Μια ιστορική ομάδα, αναγεννημένη μετά από μία περίοδο οικονομικής και ιδιοκτησιακής αβεβαιότητας, η Χαρτ οφ Μιντλόθιαν ανήκει πια στον λαό της και συνεχώς προοδεύει.
Το Εδιμβούργο αποτελεί την πρωτεύουσα της Σκωτίας από το μακρινό 1437. Είναι μια από τις μεγαλύτερες πόλεις του Ηνωμένου Βασιλείου (550.000 κάτοικοι) και αποτελεί έναν σημαντικό και συνάμα πανέμορφο τουριστικό προορισμό. Η πλούσια ιστορία της πόλης, η πανέμορφη αρχιτεκτονική και το ειδυλλιακό τοπίο την έχουν φέρει στην δεύτερη θέση της λίστας προτίμησης των τουριστών μετά το Λονδίνο. Μια από τις πιο δημοφιλείς τοποθεσίες στο Εδιμβούργο είναι το «Βασιλικό Μίλι». Πρόκειται για μια οδό ενός μιλίου που συνδέει το επιβλητικό κάστρo στην κορυφή του λόφου της πόλης με το παλάτι του Χόλιρουντ στο κάτω μέρος. Κάπου λοιπόν μέσα στην διαδρομή του μιλίου και έξω από τον καθεδρικό ναό του Αγίου Αιγιδίου, υπάρχει στο καλοσυντηρημένο πλακόστρωτο, μια σχηματισμένη καρδιά, η οποία σηματοδοτούσε την είσοδο στην παλιά πόλη. Εκείνη η καρδιά λοιπόν, σε συνδυασμό με μια παλιά νουβέλα του Γουόλτερ Σκοτ από το μακρινό 1818, συνθέτουν το σήμα και την ονομασία της τοπικής Χαρτ οφ Μιντλόθιαν ή πιο απλά… Χαρτς
H ημερομηνία ίδρυσης των «Τζάμπος» βρίσκεται πίσω στο 1874. Ξεκίνησαν να αγωνίζονται στο Σκωτσέζικο Κύπελλο, όμως εξαιτίας του ερασιτεχνικού status που επικρατούσε στο ποδόσφαιρο της χώρας, οι περισσότεροι ποδοσφαιριστές της εποχής έφευγαν στην Αγγλία για να κυνηγήσουν το δικό τους όνειρο. Δώδεκα χρόνια μετά ο σύλλογος απέκτησε το το δικό του «σπίτι». Το Τάινκαστλ Πάρκ χτίστηκε το 1886 και μέχρι και σήμερα αποτελεί μία ιστορική έδρα και την πιο διάσημη της πρωτεύουσας.
Το 1891 η Χαρτς εισήχθη στα εθνικά πρωταθλήματα, λαμβάνοντας συμμετοχή απευθείας στην πρώτη κατηγορία. Εκεί έμεινε μέχρι και το 2013. Στο διάστημα αυτό κατέκτησε τέσσερα πρωταθλήματα, οκτώ Κύπελλα και άλλα τέσσερα Λιγκ Καπ. Ποτέ δεν μπόρεσε να συναγωνιστεί σε τίτλους τις δυο παραδοσιακές υπερδυνάμεις της Γλασκώβης. Όμως ποτέ δεν έπαψε να αντιμετωπίζεται σαν ένα ιστορικό σωματείο με συχνές παρουσίες στην Ευρώπη. Ιστορική άλλωστε χαρακτηρίζεται η πορεία του συλλόγου το 1989, φτάνοντας μέχρι και τα προημιτελικά του Κυπέλλου UEFA. Τότε, που ξεπέρασε με ευκολία τα εμπόδια των Σεντ Πάτρικς Αθλέτικ, Αούστρια Βιέννης και Βελέζ Μόσταρ για να αποκλειστεί οριακά από την Μπάγερν Μονάχου με 2-1.
