομα των αντιπάλων τους, ενώ οι φίλοι της Γιουνάιτεντ επικαλούνται τη μικρότερη υποστήριξη της Σίτι («Η πόλη είναι δική σας, η πόλη είναι δική σας, 20.000 άδειες θέσεις, είστε σίγουροι γι’ αυτό;»). Αν όμως οι μεν θεωρούν τους δε «πικρόχολους» και «ζηλιάρηδες», εκείνοι έχουν να τους καταλογίσουν πως είναι «υπερόπτες, αλαζόνες». Οι οπαδοί των «Κόκκινων Διαβόλων» θα απαντούσαν με πανό στο Ολντ Τράφορντ. «Δεν είμαστε αλαζόνες, είμαστε απλώς καλύτεροι».
Ωστόσο, ορισμένες έρευνες για τους φιλάθλους των δύο ομάδων του Μάντσεστερ αποκαλύπτουν πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία. Για παράδειγμα, οι Βρετανοί φίλοι της Σίτι κατοικούν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό στη βορειοδυτική περιφέρεια της Αγγλίας (όπου βρίσκεται και το Μάντσεστερ) απ’ ό,τι οι φίλοι της Γιουνάιτεντ, με 49% έναντι 28%. Έτσι, η βάση της Σίτι έχει πιο έντονο τοπικό χαρακτήρα, ενώ οι υποστηρικτές της Γιουνάιτεντ είναι πιο μοιρασμένοι στον αγγλικό χώρο.
Ένα άλλο ενδιαφέρον δεδομένο είναι ότι οι οπαδοί της Σίτι μισούν περισσότερο τη Γιουνάιτεντ απ’ ό,τι το αντίστροφο. Εννιά από τα δέκα πρόσωπα που μισούν περισσότερο οι φίλαθλοι της Σίτι συνδέονται με τη Γιουνάιτεντ, έναντι μόλις τριών. Αυτό ίσως εξηγείται από τη μεγάλη επιτυχία της δεύτερης τις προηγούμενες δεκαετίες, η οποία είχε ως αποτέλεσμα οι «Πολίτες» να ασχολούνται περισσότερο με την αντίπαλό τους, απ’ ό,τι το αντίστροφο. Εκπροσωπώντας την ασθενέστερη ταυτότητα στο Μάντσεστερ, οι φίλοι της Σίτι μάλλον ένιωθαν υποχρεωμένοι να αυτοπροσδιορίζονται μέσω του «μίσους» τους για τους κόκκινους αντιπάλους τους, κάτι που οι «Κόκκινοι Διάβολοι» δεν είχαν ανάγκη, έχοντας να ανταγωνιστούν τους εκάστοτε διεκδικητές τίτλων σε Αγγλία και Ευρώπη. Είναι σημαντικό επίσης να λάβουμε υπ’ όψιν ότι η συγκεκριμένη έρευνα έγινε το 2014, πριν δηλαδή από την παντοκρατορία της Σίτι υπό την καθοδήγηση του Πεπ Γκουαρδιόλα.
Χαρακτηριστικό επίσης την ίδια χρονική στιγμή ήταν πως η ηλικιακή ομάδα με τους περισσότερους οπαδούς για τη Γιουνάιτεντ ήταν οι 25-43 ετών, ενώ για τη Σίτι οι 55+. Αυτό όμως ίσχυε πριν από τις τεράστιες επιτυχίες των «Πολιτών». Σήμερα, είναι δεδομένο ότι έχουν καταφέρει να στρατολογήσουν πολύ περισσότερη νεολαία τόσο στην Αγγλία όσο και παγκοσμίως. Πάντως, υπογραμμίζεται ότι στην πραγματικότητα οι οπαδοί των δύο ομάδων έχουν περισσότερα κοινά μεταξύ τους παρά διαφορές, ιδιαίτερα όσον αφορά την προσωπικότητα και την αυτο-αντίληψή τους.
