Πίσω το 1993 η Νότιγχαμ Φόρεστ υποβιβάστηκε από την Πρέμιερ Λιγκ και αποχαιρέτησε τον σπουδαίο Μπράιαν Κλαφ, με τους κινδυνολόγους να προβλέπουν… διάλυση.
Μία από τις δυσκολότερες συνθήκες για έναν προπονητή στην νέα του ομάδα, είναι να διαδεχθεί στον πάγκο κάποιο θρύλο που ο κόσμος λατρεύει κι ο σύλλογος έχει ταυτίσει με μερικές από τις καλύτερες στιγμές στην ιστορία του. Τα πιο πρόσφατα παραδείγματα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της Άρσεναλ στις μετά-Άλεξ Φέργκιουσον και Αρσέν Βενγκέρ εποχές δείχνουν πως η πρόκληση είναι κάθε άλλο παρά εύκολη. Η περίπτωση της Νότιγχαμ Φόρεστ και του διαδόχου του Μπράιαν Κλαφ όμως ήταν διαφορετική.
Όταν το καλοκαίρι του 1993 ο Φρανκ Κλαρκ, έκτος κατά σειρά προπονητής που προσέγγισε η διοίκηση για την θέση, ανέλαβε τον πάγκο, είχε εξαρχής μεγάλα ποσά πίεσης στις πλάτες του. Όχι μόνο οι προσδοκίες της διοίκησης ήταν μία αντανάκλαση της κληρονομιάς του Κλαφ, ήθελαν δηλαδή άμεση επιστροφή στην Πρέμιερ Λιγκ, αλλά κι ο προπονητής είχε να διαχειριστεί τις αναπόφευκτες αποχωρήσεις παικτών, αφού η ομάδα υποβιβάστηκε.
Ο γιος του Μπράιαν Κλαφ, Νάιτζελ, υπέγραψε στην Λίβερπουλ, ο γνωστός και μη εξαιρετέος Ρόι Κιν βρήκε νέα στέγη στο Ολντ Τράφορντ κι ο αμυντικός Γκάρι Τσαρλς μεταγράφηκε στην Ντέρμπι Κάουντι. Οι μετακινήσεις αυτές δεν ήταν προϊόν ελεύθερης βούλησης από τη μεριά του Κλαρκ, όμως φέρανε στα ταμεία του Σίτι Γκράουντ πολύτιμους πόρους για την στελέχωση του νέου ρόστερ.
Τις αφίξεις του καλοκαιριού εγκαινίασε ο αμυντικός Κόλιν Κούπερ από την Μίλγουολ για 1,5 εκατομμύριο λίρες, που προοριζόταν να δημιουργήσει δίδυμο στο κέντρο της άμυνας μαζί με τον Στιβ Σετλ, έχοντας και την βοήθεια του σπουδαίου αρχηγού, Στιούαρτ Πιρς. Ο μέσος Ντέιβιντ Φίλιπς έφτασε από την Νόριτς Σίτι, μαζί με τον παίκτη που θα πρωταγωνιστούσε περισσότερο, τον επιθετικό Σταν Κόλιμορ από τη Σάουθεντ Γιουνάιτεντ.
Ο Κλαρκ γνώριζε για τον Κόλιμορ από τα χρόνια του στην Λέιτον Όριεντ κι ο ίδιος ο Κλαφ είχε προσπαθήσει να τον υπογράψει κατά την θητεία του, όμως ο δύσκολος χαρακτήρας του σε συνδυασμό και με τον επίσης… δύσκολο χαρακτήρα του τότε προέδρου της Σάουθεντ, Βικ Τζόμπσον, δεν επέτρεψαν τη συμφωνία να προχωρήσει.
Με αυτόν τον συνδυασμό παικτών που έπαιζαν στην ομάδα επί Κλαφ και αυτών που στρατολόγησε ο Κλαρκ, η Νότιγχαμ Φόρεστ μπήκε στο χορτάρι για να κερδίσει πίσω την θέση της στην νέα, μεγάλη λίγκα. Οι αλλαγές που ήρθαν με τον νέο προπονητή όμως δεν περιορίζονταν σε μερικά ονόματα στο ρόστερ, αλλά ήταν πολύ πιο βαθιές. Ο αριστερός μέσος Ίαν Γουόουν, που ο Κλαφ έφερε το 1990, αναφέρει πόσο διαφορετική ήταν η προετοιμασία μεταξύ των δύο προπονητών.
