Ήξερες ότι όταν ο Σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ δεν έγραφε ιστορίες για τον Σέρλοκ Χολμς υπερασπιζόταν με επιτυχία το τέρμα της Πόρτσμουθ;
Ο Σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ ήταν μια ιδιαίτερη περίπτωση ανθρώπου. Μέχρι τον θάνατό του στα 71 του χρόνια, πρόλαβε να ζήσει πολλαπλές ζωές, αποκτώντας, μεταξύ άλλων, τις ιδιότητες του ιατρού, του συγγραφέα, αλλά και του αθλητή. Γεννημένος το 1859 στο Εδιμβούργο της Σκωτίας, ο Ντόιλ είχε ιρλανδική καταγωγή, και σε μικρή ηλικία αναγκάστηκε να φιλοξενηθεί σε διάφορα σπίτια, λόγω του αλκοολισμού του πατέρα του. Η οικογένειά του ξανάσμιξε μερικά χρόνια αργότερα, μέχρι που ο πατέρας του πέθανε το 1893, παλεύοντας για χρόνια με ψυχική ασθένεια.
Ήδη, όμως, από εννέα χρονών, ο Ντόιλ είχε σταλεί για να φοιτήσει σε σχολεία στην Αγγλία και, αργότερα, την Αυστρία. Επιστρέφοντας στη γενέτειρά του, το Εδιμβούργο, σπούδασε ιατρική, αλλά και βοτανολογία στον Βασιλικό Εθνικό Κήπο. Τότε ήταν που άρχισε να γράφει και να υποβάλλει προς δημοσίευση και τις πρώτες του σύντομες ιστορίες, αρχικά ανεπιτυχώς. Παράλληλα, δημοσίευσε το πρώτο του ακαδημαϊκό άρθρο, «Το γιασεμί ως δηλητήριο». Όσοι είναι εξοικειωμένοι με τις ιστορίες του Σέρλοκ Χολμς (ο οποίος είχε σπουδάσει χημεία) μπορούν να διακρίνουν την αυτοβιογραφική σύνδεση του γιατρού Ντόιλ τόσο με τον ίδιο τον Σέρλοκ, όσο και με τον βοηθό του, τον Δρ. Γουότσον!
Τα επόμενα χρόνια, ο Ντόιλ συμμετείχε σε αποστολές φαλαινοθηρικών και άλλων πλοίων ως ιατρός, ενώ σύντομα ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές στην ιατρική, εκπονώντας μάλιστα διατριβή για τη νωτιαία φθίση το 1885. Όμως, ήταν λίγα χρόνια νωρίτερα, τον Ιούνιο 1882, όταν ο Σκωτσέζος «πανεπιστήμονας», έπειτα από τη λύση μίας αποτυχημένης συνεργασίας με τον συνάδελφό του Τζορτζ Τέρναβιν Μπαντ στο Πλίμουθ, κατέληξε στο Πόρτσμουθ με κάτι λιγότερο από δέκα λίρες στην τσέπη!
Στον αγγλικό Νότο, ο Ντόιλ επιχείρησε να εργαστεί ως ελεύθερος επαγγελματίας, όμως, οι δουλειές δεν πήγαιναν καλά. Και κάπως έτσι, στο Πόρτσμουθ, θα γεννιόταν η ιδέα του «πρώτου στην ιστορία», όπως αρεσκόταν ο ίδιος να λέει, συμβουλευτικού ντετέκτιβ Σέρλοκ Χολμς, με τον δημιουργό του να βρίσκει καταφύγιο στο γράψιμο μυθοπλασίας ενόσω περίμενε μάταια κάποιον ασθενή να του χτυπήσει την πόρτα. Στο Πόρτσμουθ, θα έβρισκε δίοδο να εκφραστεί και η μεγάλη αγάπη του Ντόιλ για τον αθλητισμό και, μεταξύ άλλων, το ποδόσφαιρο.