Κάποτε, η κόντρα είχε μεταξύ άλλων και θρησκευτικό χαρακτήρα, με τους Καθολικούς Ιρλανδούς να συσπειρώνονται γύρω από τη Γιουνάιτεντ και τους Νομιμόφρονες να στηρίζουν τη Σίτι. Σήμερα, φίλαθλοι της Γιουνάιτεντ υποστηρίζουν ότι ο ανταγωνισμός με τη Σίτι είναι υγιής, καθώς αυξάνει το ενδιαφέρον των οπαδών και λειτουργεί ευεργετικά για την ανάπτυξη του ποδοσφαίρου στην πόλη συνολικά. Άλλωστε, όπως δεν χάνουν την ευκαιρία να υπενθυμίσουν, ο μεγαλύτερος αντίπαλος της Γιουνάιτεντ είναι η Λίβερπουλ και όχι η Σίτι. «Το μόνο που έμαθα μεγαλώνοντας ήταν να μισώ τη Λίβερπουλ», δηλώνει ένας φίλος των «Κόκκινων Διαβόλων», συμπληρώνοντας, «Δεν ασχολήθηκα ποτέ μου με τη Σίτι».
Ερωτηθέντες το 2019 αν προτιμούσαν να κερδίσει το πρωτάθλημα η Σίτι ή η Λίβερπουλ, στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι φίλοι της Γιουνάιτεντ απαντούσαν «η Σίτι», αποδεικνύοντας ότι καμιά φορά ένα rivalry δεν καθορίζεται τόσο από τη γεωγραφία, όσο από την Ιστορία. Έτσι, η κόντρα Γιουνάιτεντ και Λίβερπουλ στους νεώτερους χρόνους έχει οδηγήσει τους φίλους των «Μπέμπηδων» να αντιπαθούν πολύ περισσότερο τους «Κόκκινους», απ’ ό,τι τους «Πολίτες».
Περνώντας σε μία στερεοτυπική απεικόνιση των οπαδών της Σίτι, είναι πολύτιμη (αν και υποκειμενικά φορτισμένη) η ματιά του ηθοποιού Τζάστιν Μούρχαουζ, φιλάθλου της Γιουνάιτεντ στην πραγματική ζωή, ο οποίος όμως επέλεξε να παίξει τον φίλο της Σίτι στη σειρά «Phoenix Nights». Όταν η παραγωγή τού πρότεινε να παίξει τον οπαδό της Γιουνάιτεντ, εκείνος είπε για τον χαρακτήρα που θα υποδυόταν: «Όχι, γιατί ο χαρακτήρας είναι τόσο μπουμπούνας. Είναι χαζούλης, μαστροχαλαστής, αφελής, ηλίθιος, άεργος, φοράει φόρμες. Όχι, είναι οπαδός της Σίτι!».
Πάντως, όσον αφορά την πικρία και ζήλια που οι οπαδοί της Γιουνάιτεντ καταλογίζουν ιστορικά στους «Πολίτες», οφείλουμε να παρατηρήσουμε πως τα τελευταία χρόνια οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί. «Αγόρασαν το πρωτάθλημα», λένε συχνά οργισμένοι οι «κόκκινοι» του Μάντσεστερ, νοσταλγώντας τις δόξες του παρελθόντος. «Νομίζουν ότι αυτό που καταφέραμε όλα τα προηγούμενα χρόνια μπορούν να το αγοράσουν με το χρήμα. Αλλά δεν είναι έτσι τα πράγματα». Όμως, από την πλευρά τους, οι φίλοι της Γιουνάιτεντ θα πρέπει να παραδεχτούν ότι η εμπορευματοποίηση του brand name τους που επήλθε από τη γιγάντωση της ομάδας από τη δεκαετία του 1990 και μετά οδήγησε σε μεγάλο βαθμό την ομάδα να χάσει τον ρομαντισμό της.
