Ποδοσφαιρικά γήπεδα «λαξευμένα» σε αιώνιους βράχους, προοριζόμενα να καθηλώνουν κάθε ποδοσφαιρόφιλο.
Κάτι με πιάνει όταν βλέπω ποδοσφαιρικά γήπεδα δίπλα σε «δραματικά» τοπία. Ένα δέος, μια βαθιά εκτίμηση. Συνέβαλε σε όλο αυτό το γεγονός ότι μεγάλωσα στο αθηναϊκό προάστιο- «τσιμεντούπολη» της Καλλιθέας; Μάλλον ναι.
Το γήπεδο του Γ.Σ. Καλλιθέας, ιστορικού συλλόγου του πιο πυκνοκατοικημένου προάστειου της χώρας, το «Γρηγόριος Λάμπρακης« ή «Ελ Πάσο». Προσωπικά (και για πολλούς ακόμα) ένα από τα πιο γραφικά γήπεδα στην Ελλάδα, λόγω της τοποθεσίας του. Μα γιατί το ψευδώνυμό «El Paso»; Ο χώρος του σταδίου, δίπλα στον εμβληματικό λόφο Σικελίας, ήταν παλαιότερα λατομείο για οικοδομικά υλικά, εξηγώντας την παρουσία του ψηλού βράχου στην ανατολική πλευρά του γηπέδου. Όταν το στάδιο κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1960, τα Spaghetti Westerns του Clint Eastwood ήταν πολύ δημοφιλή στην Ελλάδα και το ψευδώνυμο του γηπέδου αναφέρεται στην δημοφιλή ταινία του 1965 «For a Few Dollars More» (που είχε τον ελληνικό τίτλο «Μονομαχία στο Ελ Πάσο»). Βλέπετε το «σκηνικό» του σταδίου υπενθύμισε στους φιλάθλους το τοπίο της ταινίας.
«Ποδόσφαιρο με θέα, μόνο στην Καλλιθέα», «ορειβάτες» οπαδοί, βράχοι που ικανοποιούσαν την «βρετανολαγνεία» μου, καθώς στα μάτια μου θύμιζαν τους αντίστοιχους λευκούς του Ντόβερ, γέννησαν την αλλόκοτη αγάπη μου για τα «βραχώδη» γήπεδα. Και άρχισα ν’ αναζητώ με μανία, για να ικανοποιήσω την δίψα μου. Ιδού μερικά από τ’ αποτελέσματα, αρχικά τα εγχώρια:
Και μερικά ακόμα παραδείγματα από το εξωτερικό:
Καλά όλα αυτά, «αλλά για κάτι Βρετανίες έλεγες στον τίτλο». Όλος αυτός ο φρέσκος αρθρογραφικός «οίστρος» πηγάζει από ένα και μόνο γήπεδο. Θα ταξιδέψουμε στην βορειοδυτική Αγγλία, κοντά στο Κάρνφορθ, μια μικρή πόλη στο βόρειο Λάνκασιρ. Σε μια από τις συνοικίες της, το Μίλχεντ, θα βρεις, κλασσικά, κάνα δυο μεσαιωνικά κάστρα, κάτι μικρούς καταρράκτες και μερικά πάρκα με λιμνούλες. Εμείς όμως θα επικεντρωθούμε σε ένα λατομείο. Ένα πρώην λατομείο. Ένα πρώην βομβαρδισμένο λατομείο για την ακρίβεια.
Όπως κάθε βρετανική πόλη, χωριό και χωριουδάκι που τιμά την ιστορία και τον τόπο της, το Μίλχεντ δεν αποτελεί εξαίρεση όσον αφορά τον ποδοσφαιρικό του εκπρόσωπο. Η Millhead Football Club είναι ένας μικροσκοπικός ερασιτεχνικός σύλλογος, που αγωνίζεται στο πρωτάθλημα του North Lancashire and District Football League. Είναι, παρακαλώ πολύ, η 16η κατηγορία της πυραμίδας του αγγλικού ποδοσφαίρου. Πιο κάτω δεν πάει. Αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία για τους κατοίκους της γειτονιάς, που κόβουν μέσο όρο 100 εισιτήρια σε κάθε αγώνα. Ούτε ψευδώνυμο, ούτε τίτλους. Μόνο το ρόδο του Λάνκασιρ στην καρδιά και πολύ χιούμορ στον επίσημο λογαριασμό τους στο Twitter.
Τον Οκτώβριο του 2019, στα γραφεία του συλλόγου, έφτασε ένα email που έμοιαζε σουρεαλιστικό. Η ισπανική συνδρομητική υπηρεσία-κολοσσός, Movistar, ζητούσε από τους Άγγλους την άδεια για γυρίσματα στην έδρα τους, το ιδιαίτερο «Iodine Park». Οι άνθρωποι της Millhead φυσικά και δέχτηκαν. Ο σύλλογος τους μόλις είχε γίνει παγκοσμίως γνωστός.