«[Δ]εν τρέφω καμία συμπάθεια γι’ αυτά τα παιδιάστικα παιχνίδια. (…) Ο ποδοσφαιρικός αγώνας δεν εισέρχεται καθόλου στον ορίζοντά μου», θα δήλωνε αφοριστικά ο Σέρλοκ Χολμς στην ιστορία «The Missing Three-Quarter», κάτι που φυσικά δεν ίσχυε καθόλου για τον συγγραφέα της, τον Ντόιλ, αφού στα οκτώ χρόνια της παραμονής του στο Πόρτσμουθ, έγινε ιδρυτικό μέλος της ομώνυμης ποδοσφαιρικής ομάδας!
Ο Ντόιλ θα καταγραφόταν στη λίστα των παικτών της Πόρτσμουθ με το ψευδώνυμο «Α.Κ. Σμιθ» -το Α.Κ. ήταν τα αρχικά του πραγματικού του ονόματος, Άρθουρ Κόναν- και αργότερα με το αληθινό του όνομα, κατέχοντας τη θέση του βασικού τερματοφύλακα της ομάδας. Αργότερα, μάλιστα θα άλλαζε θέση, παίζοντας περιστασιακά και ως δεξί μπακ.
Βέβαια, εκείνη η ομάδα της Πόρτσμουθ ήταν ακόμη ερασιτεχνική, με την επίσημη ιστορία του συλλόγου που υπάρχει μέχρι τις μέρες μας να ξεκινά το 1898, δηλαδή δύο χρόνια μετά τη διάλυση της προηγούμενης ομάδας. Πρωτεργάτης της ίδρυσης της ερασιτεχνικής Πόρτσμουθ ήταν ο αρχιτέκτονας Α. Ε. Κόγκσγουελ, ο οποίος γνώριζε τον Τζον Μπρίκγουντ, ιδιοκτήτη της ζυθοποιίας Μπρίκγουντ, μέσω της καριέρας του ως αρχιτέκτονα παμπ. Κάπως έτσι εικάζεται ότι ο Κόγκσγουελ παρότρυνε τον Μπρίκγουντ να ιδρύσει μία καινούργια επαγγελματική ομάδα, όπως και τελικά έκανε, όταν έγινε πρόεδρος της κοινοπραξίας που ίδρυσε τον Πόδοσφαιρικό Σύλλογο Πόρτσμουθ στις 5 Απριλίου 1898.
Για να επιστρέψουμε, όμως, στον Ντόιλ, στο Πόρτσμουθ, ο πασίγνωστος, πλέον, συγγραφέας άρχισε να παίζει μπόουλινγκ στον τοπικό σύλλογο, ενώ σύντομα στράφηκε και στο κρίκετ. Καθώς πλησίαζε το φθινόπωρο του 1884, η σεζόν του κρίκετ έφτανε στο τέλος της. Κάπως έτσι, μία ομάδα ανθρώπων, οι περισσότεροι εκ των οποίων ανήκαν στον Σύλλογο Κρίκετ του Πόρτσμουθ, αποφάσισαν να σχηματίσουν μία νέα ομάδα. Την Τρίτη, 14 Οκτωβρίου 1884, οι άνδρες αυτοί συναντήθηκαν στην παμπ «Blue Anchor» και δημιούργησαν τον πρώτο ερασιτεχνικό ποδοσφαιρικό σύλλογο της πόλης.
Εκείνη την εποχή, μεγάλο μέρος του Πόρτσμουθ καλυπτόταν από χωράφια, και ένας δημοτικός σύμβουλος παραχώρησε ένα οικόπεδο στη νεοσύστατη ομάδα για να προπονείται εκεί. Τα μπλουζάκια και οι κάλτσες της ομάδας ήταν σκούρο μπλε, τα σορτσάκια λευκά, ενώ την αμφίεση ολοκλήρωνε ένα βελούδινο καπελάκι. Ο τερματοφύλακας δεν φορούσε διαφορετική εμφάνιση από τους υπόλοιπους παίκτες. Εικάζεται ότι ο Ντόιλ επέλεξε να αγωνίζεται με ψευδώνυμο διότι, σε αντίθεση με το κρίκετ, το οποίο θεωρούσε ευγενές άθλημα, φοβόταν πως η ενασχόλησή του με το ποδόσφαιρο μπορεί να απέτρεπε πιθανούς ασθενείς να επισκεφθούν το ιατρείο του.