«Με τον Μπράιαν, δε θυμάμαι να κάνουμε ποτέ κάποια στημένη φάση ή κόρνερ, στην προπόνηση. Η φιλοσοφία του στηριζόταν πάντα στο ότι θα είμαστε καλύτεροι από τον αντίπαλο. Δε θυμάμαι καν να αναλύουμε κάποιον αντίπαλο πριν τον αγώνα, ποτέ. Υπήρχε εμπιστοσύνη στους παίκτες και ποτέ δε θα σε εμψύχωνε ο προπονητής, η στάση του οποίου ήταν, αν παίζεις στην ομάδα, αυτό είναι το μεγαλύτερο κομπλιμέντο που θα πάρεις ποτέ».
«Από την άλλη, ο Φρανκ ήταν πολύ σχολαστικός στην προετοιμασία του αγώνα με κάθε αντίπαλο. Το προπονητικό του στυλ ήταν πολύ ανοιχτό, ήταν ευπρόσδεκτος σε προτάσεις κι αλλαγές, κάτι που δεν ίσχυε καθόλου την εποχή του Μπράιαν Κλαφ. Νομίζω αυτή ήταν η κύρια διαφορά». Ο Κλαρκ φρόντιζε να εκμοντερνίσει τον σύλλογο για να συμβαδίζει με την ταχύτητα της προόδου που εκβίαζε η νέα Πρέμιερ Λιγκ.
Όσο οι σκάουτερ ετοίμαζαν αναφορές για τους επερχόμενους αντιπάλους, ο ίδιος προσλάμβανε στο σύλλογο υπεύθυνο αθλητικών επιστημών και διαιτολόγο για να είναι υπεύθυνοι για την διατροφή και την ετοιμότητα των παικτών. Παρότι δεν ήταν όλοι οι παίκτες ενθουσιασμένοι με τις αλλαγές και την παραπάνω προσπάθεια που χρειαζόταν να δείξουν, οι διαφορές στο χορτάρι ήταν προφανείς σε όλους, το πόσο καλύτερη φυσική κατάσταση κι αντοχή είχαν.
Όλη η προσπάθεια αυτής της ανανεωμένης Νότιγχαμ δεν μετουσιώθηκε κατευθείαν σε αποτελέσματα. Μπαίνοντας στον Οκτώβρη του 1993, η συγκομιδή στο πρωτάθλημα ήταν δύο νίκες, ισάριθμες ισοπαλίες και τέσσερις ήττες, ρεκόρ που δεν προϊδεάζει για ομάδα που πάει για άνοδο. Την κατάσταση δεν είχαν βοηθήσει κάποιοι τραυματισμοί που η Φόρεστ είχε και κράτησαν σημαντικούς παίκτες εκτός από μερικούς αγώνες.
Σε εκείνο το σημείο, ο Κλαρκ πήρε όλους τους παίκτες του κι όλο το προσωπικό του σε μία παμπ περίπου οκτώ χιλιόμετρα από το Νότιγχαμ για… fish and chips. Η παμπ είχε ένα μεγάλο ιδιωτικό δωμάτιο στον πάνω όροφο, όπου μαζεύτηκαν όλοι πριν πέσει η ερώτηση: «Τι συμβαίνει; Υπάρχει κάποιος που δε του αρέσει ό,τι συμβαίνει;».
Με την βοήθεια από μερικές μπύρες, όλοι οι παίκτες συνέβαλαν με τα σχόλιά τους, και με τη βοήθεια του αρχηγού Στιούαρτ Πιρς, η ομάδα δεν κοίταξε ξανά πίσω. Η μεταγραφή εκείνη την εβδομάδα του Νορβηγού Λαρς Μποχίνεν από την Γιάνγκ Μπόις για 450,000 λίρες ήταν το τελευταίο κομμάτι του παζλ για την ομάδα που έφτασε μέχρι την δεύτερη θέση και προβιβάστηκε, πίσω μόνο από την Κρίσταλ Πάλας. Η πρώτη χρονιά για τον Κλαρκ ήταν άκρως επιτυχημένη.
