Λίγες μόλις ημέρες μετά την τραγωδία του Χέιζελ, πρώτα η Θάτσερ και μετέπειτα η UEFA θα αποκλείσουν από την Ευρώπη όλες τις αγγλικές ομάδες!
Από το 1977 έως το 1984 το αγγλικό ποδόσφαιρο ζούσε μια «χρυσή» εποχή, με τις ομάδες που το αντιπροσώπευαν στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις της UEFA να φτάνουν στην κατάκτηση εφτά (!) τροπαίων σε αυτό το διάστημα. Δυστυχώς οι συνεχείς επιτυχίες και η αυξανόμενη δημοφιλία του αθλήματος κατέκλυσαν τις μάζες και δημιούργησαν παθιασμένους και σκληροπυρηνικούς οπαδούς, εκτοξεύοντας πριν τον ερχομό του 1985 τα κρούσματα του χουλιγκανισμού.
Η τότε πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ, σε μία γενικευμένη προσπάθεια να χειραγωγήσει τη μεσάια τάξη, είχε ήδη καταστρώσει τα σχέδια της για αδέκαστη αντιμετώπιση του φαινομένου, θεωρώντας τη λεγόμενη «English Disease», ελληνιστί την αγγλική αρρώστια, ένα από τα βασικά προβλήματα προς επίλυση, κατά τη διάρκεια της θητείας της, και όσους ασχολούνταν με, ή ακόμη και παρακολουθούσαν, το ποδόσφαιρο «εχθρούς εκ των έσω». Πολλοί στο Νησί αντιτάχθηκαν ευθύς εξαρχής στη σκληρή της στάση, όμως οι πέντε μήνες του νέου έτους (1985) έφτασαν για να της δώσουν τις αφορμές που αποζητούσε ώστε να εφαρμόσει τα, για πολλούς, ακραία πιστεύω της!
Στις 13 Μαρτίου ο προημιτελικός του FA Cup μεταξύ Λούτον και Μίλγουολ σημαδεύτηκε από εκτεταμένες συμπλοκές μεταξύ των οπαδών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος του αγώνα, με το Κένιλγουορθ Ρόουντ να μοιάζει με… γιαπί και την γηπεδούχο ομάδα να επιβάλλει απαγόρευση εισόδου σε οπαδούς φιλοξενουμένων για τέσσερα ολόκληρα χρόνια. Λιγότερο από δύο μήνες μετά (11 Μαΐου) θα έχει σειρά η φονική φωτιά στο ξύλινο Βάλεϊ Παρέιντ της Μπράντφορντ, όπου 56 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους, με την πύρινη λαίλαπα να ξεκινά από αποτσίγαρο, πού έπεσε σε μια μάζα από σκουπίδια, επιμελώς θαμμένη κάτω από τις κερκίδες. Μάλιστα την ίδια ημέρα στον αγώνα μεταξύ Μπέρμιγχαμ και Λίντς, μια νέα οπαδική σύγκρουση οδήγησε στην κατάρρευση ενός τοίχου του Σεντ Άντριους, με τον 15χρονο Ίαν Χάμπριτζ να ανασύρεται νεκρός από τα χαλάσματα!
Φυσικά το αποκορύφωμα δεν ήταν άλλο από την Τραγωδία του Χέιζελ στις 29 του ίδιου μήνα, όταν φίλοι της Λίβερπουλ, που είχαν ταξιδέψει στο Βέλγιο, κατέρριψαν έναν τοίχο του εθνικού σταδίου στις Βρυξέλλες, τραυματίζοντας περισσότερα από 600 άτομα και οδηγώντας στον θάνατο 39. Οι δικαιολογίες περί ανεπαρκών εγκαταστάσεων του σταδίου, εχθρικής και προκλητικής συμπεριφοράς των υπεράριθμων οπαδών της Γιουβέντους, λόγω της κατάκτησης του τροπαίου τον προηγούμενο χρόνο απέναντι στην επίσης ιταλική Ρόμα, και αστικής ευθύνης, καθώς τα λεγόμενα «ουδέτερα» εισιτήρια δόθηκαν στους Γιουβεντίνους, που βρέθηκαν έτσι μια ανάσα από τους αντιπάλους τους, δεν ελάφρυναν στο ελάχιστο την ευθύνη των οπαδών των «Κόκκινων».