Όλες αυτές οι ένδοξες στιγμές κόντεψαν να σβήσουν οριστικά στα τέλη της δεκαετίας του ’90, όταν πολλές σκωτσέζικες ομάδες αντιμετώπισαν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, με τη Χαρτς να μην αποτελεί εξαίρεση. Η ομάδα από την πρωτεύουσα έφτασε σε μεγάλο οικονομικό τέλμα και προσπαθούσε σκληρά να βγαίνει όσο πιο ορθολογικά γίνεται η κάθε χρονιά. Στα πλαίσια μάλιστα αυτής της «ορθολογικότητας» κατάφερε να συμμετάσχει στους ομίλους του Κυπέλλου UEFA, έχοντας για αντιπάλους τις Φερεντσβάρος, Σάλκε, Φέγενορντ και Βασιλεία. Μπορεί η ομάδα να τερμάτισε στην πέμπτη θέση με μόλις μια νίκη απέναντι στους Ελβετούς, ωστόσο εξωαγωνιστικά, τα πράγματα θα χειροτέρευαν ακόμη περισσότερο.
Ο τότε CEO του συλλόγου, Κρις Ρόμπινσον προτείνει την πώληση του Τάινκαστλ Πάρκ και την ενοικίαση του Μάρεϊφιλντ, ενός γηπέδου ράγκμπι. Ο κόσμος εξαγριώνεται, προσπαθεί να αποτρέψει τις κινήσεις της διοίκησης, με το κίνημα «Save Our Hearts» και το μόνο που καταφέρνει είναι να τεθεί ολόκληρος ο σύλλογος προς πώληση. Στο προσκήνιο εμφανίζεται ένας Ρωσο-Λιθουανός πολυεκατομμυριούχος με το όνομα Βλάντισλαβ Ρομανόφ. Οι εφημερίδες και τα μέσα της εποχής ενθουσιάζονται, κάνουν λόγο για την «Επανάσταση του Ρομανόφ», με τους νέους ιδιοκτήτες να υπόσχονται ακόμη και κατάκτηση Τσάμπιονς Λιγκ!
Η αποτυχημένη εξαγορά των Νταντί, Νταντί Γιουνάιτεντ και Ντάνφερμλιν είχε θορυβήσει τους ιδιοκτήτες του συλλόγου, ωστόσο οι «αερολογίες» του φιλόδοξου μεγιστάνα στάθηκαν ικανές να κάμψουν τις όποιες αντιστάσεις. Στα τέλη του Σεπτεμβρίου του 2004, ο Ρόμπινσον έρχεται σε συμφωνία με τον Λιθουανό για το 19.8% των μετοχών. Πιάνοντας έναν έναν τους υπόλοιπους μετόχους, ο Ρομανόφ καταφέρνει μέχρι και το τέλος του 2005 να έχει στην κατοχή του, το 82% του συλλόγου. Ο Ρόμπινσον αγανακτισμένος παραιτείται και ο στη θέση του προσλαμβάνεται ο Φιλ Άντερτον. Παράλληλα, η ομάδα βρίσκει νέο προπονητή, τον Τζόρτζ Μπέρλι, που προέρχεται από δυο εξαιρετικές χρονιές με την Ντέρμπι Κάουντι. Αμέσως τα όνειρα ξεκινούν.
Η φάβα όμως δυστυχώς είχε… λάκκο. Όπως απεδείχθη, ο Ρομανόφ, πέραν της Χαρτς, είχε στην κατοχή του την ΦΒΚ Κάουνας, ομάδα που κυριαρχούσε τότε στη Λιθουανία, αλλά και την Παρτιζάν Μινσκ από τη Λευκορωσία. Έτσι ξεκινά μία απευθείας σύνδεση της βαλτικής χώρας με τη Σκωτία, όπου «καραβιές» Λιθουανών παικτών καταφθάνουν, με την ελπίδα ότι μπορούν να ανταπεξέλθουν στο κορυφαίο (ή έστω σε καλύτερο) επίπεδο. Εκείνο το καλοκαίρι, τη φανέλα φορούν παίκτες όπως ο Εντγκάρας Γιανκάουσκας (πρωταθλητής Ευρώπης με την Πόρτο), ο σπουδαίος Ρούντι Σκάτσελ, αλλά και δικός μας, Τάκης Φύσσας που έναν χρόνο πριν, είχε κατακτήσει το Euro με την Εθνική Ελλάδος.