Το καλοκαίρι του 1994, ο στόχος της Νότιγχαμ Φόρεστ για την Πρέμιερ Λιγκ ήταν ο πιο απλός και ρεαλιστικός που μπορεί να βάλει μία νεοφώτιστη ομάδα: να παραμείνει στην κατηγορία. Ο ίδιος ο Κλαρκ πίστευε πως είχε μία καλή ομάδα, ίσως όχι με το απαραίτητο βάθος για τα μεγάλα σαλόνια, αλλά παρ’ όλα αυτά καλή. Η μεταγραφική περίοδος του καλοκαιριού έμελλε να χρησιμοποιηθεί προς αναζήτηση ποιοτικών παικτών που θα έδιναν επιλογές ενόψει των δύσκολων αναμετρήσεων που σύντομα θα ξεκινούσαν.
Η σημαντικότερη μεταγραφή ήταν κι αρκετά επεισοδιακή. Ο Κλαρκ ενημερώθηκε πως ο Ολλανδός Μπράιαν Ρόι, απόφοιτος των ακαδημιών του Άγιαξ και μαθητής του Γιόχαν Κρόιφ, ήταν διαθέσιμος μετά από δύο σεζόν στην Ιταλία με την Φότζια. Ο φιλόδοξος τεχνικός ταξίδεψε μέχρι την Φλόριντα στις ΗΠΑ, όπου ήταν η βάση της Εθνικής Ολλανδίας για το Παγκόσμιο Κύπελλο εκείνης της χρονιάς, έχοντας την πληροφορία πως ο προπονητής των «Οράνιε», Ντικ Άντβοκαατ, θα αφήσει τον Ρόι για λίγη ώρα με τον Κλαρκ.
Μέχρι να κάνει το υπερατλαντικό ταξίδι, ο Ολλανδός τεχνικός είχε αλλάξει γνώμη κι ο Άγγλος ομόσταυλός του περιορίστηκε στο να γνωρίσει τους επισήμους της αποστολής, όπως και τη σύζυγο του Ρόι. Εν τέλει οι δύο άντρες συναντήθηκαν και συμφώνησαν μυστικά, τόσο που ούτε η διοίκηση της Φόρεστ γνώριζε κάτι, η οποία δε χάρηκε όταν έμαθε πως ο Κλαρκ σκόπευε να δώσει 2,5 εκ. λίρες για την μεταγραφή. Όμως ο Κλαρκ με την συνδρομή του προέδρου, Φρεντ Ρίτσερ, κατάφερε να κερδίσει τη διαφωνία και να ντύσει τον Ολλανδό στα κόκκινα.
Κατά τ’ άλλα, η βασική ενδεκάδα δεν άλλαξε ιδιαίτερα. Στο τέρμα καθόταν ο υποτιμημένος Ουαλός Μαρκ Κρόσλεϊ, στα δεξιά της άμυνας ο πειθαρχημένος Ντες Λιτλ και στα αριστερά ο πιο επιθετικός Στιούαρτ Πιρς, ενώ στο κέντρο το δίδυμο Κόλιν Κούπερ και Στιβ Σετλ. Ο ακούραστος Στιβ Στόουν αναλάμβανε τη δεξιά μεριά του κέντρου, ο Ίαν Γουόουν την αριστερή.
Ο Ντέιβιντ Φίλιπς ήταν ο πιο αμυντικογενής κεντρικός μέσος κι ο Λαρς Μποχίνεν ο πιο δημιουργικός. Στην επίθεση Σταν Κόλιμορ και Μπράιαν Ρόι δημιούργησαν έναν συνδυασμό που ελάχιστες άμυνες ήταν ικανές να σταματήσουν. Συχνά από τον πάγκο βοηθούσαν παίκτες όπως ο Σκοτ Γκέμιλ και ο Αλφ-Ίνγκε Χάαλαντ, πατέρας του διάσημου σήμερα Έρλινγκ.
