Σε τέσσερα χρόνια στην Τσέλσι, ο Τζιανλούκα Βιάλι έζησε τη δική του «σαπουνόπερα» στο Λονδίνο, γεμάτη ίντριγκες, μα πάνω απ’ όλα τίτλους.
«Όταν ο κόσμος μοιάζει να λάμπει σαν να ήπιες υπερβολικά πολύ κρασί, αυτό είναι αγάπη». Ο διάσημος στίχος του τραγουδιού του Ντιν Μάρτιν, «That’s Amore», θα μπορούσε άνετα να συνοψίσει τη θητεία του Τζιανλούκα Βιάλι στο Λονδίνο και την Τσέλσι, όταν ο Ιταλός ήρθε σαν παίκτης και κατέκτησε τον πρώτο τίτλο των «Μπλε» μετά από 26 χρόνια για να φύγει ως ο πιο επιτυχημένος… προπονητής στην εως τότε ιστορία του συλλόγου.
Καλοκαίρι, 1984. Η Τσέλσι μετά από πέντε χρόνια «εξορίας» στη δεύτερη κατηγορία, καταφέρνει επιτέλους να ανεβεί στα «μεγάλα σαλόνια», κυρίως χάρη στον αρχισκόρερ Κέρι Ντίξον, και ψάχνει τον τρόπο όχι μόνο να καθιερωθεί στο κορυφαίο επίπεδο, αλλά να γίνει και μια εκ των «μεγάλων» του αγγλικού ποδοσφαίρου. Την ίδια περίοδο η Σαμπντόρια αγοράζει από την Κρεμονέζε τον 20χρονο Βιάλι, μην γνωρίζοντας τότε πως δίπλα στον Ρομπέρτο Μαντσίνι, θα την οδηγήσει στο μοναδικό πρωτάθλημα της ιστορίας της μέχρι και σήμερα.
Μέχρι να σμίξουν οι δρόμοι των δύο το 1996, οι πορείες τους μοιάζουν αντίθετες. Οι «Μπλε», παρά τα πρώτα ενθαρρυντικά δείγματα (6η θέση δύο φορές), υποβιβάζονται ξανά για να ανέβουν και πάλι και εδραιώονται σαν μία αδιάφορη mid-table ομάδα στη νεοσύστατη Πρέμιερ Λιγκ. Αντίθετα ο Βιάλι κατακτά δύο πρωταθλήματα, ένα Κύπελλο Κυπελλούχων, ένα Κύπελλο UEFA κι ένα Τσάμπιονς Λιγκ, περνώντας στο πάνθεον του ιταλικού ποδοσφαίρου ήδη από τα 30 του!
Για να μετακομίσει στο Λονδίνο ως ελεύθερος, αλλά και τρέχων πρωταθλητής Ευρώπης, θα χρειαστεί να προηγηθεί στο Στάμφορντ Μπριτζ η άφιξη του θρυλικού Ρουντ Γκούλιτ, που ο Βιάλι έχει αντιμετωπίσει ως μεγάλο αστέρα στη Σέριε Α σε Μίλαν και Σαμπντόρια. Ο Ολλανδός άσος είχε εντυπωσιάσει τόσο τους ιθύνοντες της Τσέλσι, που όταν ο Γκλεν Χοντλ άφησε την ομάδα για την εθνική Αγγλίας το καλοκαίρι του 1996, αυτοί του προσέφεραν τον ρόλο του παίκτη-προπονητή κι αυτός φυσικά δέχθηκε πρόθυμα τη νέα πρόκληση.
Ο Βιάλι μπορεί να ήταν μία από τις πρώτες μεταγραφές εκείνης της χρονιάς, όμως δεν ήταν το μόνο μεγάλο όνομα που κατέφθασε στο Λονδίνο. Σε μία προσπάθεια… ευρωπαιοποίησης του ρόστερ, οι «Μπλε» έφεραν τον Σελεστίν Μπαμπαγιάρο από την Άντερλεχτ, τον Φράνκ Λεμπέφ από το Στρασβούργο, καθώς και τους επίσης Ιταλούς, Τζιανφράνκο Τζόλα (Πάρμα) και Ρομπέρτο Ντι Ματέο (Λάτσιο), γεμίζοντας ελπίδες και όνειρα τους εκστασιασμένους φιλάθλους τους.