Κάπως έτσι στις 31 Μαΐου ο τότε πρόεδρος της FA, Μπερτ Μίλιχιπ, θα ανακοινώσει την απαγόρευση της συμμετοχής των αγγλικών συλλόγων στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, δηλώνοντας παράλληλα πως αυτή είναι η απαρέγκλιτη απόφαση της εγχώριας κυβέρνησης ανεξάρτητα από την απόφαση της UEFA, που ακόμα αναμενόταν. «Είναι απαραίτητο πρώτα να απαλλάξουμε το άθλημα από τον χουλιγκανισμό στην ίδια μας τη χώρα, πριν γίνουμε ικανοί να ταξιδέψουμε ξανά στο εξωτερικό», θα είναι η λιτή ρήση της «Σιδηράς Κυρίας», που έβλεπε μπροστά της την τέλεια ευκαιρία για να επιβληθεί στο ανεξέλεγκτο (;) ποδόσφαιρο της εποχής.
Η απάντηση της UEFA δεν άργησε να φτάσει, αφού μόλις δύο ημέρες μετά καταδίκασε τα τραγικά γεγονότα και επέβαλε τον αποκλεισμό όλων των ομάδων της χώρας για απροσδιόριστο χρόνο, τονίζοντας πως βαρύτατη τιμωρία περιμένει τη Λίβερπουλ λόγω της υπαιτιότητάς της στα τραγικά γεγονότα στη βελγική πρωτεύουσα. Η αμείλικτη ποινή δεν προκάλεσε έκπληξη, όμως οι σφοδρές αντιδράσεις δεν έλειψαν. «Είναι άδικο να τιμωρούνται σύλλογοι, που δεν είχαν καμία ανάμειξη στην τραγωδία του Χέιζελ», θα δηλώσει εν μέσω αγανάκτησης ο πρόεδρος της Φούτμπολ Λιγκ, Τζακ Ντάνετ.
Η αλήθεια είναι όμως πως οι περισσότεροι κατανοούσαν πως η κατάσταση είχε φτάσει στο απροχώρητο και αυτή η φαινομενικά υπερβολική απόφαση έμοιαζε με τελευταία «σανίδα σωτηρίας» για το εγχώριο ποδόσφαιρο. «Υπάρχει μεγάλη οργή στην Ομοσπονδία. Το αίσθημα δικαιοσύνης έχει φουντώσει. Πρέπει να γίνει κάτι δραστικό», θα διαμηνύσει ο πρόεδρος της σκωτσέζικης FA και εκλεκτό μέλος της UEFA, Ντέιβιντ Γουίλ. «Οι περισσότεροι από εμάς δεν θέλουμε να ξαναδούμε τους συλλόγους μας πίσω στην Ευρώπη πριν ξεδιαλύνουμε την κατάσταση στο σπίτι μας», θα πει ξεκάθαρα ο γραμματέας της FA, Τεντ Κρόκερ.
Ίσως μοιάζει πως η πλειοψηφία των αθλητικών φορέων συμμεριζόταν τις ανησυχίες της Θάτσερ, όμως αυτό δεν είναι η απόλυτη αλήθεια. Η τότε πρωθυπουργός είχε ήδη από τα πρώτα χρόνια της προεδρίας της αντιμετωπίσει το ποδόσφαιρο, και τον αθλητισμό γενικότερα, ως έναν εχθρό, έναν ανατρεπτικό παράγοντα στην κοινωνική ευημερία μέσω του περιορισμού των μαζών. Το 1980 είχε προσπαθήσει, χωρίς επιτυχία, να πείσει τους αθλητές της χώρας να μποϊκοτάρουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας, ενώ βλέποντας τις αδυναμίες του συστήματος, πολλοί πιστεύουν πως… διευκόλυνε τις εκάστοτε τραγωδίες, ώστε να ενισχύσει το δίκιο της, βάζοντας την ασφάλεια πάνω από αξίες όπως η ελευθερία. Μάλιστα δεν είναι λίγοι που της καταλογίζουν τεράστια ευθύνη στην τραγωδία του Χίλσμπορο το 1989, όταν μία τετραετία μετά τις γενικευμένες απαγορεύσεις στους εγχώριους ποδοσφαιρικούς συλλόγους, η Αγγλία θρήνησε ξανά θύματα!