Στην πρεμιέρα της νέας χρονιάς, ο Ρόι σκόραρε στο ντεμπούτο του κι η Φόρεστ έφυγε με το διπλό από το Πόρτμαν Ρόουντ της Ίπσουιτς Τάουν. Στην δεύτερη αγωνιστική το Σίτι Γκράουντ επισκέφτηκε η τότε πρωταθλήτρια και νταμπλούχος Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, και παρότι άνοιξε το σκορ με τον Αντρέι Καντσέλσκις, ο Κόλιμορ ισοφάρισε κι έδειξε σε όλους πως η ομάδα από το Νότιγχαμ δεν θα είναι εύκολη αντίπαλος για κανέναν!
Η Λέστερ, η Έβερτον και η Σέφιλντ Γουένσντεϊ υπέκυψαν πριν μία ισοπαλία εκτός έδρας με τη Σαουθάμπτον. Οι πρώτοι έντεκα αγώνες της Φόρεστ την Πρέμιερ Λιγκ έγραφαν οκτώ νίκες, τρεις ισοπαλίες και καμία ήττα! Μέχρι την θητεία του Μαουρίτσιο Σάρι στην Τσέλσι και την σεζόν 2018/19, αυτό ήταν ξεκίνημα ρεκόρ οποιουδήποτε προπονητή που έκανε ντεμπούτο στην Πρέμιερ Λιγκ. Η πρώτη ήττα ήρθε στην 12η αγωνιστική από τους μελλοντικούς πρωταθλητές εκείνης της χρονιάς, Μπλάκμπερν Ρόβερς.
Το σερί χωρίς νίκη έφτασε τους πέντε αγώνες, χάρη όμως στις επιθετικές αρετές του Κόλιμορ, ο οποίος παρέμενε σχετικά απόμακρος από την υπόλοιπη ομάδα κοινωνικά, η Φόρεστ ανέκαμψε. Υπήρχε η σιγουριά πως κάθε Σάββατο, η ομάδα επρόκειτο να σημειώσει γκολ. Στα μέσα Δεκεμβρίου, ο Άγγλος φορ σκόραρε με ένα εκπληκτικό σουτ αρκετά εκτός της μεγάλης περιοχής στο Όλντ Τράφορντ, βάζοντας τις βάσεις για ένα μεγάλο διπλό με 1-2, στα πρώτα γκολ που δέχθηκε εκείνη τη σεζόν η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στην έδρα της!
«Μπορούσε να κάνει τα πάντα», είχε δηλώσει ο Κλαρκ για τον επιθετικό του. «Ήταν ένας φοβερός αθλητής, πολύ γρήγορος, πολύ δυνατός και με δύο καλά πόδια. Μπορούσε να σκοράρει εκτός περιοχής, μπορούσε να είναι πολύ αποτελεσματικός από κοντινή απόσταση και να πιάνει προ εκπλήξεως τον τερματοφύλακα. Μπορούσε να κερδίζει και στον αέρα επίσης, οπότε είχε όλα τα φυσικά και τα τεχνικά χαρακτηριστικά. Παίζαμε με τρόπο κεντραρισμένο γύρω από τον Σταν».
Η επίσκεψη της Φόρεστ στο Χάιμπουρι της Άρσεναλ στις 21 Φεβρουαρίου θα σηματοδοτούσε την τελευταία ήττα της ομάδας του Νότιγχαμ για τη σεζόν. Από την 5η θέση εκείνης της αγωνιστικής μέχρι και το τέλος προσέφερε μερικές εξαιρετικές εμφανίσεις, όπως την εντός έδρας νίκη με 3-0 κόντρα στην Λιντς ή τον εκτός έδρας θρίαμβο εναντίον της Σέφιλντ Γουένσντεϊ με 1-7. Στην τελευταία αγωνιστική το πρόγραμμα έστελνε τους «Κόκκινους» στο νότιο Λονδίνο και το Σέλχαστ Παρκ για να αντιμετωπίσουν την Γουίμπλεντον.
