Προχθές, 25 Νοεμβρίου, ήταν η επέτειος θανάτου ενός θρύλου της Manchester United. Πριν πέντε χρόνια, άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 81 ετών o Bill Foulkes.
Είμαι σίγουρος ότι τον Bill Foulkes ελάχιστοι τον γνωρίζουν. Ακόμα και από τους ‘Mancunians’, δεν είναι πολλοί αυτοί που γνωρίζουν την προσφορά του Foulkes στον σύλλογο. Δεν ήταν George Best, Bobby Charlton, Eric Cantona, Ryan Giggs, Paul Scholes αλλά δι@ολε… Ήταν ο Bill Foulkes.
Αν πρέπει να περιγράψω τον Foulkes με τρεις λέξεις θα ήταν αυτές στον τίτλο. Βράχος στα αμυντικά του καθήκοντα. Μαχητής της ζωής που επέζησε από το αεροπορικό δυστύχημα του Μονάχου και θρύλος της Manchester United.
O Bill Foulkes γεννήθηκε στο Lancashire το 1932. Δούλευε ως μεταλλωρύχος και έπαιζε ποδόσφαιρο παράλληλα στην ερασιτεχνική Whiston Boys Club. Από εκεί πήρε μεταγραφή για τις ακαδημίες των ‘Κόκκινων Διαβόλων’ σε ηλικία 18 ετών και έμελλε να στεριώσει για πάντα
Το 1951 υπογράφει επαγγελματικό συμβόλαιο και την επόμενη χρονιά κάνει το ντεμπούτο του. And the rest as they say, is history. Είχε την τύχη να συγκαταλέγεται ανάμεσα στους περίφημους ‘Busby Babes’ και να προπονείται υπό τις οδηγίες του θρυλικού Sir Matt Busby.
Όντας ‘Μπέμπης’ κατέκτησε το πρώτο του πρωτάθλημα το 1955/56. Σε εκείνο τον μεγάλο άθλο που πραγματοποίησε η νεανική ομάδα του Matt Busby και κατέκτησε το πρωτάθλημα με μέσο όρο ηλικίας τα 21 χρόνια. Η ιστορία έδειξε ότι δεν επρόκειτο για πυροτέχνημα αλλά για σωστή και οργανωμένη δουλειά που γινόταν στις δομές της ομάδας. Την επόμενη χρονιά ο άθλος επαναλαμβάνεται και με μέσο όρο ηλικίας τα 22 χρόνια, η ομάδα κατακτά για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το πρωτάθλημα.
Ο Bill Foulkes προσωπικά, συνέχισε να δουλεύει ως μεταλλωρύχος μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1950 αφού… δεν θεωρούσε ότι μπορεί να ανταποκριθεί ικανοποιητικά στα ποδοσφαιρικά του καθήκοντα. Ειρωνεία… Το τέλος της σαιζόν 1955/56 τον βρίσκει να υπηρετεί στο στρατό και επειδή η ομάδα ήδη συμπλήρωσε το κενό στο δεξί άκρο της άμυνας που αγωνιζόταν τότε, ο Foulkes στην επιστροφή του έβαλε πείσμα, προπονήθηκε σκληρά και πάλεψε για την επιστροφή του στην ομάδα. Και έγινε ένας ογκόλιθος στο κέντρο της άμυνας.
Δυστυχώς η μοίρα έπαιξε άσχημο παιχνίδι στην ταλαντούχα και ελπιδοφόρα ομάδα νέων της Manchester United. Τα γεγονότα της τραγωδίας του 1958 είναι γνωστά στο ευρύ κοινό. Μεταξύ των ποδοσφαιριστών που κατάφεραν να επιβιώσουν της πτώσης του αεροπλάνου, ήταν και ο Bill Foulkes.
Τέσσερις δεκαετίες μετά το γεγονός, ο Bill Foulkes περιγράφει τηλεοπτικά πως βίωσε την τραγωδία: «Το αεροπλάνο αναπηδούσε στον διάδρομο και προφανώς δεν πήγαινε με αρκετή ταχύτητα για να απογειωθεί. Ξαφνικά έγιναν τρεις τρομερές αναταραχές και τα πάντα γύριζαν. Ένα δευτερόλεπτο μετά, καθόμουν στην καρέκλα μου με τα πόδια μου στο χιόνι».
Ένα μπουκάλι τζιν το οποίο είχε αγοράσει από την Βρετανική Πρεσβεία και είχε τοποθετήσει μαζί με τη βαλίτσα στη θήκη πάνω από το κάθισμα, εκσφενδονίστηκε και χτύπησε τον ποδοσφαιριστή στο πίσω μέρος του κεφαλιού του. Το χτύπημα στο κεφάλι ήταν το μόνο (σωματικό) τραύμα που αποκόμισε από το δυστύχημα ο Foulkes.