Όσον αφορά τον σεβασμό μεταξύ των φιλάθλων των δύο ομάδων, η κατάσταση που ισχύει είναι διαφορετική εντός και εκτός γηπέδων. Στις αναμετρήσεις, οι οπαδοί βρίζονται μεταξύ τους. Παρ’ όλα αυτά, δεν ίσχυε το ίδιο τον περασμένο αιώνα. Με τη Σίτι να είναι μια σχετικά μικρή ομάδα, για τους φίλους της Γιουνάιτεντ, οι υποστηρικτές της ήταν απλώς οι «ενοχλητικοί γείτονες», όπως τους είχε αποκαλέσει κάποτε ο Σερ Άλεξ Φέργκιουσον. Η αντιπαλότητα αναλωνόταν σε τοπικό επίπεδο. Μάλιστα, υπήρξε μια εποχή όπου ακόμα και η Λιντς θεωρούνταν μεγαλύτερος αντίπαλος για τη Γιουνάιτεντ. Όμως, όλα αυτά άλλαξαν με την αλλαγή διοίκησης και την εκρηκτική άνοδο των «Πολιτών», η οποία αναζωογόνησε το rivalry, δίνοντάς του παγκόσμιες διαστάσεις. Ωστόσο, όσον αφορά το αθλητικό πνεύμα, οι οπαδοί των Σίτι και Γιουνάιτεντ τρέφουν απέραντο σεβασμό ο ένας για τον άλλον.
Μια πολύ εύστοχη αλληγορία είναι η παρομοίωση της κόντρας μεταξύ Γιουνάιτεντ και Σίτι με τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε δύο αδέρφια. Η Γιουνάιτεντ είναι ο μεγάλος αδερφός, που έχει κατακτήσει τα πάντα. Η Σίτι, ο μικρός αδερφός, έχει αρχίσει να κερδίζει έδαφος και να αμφισβητεί την κυριαρχία του πρωτότοκου, αλλά εκείνος κοιτάζει την Ιστορία και καθησυχάζεται, λέγοντάς του, «Μικρέ, θέλεις πολύ ακόμα για να με φτάσεις». Αυτό ισχύει τόσο σε επίπεδο τίτλων πρωταθλητή, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την πρόσφατη, παρθενική κατάκτηση του Τσάμπιονς Λιγκ από τους «Πολίτες» να έχει ταρακουνήσει κάπως το γόητρο του «μεγάλου αδερφού».
Σε κάθε περίπτωση, όμως, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι η κόντρα μεταξύ Σίτι και Γιουνάιτεντ είναι υγιής, καθώς οι περισσότεροι οπαδοί τους είναι συγγενείς ή συνάδελφοι, που συναντιούνται κάθε μέρα στη δουλειά, τρώνε μαζί το μεσημέρι και πίνουν μπίρες στην παμπ. Είναι απλώς ζήτημα τιμής, καθένας τους θέλει η ομάδα του να κερδίσει ώστε να μπορεί να κοκορεύεται στους φίλους του, αλλά μέχρι εκεί. Καμία σχέση, δηλαδή, με την αντιπαλότητα των «Κόκκινων Διαβόλων» με τη Λίβερπουλ, όπου στις μεταξύ τους αναμετρήσεις η αστυνομία ορίζει τη διέλευση των οπαδών κάθε ομάδας από διαφορετικούς δρόμους, πηγαίνουν σε συγκεκριμένες παμπ όπου απαγορεύεται να πάνε οι άλλοι, κ.ο.κ.
Οι οπαδοί της Σίτι ήταν πάντοτε εριστικοί με τους γείτονες, όπως δηλώνει το τραγούδι τους, «Do you come from Manchester?», και η υποδοχή που επεφύλαξαν στον επιθετικό Κάρλος Τέβεζ όταν το 2009 πήγε από τη Γιουνάιτεντ στη Σίτι, υψώνοντας το πανό: «Καλωσήρθες στο Μάντσεστερ». Από μεριάς του, ο Σερ Άλεξ είχε πει (δείχνοντας εκ των υστέρων έλλειψη διορατικότητας): «Για τη Σίτι μιλάμε, έτσι δεν είναι; Μικρός σύλλογος με μικρή νοοτροπία. Το μόνο για το οποίο μιλάνε είναι η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, δεν μπορούν να το αποφύγουν. Νομίζουν ότι είναι θρίαμβος να πάρουν τον Κάρλος Τέβεζ από τη Γιουνάιτεντ. Είναι να τους λυπάσαι». Ειρωνικά, πέρυσι ήταν οι οπαδοί της Γιουνάιτεντ που θα φαίνονταν μικροπρεπείς, όταν ήλπιζαν να αποτρέψουν το τρεμπλ της Σίτι, νικώντας την στον τελικό του FA Cup, πράγμα που δεν έγινε.