Με την 3η θέση εξασφαλισμένη, οι φίλοι της ομάδας έστησαν πάρτι και πριν ακόμη τη σέντρα οι ποδοσφαιριστές της πιάστηκαν χέρι-χέρι κι έτρεξαν μέχρι την κερκίδα των φιλοξενούμενων, οι οποίοι τους αποθέωσαν. Το τελικό σκορ (2-2) δεν πείραξε ιδιαίτερα κανέναν, με την τελική συγκομιδή των 77 βαθμών ισοφάρισε αυτήν της επίσης νεοφώτιστης Νιουκάστλ του Κέβιν Κίγκαν την προηγούμενη χρονιά. Η Λέστερ Σίτι κι η Κρίσταλ Πάλας που είχαν προβιβαστεί μαζί με την Νότιγχαμ μία σεζόν νωρίτερα, υποβιβάστηκαν.
Η αναπάντεχα καλή σεζόν, με παίκτες που σχεδόν όλοι ήταν στην ομάδα και την προηγούμενη χρονιά στην δεύτερη κατηγορία, τράβηξε τα βλέμματα. Ένα απ’ αυτά ήταν του ομοσπονδιακού προπονητή Τέρι Βέναμπλς, που κάλεσε στην ομάδα για πρώτη φορά τους Στιβ Στόουν, Κόλιν Κούπερ και Σταν Κόλιμορ, μαζί με τον Στιούαρτ Πιρς που είχε ήδη κάνει το ντεμπούτο του στην εθνική από το 1987.
Η τρίτη αυτή θέση έδωσε επίσης στον σύλλογο το πρώτο του ευρωπαϊκό εισιτήριο μετά από έντεκα χρόνια, και τελευταίο μέχρι και σήμερα. Κατά σειρά η Φόρεστ απέκλεισε την σουηδική Μάλμε, τις γαλλικές Οσέρ και Λυών πριν τον προημιτελικό με την Μπάγερν Μονάχου. Η κεφαλιά του Στιβ Σετλ ήταν όσα κατάφερε η ομάδα επιθετικά στον πρώτο αγώνα του Μονάχου και με την ήττα με 2-1, κρατούσε ελπίδες για τον επαναληπτικό, όπου όμως έχασε εμφατικά με 1-5 και με συνολικό σκορ 2-7, αποκλείστηκε.
Η Νότιγχαμ συνέχισε να είναι αξιόλογη και για εκείνη την σεζόν (1995/96), χωρίς όμως να φτάσει τα ύψη της προηγούμενης καμπάνιας και τερμάτισε 9η. Ο Κλαρκ έφυγε τον Δεκέμβριο του 1996, όταν πια η μαγεία που είχε χτίσει ήταν απούσα στο χορτάρι κι η Φόρεστ έβλεπε τους πάντες από πάνω της, στην 20η θέση που ήταν κι η τελική της τον Μάιο του 1997. Επέστρεψε για δεύτερη συνεχόμενη φορά αμέσως στην Πρέμιερ, αλλά για μία μόνο σεζόν κι έκτοτε θα την βρει κανείς μόνο στις μικρότερες κατηγορίες, κυρίως την Τσάμπιονσιπ.
Η θητεία του Φρανκ Κλαρκ ήταν ξεκάθαρα η κορυφή ενός προπονητή που ήταν μπροστά από την εποχή του. Πράγματα όπως η ανάλυση αντιπάλων, η προετοιμασία στημένων φάσεων ή η προσεκτική διατροφή των παικτών είναι δεδομένα για οποιονδήποτε επαγγελματία ποδοσφαιριστή, αλλά όχι το 1993. Το ποδόσφαιρο που για κάτι παραπάνω από δύο χρόνια έπαιζε η Φόρεστ ήταν επιθετικό και μοντέρνο, ένας ξεχωριστός φόρος τιμής στον Μπράιαν Κλαφ, του οποίου η υστεροφημία τόσο στον σύλλογο, όσο και στο ποδοσφαιρικό στερέωμα, σίγουρα επισκιάζει όσα κατάφερε αργότερα ο διάδοχος και πρώην ποδοσφαιριστής του.
Συντάκτης: Άγγελος Παλιακούδης
Διαβάστε επίσης από τον αρθρογράφο: Ένα ενενηντάλεπτο για τους «φτωχούς συγγενείς»