Παίζοντας επιτέλους ελκυστικό, επιθετικό ποδόσφαιρο η Τσέλσι δεν άργησε να δρέψει τους καρπούς αυτής της φιλόδοξης επένδυσης, αφού το τέλος της σεζόν 1996/97 της έφερε τον πρώτο της τίτλο μετά από 26 άγονα χρόνια. Απέναντι στη Μίντλεσμπρο του Ζουνίνιο και του, μέχρι το καλοκαίρι συμπαίκτη του Βιάλι, Φαμπρίτσιο Ραβανέλι, ο λονδρέζικος σύλλογος θα κατακτήσει το FA Cup και παράλληλα θα φτάσει ως την 6η θέση της Πρέμιερ Λιγκ.
Παρ’ όλα αυτά ο Ιταλός επιθετικός δεν θα βρεθεί στο επίκεντρο αυτών των πρώιμων επιτυχιών. Ο Γκούλιτ ποτέ δεν θα εκτιμήσει την αγάπη του για το τσιγάρο και το… Prosecco και θα τον κρατήσει συχνά στον πάγκο, πίσω από το επιθετικό δίδυμο των Χιουζ και Τζόλα. Έστω κι έτσι ο Βιάλι θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην κατάκτηση του FA Cup, αφού στον 4ο γύρο απέναντι στη Λίβερπουλ θα σκοράρει δύο τέρματα στο 4-2 για να ολοκληρώσει την ανατροπή από το 0-2 στο πρώτο 20λεπτο!
Σ’ εκείνο το παιχνίδι μάλιστα ήταν που οι οπαδοί τραγούδησαν για χάρη του το «That’s Amore» από τις κερκίδες κι έδειξαν πως παρά τον περιορισμένο του ρόλο, ο Ιταλός είχε μέλλον στο Στάμφορντ Μπριτζ. Η σεζόν δεν τελείωσε όσο άσχημα θα περίμενε κάποιος από τα παραπάνω, αφού ο Βιάλι έφτασε ακούραστα τα έντεκα γκολ σε όλες τις διοργανώσεις. Κανείς όμως, ούτε φυσικά κι ο Γκούλιτ, περίμενε αυτά τα νούμερα να ανεβούν δραστικά τη χρονιά που θα ακολουθούσε.
Με το «καλημέρα», πριν καν βγει ο Αύγουστος, ο Ιταλός φορ στον αγώνα απέναντι στην Μπάρνσλεϊ (0-6) έκανε καρέ τερμάτων (μόλις ο 10ος παίκτης στην ιστορία της Τσέλσι τότε) κι έδωσε μία ιδέα για το τι θα έφερνε η νέα σεζόν. Πριν κοπάσει αυτό το hype, o Βιάλι προσέφερε μία ακόμα στιγμή αλήστου μνήμης, όταν «χόρεψε» στο παγωμένο τερέν του Τρόμσο σε έναν αγώνα του Κυπέλλου Κυπελλούχων στο ένα από τα δύο του γκολ σε εκείνη τη «γλυκιά» εκτός έδρας ήττα με 3-2. Και λέμε «γλυκιά» γιατί στον επαναληπτικό ο Ιταλός θα σημειώσει χατ-τρικ και η ομάδα του θα προκριθεί με συνολικό σκορ 9-4!
«Είχε ήδη προσαρμοστεί από πέρυσι χάρη στα καλά αγγλικά του, όμως φέτος είναι καλύτερος, πιο φορμαρισμένος κι έχει κόψει και το κάπνισμα», θα δηλώσει ο Γκούλιτ για τον παίκτη του, θέλοντας να βάλει στον «πάγο» τη φημολογούμενη κόντρα τους. Η απάντηση όμως του Βιάλι δεν ήταν ανάλογη. «Έπαιζα περισσότερο, σκόραρα συνεχώς, όμως αυτός συνέχιζε ένα ανόητο ροτέισον στην επίθεση. Σκεφτόμουν να φύγω. Ο φίλος μου Ατίλιο Λομπάρντο με ήθελε μαζί του στην Κρίσταλ Πάλας, όμως ενδιαφέρον είχαν δείξει και οι Σέλτικ και Ρέιντζερς».