«Το πίσω μέρος του αεροσκάφους είχε εξαφανιστεί. Βγήκε έξω όσο γρήγορα μπορούσα και άρχισα να τρέχω. Τότε γύρισα πίσω και είδα ότι το αεροπλάνο δεν επρόκειτο να ανατιναχτεί και γύρισα πίσω. […] O Roger Byrne ήταν κολλημένος στο κάθισμα του, ο Bobby Charlton ήταν κι αυτός ακινητοποιημένος στο δικό του κάθισμα όπως και ο Dennis Viollet. Εμφανίστηκε ο Hary Gregg και προσπαθήσαμε να βοηθήσουμε όσο μπορούσαμε», θυμάται.
Οι συμπαίκτες του οδηγήθηκαν αμέσως στο νοσοκομείο ενώ αντιθέτως, αυτός και ο Gregg, πέρασαν τη νύχτα σε ένα ξενοδοχείο αφού ήταν οι δύο με τα λιγότερα τραύματα. Το επόμενο πρωί, ο Bill επισκέπτεται τους συμπαίκτες του. Βλέπει τους Duncan Edwards, Johnny Berry, Dennis Viollet, Jackie Blanchflower, Bobby Charlton, Ray Wood και Albert Scanlon. Όπως διηγείται ο ίδιος, πίστεψε ότι τα πράγματα δεν ήταν τόσο τραγικά τελικά. Μέχρι που ρώτησε μια νοσοκόμα που είναι οι υπόλοιποι φίλοι του, για να λάβει την τραγική και απρόσμενη απάντηση «Αυτοί είναι, όλοι οι υπόλοιποι έχουν πεθάνει».
Στην περίοδο μετά την τραγωδία, η ομάδα έπρεπε να ανασυνταχτεί και να αναστυλωθεί. Ο αρχηγός Roger Byrne συγκαταλεγόταν ανάμεσα στους νεκρούς. Η ομάδα χρειαζόταν νέο αρχηγό και ο βραχύσωμος Bill Foulkes φώναξε ‘παρών’. Άλλωστε ποιος θα ήταν πιο ιδανικός από έναν ποδοσφαιριστή που επιβίωσε από το δυστύχημα του Μονάχου και κουβαλούσε μαζί του τη ‘ψυχή’ των ‘Μπέμπηδων’;
O Bill Foulkes έζησε την ανόρθωση της Manchster United, την αναγέννηση της μέσα από τις στάχτες του ’58 και μαζί της κατέκτησε την κορυφή της Ευρώπης. Πριν από αυτό, προηγήθηκαν οι θρίαμβοι των πρωταθλημάτων του 1964/65 και 1966/67. Η ομάδα κτίστηκε ξανά από την αρχή και έχοντας ένα σταθερό πυρήνα ‘παλιών’ παικτών όπως οι Bill Foulkes, Bobby Charlton και Harry Gregg βρήκε ξανά τα πόδια της.
Το βαρύτιμο ευρωπαϊκό τρόπαιο του 1968 ήταν το επιστέγασμα της ανοικοδόμησης της ομάδας που χάθηκε τόσο άδικα δέκα χρόνια πριν. Ήταν κάτι σαν το ‘συγνώμη’ της μοίρας και το ‘ευχαριστώ’ της ιστορίας στους φανερούς και αφανείς πρωταγωνιστές της Manchester United, που κουβάλησαν την ομάδα στις δύσκολες στιγμές.
Ο φίλος και συμποδοσφαιριστής του, Sir Bobby Charlton είχε δηλώσει: «Τρέφω μια ανείπωτη στοργή για τον Bill Foulkes. Ήρθαμε και οι δύο έχοντας το ίδιο παρελθόν ως μεταλλωρύχοι και ζήσαμε τόσα πολλά μαζί. Ήμασταν οι μόνοι επιζώντες του δυστυχήματος στο Μόναχο που φτάσαμε να αντιμετωπίσουμε την Μπενφίκα στο Wembley. Όταν το παιχνίδι αυτό τελείωσε ήταν ο πρώτος παίκτης που αναζήτησα. Ανταλλάξαμε κάποια λόγια γεμάτα συναίσθημα».
Ο Bill Foulkes κρέμασε τα παπούτσια το 1970, έπειτα από 19 χρόνια προσφοράς στην ομάδα του. Είναι ο τέταρτος σε συμμετοχές στην ιστορία της United, πίσω μόνο από τους Ryan Giggs, Sir Bobby Charlton και Paul Scholes. Φόρεσε 688 φορές την φανέλα της Manchester United και σκόραρε 9 τέρματα.
Έφυγε από τη ζωή στις 25 Νοεμβρίου 2013 αλλά η μνήμη του θα ‘ζει’ για πάντα.