Το καλοκαίρι του 1985 ξεκίνησε μια σειρά από δράσεις, που άλλαξαν εντελώς το «τοπίο» στις ποδοσφαιρικές εξέδρες, με το αλκοόλ να απαγορεύεται δια ροπάλου από τα βρετανικά γήπεδα, τους οπαδούς να υποχρεώνονται να έχουν κάρτα μέλους ώστε να είναι γνωστά τα στοιχεία τους και το κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης να εγκαθίσταται σταδιακά σε όλο και περισσότερες έδρες. Άλλωστε από όσα συνέβησαν στις Βρυξέλλες 14 φίλαθλοι της Λίβερπουλ καταδικάστηκαν σε ποινή τριετούς κάθειρξης, αποδεικνύοντας πως τα ποδοσφαιρικά εγκλήματα μπορούν να τιμωρηθούν κι αυτά ιδιαίτερα αυστηρά.
Οι αγγλικές ομάδες τελικά επανήλθαν στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις μετά από πέντε χρόνια, με το πέρας του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1990. Μόνο η Λίβερπουλ αναγκάστηκε να μείνει εκτός για έναν επιπλέον χρόνο, αντί για πέντε που της είχαν επιβληθεί αρχικά, από τους υπόλοιπους συλλόγους, επιστρέφοντας πια όταν η θητεία της «Σιδηράς Κυρίας» είχε λάβει τέλος. Ο χουλιγκανισμός είχε πια σε μεγάλο μέρος ηττηθεί και σε λιγότερο από δύο χρόνια μετά τη λήξη του αποκλεισμού των UEFA και Θάτσερ, δημιουργήθηκε η Πρέμιερ Λιγκ, μια από τις σημαντικότερες λίγκες παγκοσμίως από τα γεννοφάσκια της. «Το Χέιζελ αποτέλεσε ο σπόρος για τη δημιουργία της Πρέμιερ Λιγκ. Ένας ζωοφόρος οργανισμός δημιουργήθηκε μέσα από μία τραγωδία», θα δηλώσει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Football Supporters’ Federation, Ρόγκαν Τέιλορ.
Στις 5 Απριλίου του 2005 η Λίβερπουλ αντιμετώπισε τη Γιουβέντους στα πλαίσια των προημιτελικών του Τσάμπιονς Λιγκ, στο πρώτο ματς μεταξύ των δύο μετά από περίπου 20 χρόνια, με τους οπαδούς των ομάδων να κρατούν ενός λεπτού σιγή στην μνήμην όσων χάθηκαν τόσο άδικα εκείνη την νύχτα. Οι «Κόκκινοι» στην συνέχεια εκείνης της πορείας κατέκτησαν το βαρύτιμο τρόπαιο στον τελικό της Κωνσταντινούπολης απέναντι σε μία άλλη ιταλική ομάδα, τη Μίλαν.
Εκείνος ο τίτλος αποτέλεσε τον πέμπτο από τους 14 συνολικά που θα κατακτήσουν αγγλικές ομάδες μετά την επιστροφή τους στην Ευρώπη μέχρι και σήμερα, με τους υπόλοιπους να ανήκουν σε Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (Κύπελλο Κυπελλούχων 1990/91, Τσάμπιονς Λιγκ 1998/99, 2007/08 και Γιουρόπα Λιγκ 2016/17), Τσέλσι (Κύπελλο Κυπελλούχων 1997/98, Τσάμπιονς Λιγκ 2011/12, 2020/21 και Γιουρόπα Λιγκ 2012/13, 2018/19), Άρσεναλ (Κύπελλο Κυπελλούχων 1993/94) Λίβερπουλ (Τσάμπιονς Λιγκ 2018/19), Μάντσεστερ Σίτι (Τσάμπιονς Λιγκ 2022/23) και Γουέστ Χαμ (Γιουρόπα Κόνφερενς Λιγκ 2022/23)!