Το ξεκίνημα; Μοναδικό. Οκτώ νίκες σε ισάριθμες αγωνιστικές, με τον κόσμο να ονειρεύεται κατάκτηση πρωταθλήματος για πρώτη φορά μετά το 1960. Κάπου εκεί όμως αρχίζουν τα παρατράγουδα. Σε μια ακατανόητη απόφαση, ο Ρομανόφ απολύει αιφνίδια τον Μπέρλι, με την πρόφαση ότι θα φέρει προπονητή από το πάνω ράφι. Σπουδαία ονόματα άρχισαν να κάνουν «παρέλαση» στις σκωτσέζικες φυλλάδες, όμως φευ. Ο παντελώς άγνωστος Γκρέιαμ Ρι αναλαμβάνει τον πάγκο, έχοντας στο βιογραφικό μόνο ένα σύντομο πέρασμα από τον πάγκο της Όξφορντ Γιουνάιτεντ. Όπως καταλαβαίνετε, ο κόσμος έχασε την ψυχραιμία του. Μάλιστα, ο Ρι δεν ολοκλήρωσε καν την χρονιά, με τον επίσης άγνωστο Λιθουανό Βάλντας Ιβανάουσκας να τον αντικαθιστά.
Oι φίλαθλοι του συλλόγου απογοητεύτηκαν. Η δεύτερη θέση στο πρωτάθλημα δεν απάλυνε τον πόνο τους, ειδικότερα όταν με το ξεκίνημα της νέας σεζόν, η ομάδα τους γνώρισε τον αποκλεισμό στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ από την ΑΕΚ. Ο Ιβανάουσκας έφυγε μετά από μια ντροπιαστική ήττα απέναντι στην Κιλμάρνοκ και αντικαταστάθηκε από τον Λευκορώσο Εντουάρντ Μαλοφέεβ. Όπως φαντάζεστε δεν μακροημέρευσε και αντικαταστάθηκε με την σειρά του από τον Ρώσο Ανατόλι Κορόμπτσκα.
Ούτε λίγο, ούτε πολύ, την σεζόν 2006/07, δέκα Λιθουανοί βρέθηκαν να αγωνίζονται στη Χαρτς – Λιθουανοί που δεν ήταν όλοι τους «flops» για του λόγου το αληθές. Ο Αντρίους Βελίτσκα αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του συλλόγου, ενώ σπουδαία συνεισφορά είχε ο, γνωστός από το πέρασμά του σε Εργοτέλη και Άρη, Ντεϊβίντας Τσεσνάουσκις, καθώς επίσης και ο Σαούλιους Μικουλίνας που αγωνίστηκε σε πάνω από 100 παιχνίδια με τους πρωτεουσιάνους. Δίπλα σε αυτούς και ο αδικοχαμένος Μάριους Ζαλιούκας, ο οποίος «έφυγε» πρόωρα σε ηλικία 36 ετών από μια νευροκινητική νόσο.
Κακά τα ψέματα, ο Ρομανόφ είχε εξαγοράσει τον σύλλογο για να «δοκιμάζει» και να εξάγει τους Λιθουανούς ποδοσφαιριστές της Κάουνας, πολλές φορές με το αζημίωτο και για τον ίδιο. Έδινε στους συμπατριώτες τους μια δίοδο στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, κάτι που δεν ήταν εύκολο εκείνη την στιγμή, μιας και τα «σύνορα» του εγχώριου ποδοσφαίρου ήταν ακόμη κλειστά. Ο σύλλογος παράλληλα προχωρούσε σε δαπανηρές μεταγραφές παικτών αμφιβόλου αξίας, με τους Βλάντισλαβ και Ρομάν (ο γιος του) Ρομανόφ να κατηγορούνται για κακοδιαχείριση και να φορτώνουν τους «Τζάμπος» με χρέος 13 εκ. λιρών!