Ως τερματοφύλακας, ο συγγραφέας του Σέρλοκ αγωνίστηκε στην Πόρτσμουθ μεταξύ περίπου 1882 και 1888. Μάλιστα, φημιζόταν για την τεχνική, αλλά και για το θάρρος του, βουτώντας συχνά στα πόδια των αντίπαλων παικτών για να αποκρούσει την μπάλα, σε μια εποχή που το άθλημα είχε ακόμη αρκετά διαφορετική μορφή, αφού δεν είχαν ακόμα θεσπιστεί οι κανόνες του ποδοσφαίρου που ισχύουν -με παραλλαγές- μέχρι τις μέρες μας. Ο Ντόιλ ήταν ένας θεόρατος, για την εποχή του, άνθρωπος, το σώμα του οποίου, μάλιστα, σύμφωνα με μαρτυρίες, «ήταν μόνο μυς, καθόλου περιττή σάρκα». Αυτό αποδεικνυόταν ιδιαίτερα αποτελεσματικό, όταν χρειαζόταν να σταματήσει τους επιτιθέμενους παίκτες.
Από το βιβλίο «Sherlock Holmes was a Pompey Keeper» του Κέβιν Σμιθ, μαθαίνουμε ότι στις 6 Μαρτίου 1886, δύο μέρες πριν αρχίσει να γράφει την πασίγνωστη ιστορία του Σέρλοκ Χολμς, «Σπουδή στο Κόκκινο», ο Ντόιλ θα έπαιζε στον 31ο αγώνα του με τα χρώματα της Πόρτσμουθ, με το παρατσούκλι «Ο Αυθεντικός Πομπήιος», από το προσωνύμιο της ομάδας της πόλης που φημίζεται για το λιμάνι της. Με τον Ντόιλ στα γκολπόστ, η Πόρτσμουθ θα γνώριζε ποσοστό νικών υψηλότερο του 60%. Το προαναφερθέν βιβλίο του Ντόιλ κυκλοφόρησε ενόσω αγωνιζόταν ακόμη ως τερματοφύλακας για την Πόρτσμουθ, το 1887. Σε ένα άλλο βιβλίο του, ο αφηγητής θα δήλωνε ότι «Το ποδόσφαιρο είναι, και πάντα ήταν, το εθνικό άθλημα της Σκωτίας μεταξύ όσων αγαπούν τη βίαιη άθληση» (The Firm of Girdlestone).
«Κατεβάζαμε μία πολύ τίμια ομάδα στο γήπεδο, και βγήκαμε δεύτεροι στο Κομητειακό Κύπελλο την τελευταία σεζόν που έπαιξα», θυμόταν αργότερα ο Ντόιλ. «Ωστόσο, ήμουν πάντα υπερβολικά αργός, για να θεωρηθώ ένα πραγματικά καλό μπακ, αν και έριχνα μακρινές και ακριβείς μπαλιές». Παρά την ταπεινοφροσύνη του, τα στοιχεία δείχνουν ότι μάλλον ήταν αρκετά καλός ποδοσφαιριστής, αφού κέρδισε δύο μετάλλια με την Πόρτσμουθ, χάρη στην επιτυχία της ομάδας σε ένα τοπικό κύπελλο το 1887 και το 1888. Συνολικά, αγωνίστηκε 76 φορές για τον αγγλικό σύλλογο.
Ο Σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ εγκατέλειψε το Πόρτσμουθ και εγκαταστάθηκε στη Βιέννη για να σπουδάσει οφθαλμολογία το 1890, όμως, αργότερα επέστρεψε στην περιοχή για να ασχοληθεί με το κρίκετ, «ένα άθλημα που μου έχει προσφέρει συνολικά στη ζωή μου περισσότερη ευχαρίστηση από κάθε άλλο άθλημα». Και τα εν λόγω αθλήματα δεν ήταν λίγα, αφού μεταξύ άλλων επιδόθηκε στο ράγκμπι, το μποξ, την ποδηλασία, το ποδόσφαιρο, το γκολφ, το μπόουλινγκ – μέχρι και το σκι!
Πέθανε στις 7 Ιουλίου του 1930, όμως οι ιστορίες του, μέσα από τα βιβλία του, αλλά και τις αθλητικές του επιδόσεις, εξακολουθούν να μας εμπνέουν μέχρι σήμερα…