Αντιπαραβάλλοντας την αυτοκρατορία του Σερ Άλεξ με αυτή του Πεπ, έχει ενδιαφέρον ότι μόλις 6,5 χιλιόμετρα χωρίζουν τα μόνα δύο major τρεμπλ αγγλικών ομάδων (Γιουνάιτεντ το 1999 και Σίτι το 2023), όσο δηλαδή απέχει το Έτιχαντ από το Ολντ Τράφορντ. Το μεγαλύτερο δίδαγμα, όμως, είναι ότι κάθε αυτοκρατορία κάποια στιγμή καταρρέει και, στην περίπτωση της Σίτι, αυτό θα εξαρτηθεί κυρίως από το πόσο γερά θεμέλια θα έχουν μπει όταν έρθει η ώρα να αποχωρήσει ο Καταλανός τεχνικός.
Οι οπαδοί της Γιουνάιτεντ παλιά στήριζαν Γιουνάιτεντ από τις μεγάλες και Σίτι από τις μικρές. Δεν υπήρχε κόντρα. Σήμερα, η εικόνα είναι πολύ διαφορετική. Σέβονται την επιτυχία των συντοπιτών τους, ακόμα κι αν νοσταλγούν τα δικά τους περασμένα μεγαλεία, αλλά ταυτόχρονα περνάνε μια κρίση ταυτότητας. «Οι οπαδοί της Σίτι και άλλων ομάδων λένε ότι εμείς της Γιουνάιτεντ ζούμε στο παρελθόν», λέει ο συγγραφέας Νόρεντιν Τσάουντρι. «Αναφερόμαστε πάντα στις περασμένες δόξες. Καθόμαστε κυριολεκτικά μπροστά από μια αφίσα του Όλε Γκούναρ Σόλσκιερ στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ … Νομίζω ότι πρόκειται για μια παγίδα που πρέπει να αποφύγει η πόλη του Μάντσεστερ». Η προφανής λύση είναι: «Να φύγουν οι Γκλέιζερς». Με τη σειρά του, ο συνταξιούχος φίλος της Γιουνάιτεντ Πίτερ Μπόλτον παρατηρεί με πικρία ότι, «Ποτέ δεν θα εγκαταλείψω την ομάδα μου, αλλά τώρα νιώθω ότι με εγκαταλείπει εκείνη».
Παρ’ όλη την κόντρα, οι Κόκκινοι του Μάντσεστερ έχουν να δηλώσουν πως, «Η πόλη χρειάζεται και τις δύο ομάδες, δεν είμαστε πόλη της μίας ομάδας», αν και εφιστούν την προσοχή στους αντιπάλους τους ότι, «Μπορείς να αγοράσεις το πρωτάθλημα, αλλά όχι την παράδοση». Όπως άλλωστε κατέληξε ο Τιμ Ντέσμοντ, από το Εθνικό Μουσείο Ποδοσφαίρου: «Σε τελική ανάλυση, το ποδόσφαιρο –όπως και το ίδιο το Μάντσεστερ– υπάρχει χάρη στους εργατικούς, παθιασμένους, ανοιχτόμυαλους ανθρώπους. Αυτές οι κοινότητες θα φροντίσουν να ευημερήσει».
Τελειώνοντας αυτό το άρθρο για την ιστορική κόντρα μεταξύ των δύο ομάδων του Μάντσεστερ, στο γήπεδο αλλά και στις καρδιές των οπαδών, το μόνο που μπορεί να παρατηρήσει κανείς είναι ότι μια σχέση αγάπης και μίσους ανάμεσα στον λαό μιας πόλης 500.000 κατοίκων στάθηκε αρκετή για να σημαδέψει ανεξίτηλα το παγκόσμιο ποδόσφαιρο. Εκείνοι, θα συνεχίσουν τα αδερφικά πειράγματα το πρωί στη δουλειά και το μεσημέρι στην παμπ, ενώ ολόκληρος ο πλανήτης θα παραμένει καθηλωμένος να δει ποιος θα θριαμβεύσει στο επόμενο επεισόδιο της Μάχης του Μάντσεστερ, αδυνατώντας να επιλέξει το κόκκινο ή το μπλε χάπι…