Από τις αρχές του 19ου αίωνα, το Βόρειο Λάνκασιρ γέμιζε, αργά και σταθερά, «τρύπες» και «λακκούβες» σε όλη του τη γη. Αμέτρητα λατομεία, διασκορπισμένα ανάμεσα στα γραφικά χωριά της, χαρακτηρίζουν την περιοχή. Ο λόγος ύπαρξής τους ένας, ο ασβεστόλιθος. Το κομβικό πέτρωμα, που τροφοδοτούσε με οικοδομικά υλικά τις γύρω πόλεις, μία από αυτή και το Κάρνφορθ. Στο Μίλχεντ, λοιπόν, το λατομείο της πρωταγωνίστριας πόλης, οι κάτοικοι βρήκαν την ευκαιρία ν’ αξιοποιήσουν τον χώρο προς όφελος τους. Και με τον, πλέον, πιο βρετανικό τρόπο. Έστρωσαν γρασίδι, το κούρεψαν και δημιούργησαν ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο!
Το λατομείο είναι εγκαταλελειμμένο από τα τέλη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, σχεδόν 75 χρόνια δηλαδή. Κάποιοι λένε ότι βομβαρδίστηκε, αν και είναι αρκετά απίθανο, καθώς οι ναζιστικές δυνάμεις της Λουφτβάφε δεν έφτασαν ποτέ τόσο βόρεια στην Αγγλία. Το πιο πιθανό είναι ότι η γη απλά δεν είχε άλλα να δώσει, οπότε το σκαμμένο σημείο απλά εγκαταλείφθηκε και «αγκαλιάστηκε» από την φύση. Η, πλέον, έδρα της Millhead FC έχει το αλλόκοτο όνομα «Iodine Park». Μεταφράζεται σε «Πάρκο του Ιωδίου» και υπάρχει μια λογική εξήγηση γι αυτό.
Βλέπετε, ο αγωνιστικός χώρος δεν ήταν έργο επαγγελματιών. Ειδικά στις αρχές των ’50s, η τοπική κοινωνία έφτιαξε με ότι μέσα είχε το ποδοσφαιρικό γήπεδο της γειτονιάς της. Έτσι, στον χώρο του πρώην λατομείου, υπήρχαν ακόμη διασκορπισμένα μπάζα, ογκώδεις πέτρες, ακόμη και μεταλλικά εργαλεία. Το αποτέλεσμα ήταν, κατά την διάρκεια των πρώτων ποδοσφαιρικών αγώνων, οι ποδοσφαιριστές να σκοντάφτουν συνεχώς πάνω στα ξένα αντικείμενα και εμπόδια. Οι τραυματισμοί ήταν πολλοί, αλλά οι πιο συνηθισμένοι, δηλαδή πληγές και εκδορές, αντιμετωπίζονταν πρόχειρα με το πιο διαδεδομένο απολυμαντικό και αντισηπτικό μέσο της εποχής. Το ιώδιο ή βάμμα του ιωδίου, που είναι το αλκοολικό διάλυμα του αμέταλλου χημικού στοιχείου. Η χρήση του ήταν τόσο συχνή, που το μύριζες δεκάδες μέτρα πριν πλησιάσεις το γήπεδο. Έτσι, η χαρακτηριστική οσμή «γέννησε» και το ιδιαίτερο όνομα της έδρας.
Σήμερα, το Iodine Park είναι το καλά κρυμμένο μυστικό (το βρίσκεις και δύσκολα, λόγω της απουσίας ταμπέλων) των ρομαντικών ποδοσφαιρόφιλων της Αγγλίας. Ελκύει εκατοντάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, για μερικές φωτογραφίες του «άγριου» αγωνιστικού χώρου, με τα λευκόγκριζα βραχώδη «πέταλα», κατάμεστα με δέντρα-«οπαδούς». Ξεχωρίζουν η μικρή εξέδρα από τσιμεντόλιθους, με την επιγραφή της ομάδας στην μπροστινή όψη, οι επιβλητικοί βράχοι, που στέλνουν άμεσα πίσω την μπάλα, μετά από κάθε σουτ εκτός εστίας και ένας ζωγραφισμένος στόχος.
Αυτός αναγράφει «Dave’s Target» (μετ. «Ο στόχος του Ντέιβ») και είναι μια αναπαράσταση ενός στόχου με λευκή μπογιά. Το αστείο της υπόθεσης είναι, καθώς ξεκάθαρα πρόκειται για εσωτερικό αστείο, ότι στην Millhead το μικρό όνομα ενός εκ των επιθετικών της είναι Dave. Ο Dave φαίνεται να μην το κατέχει με το σκοράρισμα…
Μετά από πολύωρη έρευνα, δεν μπόρεσα να βρω περισσότερες πληροφορίες για την Millhead, με τ’ αναπάντητα email από τον σύλλογο να μην βοηθούν επίσης. Τι βρήκα όμως; Φυσικά κι άλλα βρετανικά γήπεδα-λατομεία! Απολαύστε:
