«Το Wembley είναι ο ναός του ποδοσφαίρου. Είναι η πρωτεύουσα και η καρδιά του» – Pelé.
Στάδιο Wembley… Ένα όνομα ιστορικό όπως ο θεσμός με τον οποίο ταυτίστηκε, το FA Cup. Το Wembley αποτελεί το κόσμημα της Αγγλίας και μια ζωντανή παράδοση του αγγλικού ποδοσφαίρου. Δεν θα μπορούσε να ήταν άλλο γήπεδο η έδρα της Εθνικής Αγγλίας, ούτε να γίνει σε άλλο γήπεδο ο τελικός της αρχαιότερης ποδοσφαιρικής διοργάνωσης. Ή μήπως μπορεί;
Η σαιζόν 1969-70 έμεινε στην ιστορία. Ήταν η πρώτη χρονιά κατά την οποία τελικός του FA Cup δεν έγινε στο Wembley. Για να είμαστε όμως πιο ακριβείς… Ο τελικός που έκρινε τον κυπελλούχο, δεν έγινε στο Wembley. Να πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Το FA Cup όπως είναι γνωστό αποτελεί τον αρχαιότερο ποδοσφαιρικό θεσμό στον πλανήτη, έχοντας τις ρίζες του πίσω στο 1871. Προτού μπει στη ζωή μας το κόσμημα του αγγλικού ποδοσφαίρου, ο τελικός παραδοσιακά γινόταν στο γραφικά πανέμορφο “Kennington Oval” – το οποίο σήμερα οι αμαρτωλοί μετέτρεψαν σε γήπεδο cricket. Για όσους δεν έχετε εικόνα του Kennington Oval, σταματήστε την ανάγνωση του άρθρου και ψάξτε το. Έχετε δυο λεπτά…Οι τελικοί λοιπόν διεξάγονταν εκεί, πλην κάποιων εξαιρέσεων, μέχρι το 1892 όπου τη θέση του “Oval” πήρε το γήπεδο “Crystal Palace”. Η παράδοση μεταφέρθηκε στο μετέπειτα γήπεδο της Crystal Palace στο οποίο γίνονταν οι τελικοί της διοργάνωσης μέχρι το 1914, πάλι πλην κάποιων εξαιρέσεων.
Και φτάνουμε στο σωτήριο έτος 1923 όπου ανοίγει τις πύλες του το αυθεντικό Wembley -το παλιό, το ορθόδοξο. Το διαμάντι του ποδοσφαίρου, απύθμενης ομορφιάς με τους δύο χαρακτηριστικούς πύργους στην πρόσοψη. Άνοιξε επίσημα το 1923 και φιλοξένησε αμέσως τον πρώτο του τελικό FA Cup. Ένας τελικός που κατέχει μέχρι σήμερα το ρεκόρ θεατών, φιλοξενώντας σε εκείνο το ματς μεταξύ Bolton Wanderers και West Ham… 126,047 θεατές! Μάλιστα τόσα ήταν τα επίσημα εισιτήρια που κτυπήθηκαν αλλά στο γήπεδο σύμφωνα με τους Times, πρέπει να υπήρχαν μεταξύ 150,000 και 250,000 φιλάθλων!!
Μια ποδοσφαιρική κληρονομιά 77 ετών, δεν θα μπορούσε να ξεκινήσει καλύτερα! Μάλλον… 76 ετών. Οι τελικοί του FA Cup λάμβαναν χώρα ανελλιπώς στο Wembley μέχρι το 2000. Εκτός από έναν – τον τελικό του 1970 ή καλύτερα… τον δεύτερο τελικό.
Ο τελικός κυπέλλου του 1970 αποτελεί τον έβδομο στην ιστορία της διοργάνωσης ο οποίος έληξε ισοπαλία και αντί το παιχνίδι να οδηγηθεί στην παράταση, προγραμματίστηκε επαναληπτικός! Το ματς ήταν ανάμεσα στην Chelsea και την Leeds United. Η ομάδα του Λονδίνου είχε τερματίσει δεύτερη στο πρωτάθλημα ενώ η ομάδα του Λιντς τερμάτισε στην τρίτη θέση. Καμία από τις δύο δεν είχε κατακτήσει το πολυπόθητο τρόπαιο προηγουμένως. Αντίθετα η μεγαλύτερη τους επίδοση στον θεσμό, ήταν η δεύτερη θέση το 1965 για την Leedsκαι το 1967 για την Chelsea.