Το 2013, τα πράγματα έμελλε να γίνουν χειρότερα. Η Λιθουανική τράπεζα Ukio Bankas χρεοκοπεί και κυνηγάει τη Χαρτς για ένα χρέος της τάξεως των 15 εκ. λιρών. Παράλληλα, Κάουνας και Παρτιζάν Μινσκ διαλύονται (!) και ο, τελικά όχι και τόσο πλούσιος, ιδιοκτήτης τους βρίσκεται σε δεινή κατάσταση. Ο Ρομανόφ βρέθηκε να καταζητείται στην χώρα του για χρέη άνω των 200 εκατομμυρίων και κατέφυγε στη Ρωσία, αναγκάζοντας τις αρχές να εκδώσουν διεθνές ένταλμα σύλληψης. Εντοπίστηκε λίγους μήνες μετά στη Μόσχα, όπου και συνελήφθη. Ωστόσο οι ρωσικές αρχές τον άφησαν ελεύθερο και μάλιστα του παρέχουν άσυλο μέχρι και σήμερα, την ώρα που έχει προ πολλού κηρύξει πτώχευση.
Όπως καταλαβαίνετε, με όλο αυτό το ανθρωποκυνηγητό, ο Ρομανόφ δεν μπόρεσε να ασχοληθεί περαιτέρω με τη Χαρτς. Παράτησε την ομάδα «στα κρύα του λουτρού», η οποία έφτασε μέχρι και τον υποβιβασμό για να αναγεννηθεί μέσα από τις «στάχτες» της. Η αιώνια φίλαθλος της ομάδας και πλέον 75 ετών, Αν Μπατζ, βγήκε μπροστά, πήρε τον σύλλογο στις πλάτες της και μόλις βεβαιώθηκε ότι οι οικονομικές δυσχέρειες έχουν εξομαλυνθεί, μεταβίβασε όλες τις μετοχές της στους φιλάθλους.
Μέχρι και σήμερα, η Χαρτς είναι ο μεγαλύτερος σύλλογος, που ανήκει εξ ολοκλήρου στους οπαδούς. Με σκληρή δουλειά και οργανωμένο πλάνο, ο σύλλογος επέστρεψε στην Πρέμιερσιπ, σταθεροποιήθηκε στην πρώτη κατηγορία και πλέον διεκδικεί με αξιώσεις την επιστροφή των ευρωπαϊκών βραδιών στην γραφική πρωτεύουσα. Η περυσινή χρονιά ήταν ορόσημο. Η Χαρτ οφ Μιντλόθιαν, επέστρεψε στην Ευρώπη και κατάφερε να φτάσει ως τους ομίλους του Κόνφερενς Λιγκ. Αυτή τη φορά τα πήγε καλύτερα από την τελευταία φορά. Κατάφερε να πάρει δυο σπουδαίες νίκες απέναντι στη λετονική ΚΦ Ρίκα και να υποδεχθεί στην έδρα της ομάδες όπως η Φιορεντίνα.
Όπως λοιπόν πέρυσι, έτσι και φέτος, η ανανεωμένη και πλέον «ελεύθερη» Χαρτς, θα προσπαθήσει να «χαλάσει» το όνειρο των φιλάθλων του ΠΑΟΚ. Έχοντας ήδη αποκλείσει τη Ρόζενμποργκ στον τρίτο προκριματικό γύρο και με «πρωτεργάτη» τον Λόρενς Σάνκλαντ, θέλει να παίξει στην Ευρώπη και μετά το καλοκαίρι για δεύτερη σερί φορά. Το έργο της είναι δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο. Ειδικά όταν μιλάμε για ομάδα που πριν μερικά χρόνια, είδε μια υπεραιωνόβια ιδέα να κινδυνεύει να «σβήσει» οριστικά.