Τελικά πρόλαβε να φύγει ο Γκούλιτ. Ένα βράδυ του Φλεβάρη, με την Τσέλσι στη 2η θέση της Πρέμιερ Λιγκ, στα προημιτελικά του Κυπέλλου Κυπελλούχων και στα ημιτελικά του Λιγκ Καπ, ο Ολλανδός, αν και μέχρι σήμερα το αρνείται, ήρθε σε ρήξη με τη διοίκηση σχετικά με την ανανέωση του συμβολαίου του και απομακρύνθηκε απροσδόκητα από το πόστο του. «Δεν άντεχα την αλαζονεία του. Πραγματικά ποτέ δεν τον συμπάθησα τον τύπο», θα παραδεχθεί λίγο αργότερα ο πρόεδρος των «Μπλε», Κεν Μπέιτς.
Η Τσέλσι σκέφτηκε συνταγή που κερδίζει δεν αλλάζει κι έτσι αντί να ψάξει για έναν έμπειρο τεχνικό, προσέφερε τη θέση στον Βιάλι, που δεν είχε ακόμα κλείσει τα 34 χρόνια ζωής. Μπορεί όταν ανέλαβε ως ο νέος… παίκτης-προπονητής οι Λονδρέζοι να κυνηγούσαν τρεις τίτλους, όμως δεδομένων των συνθηκών, οποιοσδήποτε εξ αυτών και να ερχόταν θα ήταν τεράστια επιτυχία.
Στο παρθενικό του παιχνίδι ο Ιταλός κλήθηκε να γυρίσει την ήττα με 2-1 από την Άρσεναλ και να προκριθεί στον τελικό του Λιγκ Καπ. Έχοντας περισσότερα να κερδίσει παρά να χάσει, επανασύστησε τον εαυτό του στους (συμ)παίκτες του με έναν παράδοξο τρόπο. Καθώς αυτοί μπήκαν στα αποδυτήρια για να λάβουν τις τελικές οδηγίες για τον μεγάλο αγώνα, τους υποδέχθηκε με ένα γεμάτο ποτήρι… σαμπάνια, πίνοντας μαζί του στην πρόκριση που θα ακολουθούσε.
Πράγματι το τρικ δούλεψε και με τον ίδιο στην επίθεση δίπλα στους Τζόλα και Χιουζ, η ομάδα του νικούσε με 3-0 με τη συμπλήρωση μιας ώρας παιχνιδιού. Όταν στο 80′ αντικατέστησε τον εαυτό του για να διαφυλάξει το σκορ, το γήπεδο σηκώθηκε και του έδωσε ένα παρατεταμένο standing ovation. Η εμφατική εμφάνιση και η πρόκριση στον τελικό ήταν απλά το εφαλτήριο μιας -όχι αμιγώς- προπονητικής προσπάθειας (δεν μπορούμε να πούμε καριέρα γιατί μετά το 2002 δεν έκατσε άλλο σε πάγκο), που έμελλε να μείνει στην ιστορία.
Μέσα σε ένα εξάμηνο ο Βιάλι κατάφερε όσα δεν είχαν καν πλησιάσει οι προκάτοχοί του για σχεδόν έναν αιώνα. Βάζοντας την ομάδα πάνω από τον ίδιο κι επιλέγοντας να μείνει στον πάγκο σε μεγάλα παιχνίδια, ώστε να την καθοδηγήσει ανιδιοτελώς, η Τσέλσι πραγματοποίησε την έως τότε καλύτερη σεζόν στην ιστορία της. Μπορεί ο στόχος του πρωταθλήματος να έφυγε νωρίς (τερμάτισε 4η), όμως οι «Μπλε» κατέκτησαν τόσο το Λιγκ Καπ (2-0 τη Μίντλεσμπρο), όσο το Κύπελλο Κυπελλούχων (1-0 τη Στουτγκάρδη) και το Ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ (1-0 τη Ρεάλ Μαδρίτης), με τον Ιταλό να γίνεται ο νεότερος προπονητής που κατακτά τίτλο στην ιστορία των ευρωπαϊκών κυπέλλων!