Ο πρώτος τελικός στο Wembley είχε λήξει στο ισόπαλο 2-2, με την LeedsUnitedνα προηγείται στο σκορ εις διπλούν αλλά να ισοφαρίζεται αναλόγως δύο φορές. Την αναμέτρηση παρακολούθησαν περίπου 100,000 θεατές – αριθμός συνηθισμένος την τότε εποχή για τελικό FA Cup, λαμβάνοντας υπόψη την χωρητικότητα του γηπέδου. Μετά το τέλος του παιχνιδιού, ο αγωνιστικός χώρος ήταν σε πάρα πολύ κακή κατάσταση και για αυτό τον λόγο αποφασίστηκε πως ο επαναληπτικός διεξαχθεί σε διαφορετικό γήπεδο. Απόφαση σταθμός για την ιστορία του θεσμού. Έτσι αποφασίστηκε πως το ματς θα γίνει στο Old Trafford.
Ο επαναληπτικός ορίστηκε για την 29η Απριλίου, 18 μέρες μετά το πρώτο ματς. Το παιχνίδι έμεινε ιστορία όχι μόνο γιατί ήταν ο πρώτος και ο μόνος τελικός FA Cup σε 77 χρόνια που έγινε εκτός Wembley, αλλά και για την απήχηση που είχε. Η Daily Mail υποστήριξε ότι τον τελικό είδαν τηλεοπτικά πάνω από 28 εκατομμύρια Βρετανοί τηλεθεατές! Ήταν η δεύτερη υψηλότερη τηλεθέαση στην Βρετανία, μετά φυσικά τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 1966. Σύμφωνα με τους ειδικούς του αντικειμένου, έχει βαθμολογηθεί ως ένας από τους καλύτερους τελικούς FACup στην ιστορία του θεσμού.
Τον αγώνα παρακολούθησαν στο γήπεδο 62,078 υποστηρικτές των δύο ομάδων. Το τελικό σκορ ήταν 2-1 υπέρ της Chelsea, με την ομάδα του Λονδίνου να πετυχαίνει το νικητήριο γκολ στην παράταση ολοκληρώνοντας την ανατροπή του σκορ. Ήταν το πρώτο κύπελλο που κατακτούσαν οι μπλε.
Το παλιό στάδιο Wembley “έκλεισε” μετά τον τελικό του 2000 μεταξύ Chelsea και Aston Villa έτσι ώστε να ανακαινιστεί και να ανοίξει ξανά γράφοντας νέα ιστορία το 2007. Αξίζει να αναφέρουμε πως την τιμητική της στην ιστορία έχει η Chelsea. Γράψαμε ήδη ότι ήταν η πρωταγωνίστρια του μοναδικού τελικού εκτός Wembley. Ήταν όμως και η νικήτρια του τελευταίου τελικού που διεξήχθη στο παλιό Wembley αλλά και η νικήτρια του πρώτου τελικού στο νέο!
Οι έξι τελικοί που έγιναν στην αναμονή της ολοκλήρωσης των εργασιών στο ιστορικό γήπεδο, έλαβαν χώρα στο Millennium Stadium στην Ουαλία. Μπορεί και αυτοί να έγιναν μακριά από το Wembley, ωστόσο αυτό ήταν σε μια χρονική περίοδο που ουσιαστικά δεν υπήρχε Wembley. Ο τελικός του 1970 θα είναι για πάντα στην ιστορία ως ο μοναδικός τελικός FA Cup από το 1922 μέχρι σήμερα, που δεν παίχτηκε στο Wembley ενώ το γήπεδο ήταν ενεργό.
Συντάκτης: Στυλιανός Ιωάννου