Για να μην βιαστείτε να πείτε πως πάτησε πάνω στην καλή (;) δουλειά του Γκούλιτ, η Τσέλσι την επόμενη σεζόν πήγε ακόμα καλύτερα στην Πρέμιερ Λιγκ, όπου τερμάτισε 3η, μόλις τέσσερις βαθμούς πίσω από την πρωταθλήτρια Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, στο καλύτερο πλασάρισμα στην πρώτη κατηγορία μετά από 45 χρόνια. Παράλληλα ο σύλλογος ηττήθηκε μόλις τρεις φορές σε όλο το πρωτάθλημα και προκρίθηκε για πρώτη φορά στα χρονικά στο Τσάμπιονς Λιγκ.
Τότε ήταν που ο Βιάλι άρχισε να πιστεύει πραγματικά στις προπονητικές του ικανότητες και κρέμασε τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια, ώστε να οδηγήσει σε αυτό που νόμιζε πως θα ήταν μια «χρυσή εποχή» για την Τσέλσι. Δεν τα πήγε κι άσχημα για μια ακόμη φορά, αφού έφτασε μια ανάσα από την πρόκριση στα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ (λύγισε από την Μπαρτσελόνα στην παράταση), κατέκτησε την 5η θέση της Πρέμιερ Λιγκ κι έφερε έναν ακόμη τίτλο (FA Cup) στο Λονδίνο.
Δυστυχώς όμως έκανε λάθος, γιατί η «χρυσή εποχή» δεν είχε έρθει ακομα κι αυτός απλά προετόιμαζε το έδαφος για να ξεκινήσει – κάτι που τον έκανε αναλώσιμο. Τον Σεπτέμβριο του 2000, παρά τη μόλις μία ήττα σε πέντε παιχνίδια στη σεζόν, οι «Μπλε» όπως ακριβώς έπραξαν με τον Γκούλιτ, ανακοίνωσαν την απόλυσή του, προκαλώντας σοκ στις τάξεις των οπαδών, που ήδη λάτρευαν τον Βιάλι.
«Όσο είχαμε προπόνηση με ενημέρωσαν πως με θέλει η διοίκηση κι έτσι όταν τελειώσαμε πήγα να τους συναντήσω. Μου ζήτησαν να καθίσω κι εγώ ήδη σκεφτόμουν τι λεφτά να ζητήσω για την ανανέωση του συμβολαίου μου. Αυτό νόμιζα ότι ήθελαν, τόσο αφελής ήμουν. Αντιθέτως ο Κόλιν Χάτσινσον σηκώθηκε και μου είπε πως κάποτε του είχα αναφέρει ότι μετά από τρία χρόνια είτε αλλάζεις όλο το ρόστερ ή τον προπονητή. Αυτοί είχαν αποφασίσει να αλλάξουν εμένα».
Με πέντε τρόπαια σε λιγότερο από τρία χρόνια και τον ίδιο λαϊκό ήρωα στα μάτια του κόσμου, αφού προσπαθούσε στις συνεντεύξεις να χρησιμοποιήσει μέχρι και αγγλικούς ιδιωματισμούς, κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για τους λόγους αυτού του διωγμού. Για ακόμη μια φορά το θέμα περιέχει αρκετή ίντριγκα και οι γλώσσες λένε πως όπως ο ίδιος «έφαγε» τον Γκούλιτ, το ίδιο έκαναν σε αυτόν οι Πετρέσκου και Ντεσάμπ. Ίσως δεν έχει πια σημασία, όμως αν δεν υπήρχε ο Βιάλι πόσο σίγουρος μπορεί να είναι κάποιος πως ο Ρόμαν Αμπράμοβιτς θα πρόσεχε και τελικά θα άλλαζε τον ρου της σύγχρονης ιστορίας της Τσέλσι;
